Շ

(-) NBH 2-0456 Chronological Sequence: 6c, 12c - Գիր բաղաձայն, ʼի կարգէ կիսաձայնից եւ կրկնակաց, անուանեալ ʼի մեզ Շա, կամ Շայ. որ ըստ արաբ. եւ եբր. շին. իսկ յայլ լեզուս կա՛մ պակասի այս ձայն, եւ կամ բացատրի կրկին եւերեքկին տառիւք, ոս, ոչ, սչհ, սք, քհ. եւ ըստ յն. քսի՛, եւ ս, որք երբեմն տառադարձութեամբ փոխին ըստ հայումս ʼի շ. զոր օրինակ Արտաշատ, արտաշէս. ʼի յն. ասին արդաքսա՛դի, արդաքսէ՛րքսիս. որպէս եւ Շաբաթ, շամրին, շամրտացի, շամիրամ, շիղայ, շմաւոն, շուշան, շօշ, շապուհ. արշակ, վշտասպ, եւ այլն. ʼի յն. եւ յայլ բազում լեզուս ս տառիւ արտասանին: Շ. եւ ʼի հայումս գտանի լծորդ ընդ ս. որպէս եւ ընդ ժ. զի անխտիր ասին աշտիճան, աստիճան. աշտուճ, աստուճ. նժդեհ, նշդեհ. ժլատ. շլատ. ռիժդ, ռիշտ, եւ այլն: Որպէս եւ վեց, ʼի բարդիլն լինի վեշտասան, վաթսուն, եւ այլն: Թո՛ղ զի եւ հայկական բառքս Շէն, շուքʼʼ շատ, շուն, շան, եւ այլն, յայլ բարբառս փոխանցեալ հնչեն, սքինի՛, սչէ՛նա, սքիա, սա՛դիս, քիօն, քնիօս, քանիս. (զոր եւ գաղղ. գրէ քհիէն եւ հնչէ շիէն ) եւ այլն: որպէս եւ ʼի մեզ՝ Շիթել, եւ Խայթել՝ են նոյն: Ի թարգմանութեան Թր. քեր. համեմատութիւն շ տառիս մերոյ ըստ յն. ς եւ ξ , այսպէս բացատրի. *Միջակ՝ ժէն, շայի եւ չայի. զի քան զշայն թաւ է, եւ քան զչայն լերկ. (այս բան չիք ʼի յն. զի նոքա չունին եւ ոչ զմի յերից տառիցս. եւ յարի.) Կիսաձայնք են ութ. զ, ց, ն, ծ, շ (իբր յն. քսի, կամ փսի ). մ, ս, ր: Եւ կրկնակք են ութ, զ, լ, խ. չ. ջ. ռ. շ. ց ... քանզի բաղկանայ շայ յերկուց սէից (ըստ յն. քսի, ʼի ք, եւ ս )ʼʼ: Տեսցես եւ զայլ համեմատութիւնս ʼի կարգի բառարանիս: Շ. ՟շ. Որպէս Նշանակ համարոյ՝ է Հինգհարիւր: Ի խորհուրդ տառիս քաջ նուագի, *Շայն, շա՛տ, ասէ, ո՛վ ծերունիդ, հնացեալ ալեօք կալ յաշխարհիդ. ժա՛մ է դառնալ այժմ ʼի հոգիդ, մինչդեռ ʼի ձեռս է քեզ բարիդ. Շ. այբուբ.: