ԲԱՐԵՏՈՀՄՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 456 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 7c, 12c, 13c, 14c գ. εὑγένεια, τὸ εὑγενές nobilitas *Ազնուազգութիւն. քաջատոհմութիւն. ազնուականութիւն. ... *Ո՞ւր հօր եւ մօր եւ ազգին բարետոհմութիւնք. Վրք. հց. ՟Դ: *Ոչ էր նուազ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԵՐԱԳԱՏԵՍ — ( ) NBH 1 0665 Chronological Sequence: 12c ա. Սրատես աչօք կամ մտօք. եւ Նախատես. *Ունելով մարտակից զօրաւոր եւ երագատես: Երագատես գիտութիւն (աստուծոյ): Առ մեղացն պէսպէս հեշտութիւնն երագատես. Լմբ. սղ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԶԳԱՍՏ — (ի, ից.) NBH 1 0726 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 7c, 8c, 10c, 13c ա. φρόνιμος prudens, sapiens νηφάλιος, γήφων, οῦσα vigilans, cautus σώφρων sobrius, continens, modestus, honestus իբր Զգացօղ անձին. զգօն. զգոյշ. սկօղ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԿԱՆԽԱԳԷՏ — (դիտի.) NBH 1 1049 Chronological Sequence: Early classical, 5c, 6c, 8c ա. προειδώς, προγνώστης, προγινώσκων praescius, praesciens. Որ կանխաւ գիտէ զլինելոցս. յառաջատես. նախատես. եւ Կանխագիտական. *Միայն ինքն (աստուած) կանխագէտ է հանդերձելոց: Թոյլ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԿԱՆԽԱՏԵՍ — ( ) NBH 1 1050 Chronological Sequence: 10c, 12c ա. նախատես. նախագուշակ. եւ Նախախնամական. *Կանխատես գուշակութեամբ Անան. եկեղ.: *Ըստ իւրում կանխատես իմաստութեանն. Սարգ. ՟ա. պ. ՟Ղ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՄԵՐՁԱՒՈՐ — (ի, աց.) NBH 2 0256 Chronological Sequence: Early classical, 5c, 6c, 10c, 14c ա.գ. ἑγγίζων, ὀ ἑγγύς, ἕγγιστα, ἑγγίστατος, παρών appropinquans, praesens. Որ ոք կամ որ ինչ մերձ է տեղեաւ եւ ժամանակաւ. մօտաւոր. հպաւոր. առաջիկայ. մօտիկ. ... *Լա՛ւ է… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՅԱՌԱՋԱԽՈՀ — (ի, ից, կամ աց.) NBH 2 0333 Chronological Sequence: 6c ա. πρόβουλος, πρόνοος providus եւ consultans, consul. Որ յառաջագոյն խորհի. նախատես. խնամածու. եւ Գլխաւոր ʼի խորհրդեան. *Յառաջախոհ լինի մարդ՝ որդւոյ, եւ հօտի՝ հովիւն: Մեղու՝ իմաստուն, եւ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՅԱՌԱՋԱՏԵՍ — ( ) NBH 2 0336 Chronological Sequence: Early classical, 5c, 10c Տ. ՆԱԽԱՏԵՍ. *Յառաջատես տեսօղ մարգարէն: Յառաջատես նուագերգօղն. Ագաթ.: Անան. եկեղ.: *Տեսանողացն յառաջատես եւ նախագուշակ երգաբանութիւնք: Զոր յառաջատես եղեալ եւ հայր սորին Սողովմոնի:… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՆԱԽԱՀԱՅԵԱՑ — ( ) NBH 2 0390 Chronological Sequence: 8c, 10c, 12c ա. προβλεπτικός futura prospiciens, praevidens. Նախատես. յառաջատես. *Նախահայեացդ աչօք նկատեալ զպատժապարտիս չարագործութիւն՝ եւ յօրինեցեր. Նար. ՟Ժ՟Ը: *Զղջումնն երեւեցուցանէր. որում անմարթ է… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՆԱԽԱՏԵՍԱԿԱՆ — ( ) NBH 2 0398 Chronological Sequence: 5c ա. προορατικός providus, praevidens, prudens. որ եւ ՆԱԽԱՏԵՍ. Յառաջատես. նախահայեաց. նախահոգակ. խոհական. *Դժուարագիւտ ոգի՝ կարացեալ ակն լինել բազմաց, նախատեսական, եւ զգաստ. Բրս. հց … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)