ԱՇԽԱՐՀԱԲՆԱԿ — (ի, աց.) NBH 1 0260 Chronological Sequence: Early classical, 8c ա.գ. Բնակիչ աշխարհին, գաւառին. երկրցի, տեղացի. ... *Ժողովեսցսն բազմութիւն մանկտւոյ զճիւաղաբարոյ զաշխարհաբնակն: Անասնաբարոյ աշխարհաբնակքն. Ագաթ.: *Աշխարհաբնակք մարդկան, որ ժողովեալ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՇԽԱՐՀԱԿԱՆ — (ի, աց.) NBH 1 0262 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 8c, 10c, 11c, 12c, 14c ա. οἱκουμενικός totius mundi, orbis Տիեզերական. եւ համաշխարհական. որ ինչ հայի առ համօրէն աշխարհ. որպէս եւ առ աշխարհ կամ ազգ մի ողջոյն.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԳԵՂՋԱՅԻՆ — (յնոյ, ոց.) NBH 1 0539 Chronological Sequence: Unknown date, 8c ա. որ եւ ԳԵՂՋԵԱՅ, ԳԵՂՋՈՒԿ. Բնակ գեղջ. շինական. գեղացի, գեղի մարդ. ... *Ամենայն գեղջայինքն տեսեալ զնա. Աթ. անտ.: *Գեղջայինքն վաճառեցին զնոսա. ՃՃ.: *Աղաչեցին զնա ոմանք գեղջայինքն, զի… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԳԵՂՋՈՒԿ — (ջկի, ջկաց.) NBH 1 0539 Chronological Sequence: Early classical, 6c, 8c, 10c, 12c ա.գ. χωρίτης rusticus, rusticanus, ἱδιώτης privatus, plebejus, unus e vulgo որ եւ ԳԵՂՋԵԱՅ, ԳԵՂՋԱՅԻՆ. Գեղական. շինական. եւ Գռեհիկ. ռամիկ. սոսկական. անկիրթ. տգէտ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԳՌԵՀԻԿ — (հկի, կաց.) NBH 1 0582 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 12c ա.գ. ἁγοραῖος, ἁγοραῖος plebejus, forensis Ռամիկ՝ որ ʼի գռեհս շրջի. սոսկական. շինական. աշխարհիկ. տխմար. ... *Արս ոմանս գռեհիկս անօրէնս. Գծ. ՟Ժ՟Է. 5: *Վասն… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԴԵՀԿԱՆՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 0608 Chronological Sequence: Early classical գ. Կուսակալութիւն. *Սկիզբն գործակալութեան, աշխարհատարած դեհկանութեան. Բուզ. ՟Դ. 2: (իսկ պ. եւ ար. տիհգան, տիխհան, է գիւղապետ, եւ շինական) … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԵՐԿՐԱՎԱՍՏԱԿ — (ի, աց.) NBH 1 0701 Chronological Sequence: Unknown date, 12c, 13c, 14c ա. Որ վաստակի ի գործել զերկիր. երկրագործ. *Զգործիս երկրավաստակացն հրամայէ պատերազմական գործի առնել. Տօնակ.: *Շինական էր յաշխարհական կեանս, եւ երկրավաստակ. Հ. կիլիկ.:… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԿՈՐՃԱԼԵԶՈՒ — ( ) NBH 1 1120 Chronological Sequence: Unknown date, 13c ա.գ. ԿՈՐՃԱԼԵԶՈՒ ԿՈՐՃԱՅ. Որոյ բարբառն է փոքր մի թիւրեալ եւ խանգարեալ, կամ խորթ եւ կորդ. որպիսի էր բնակչացն յաշխարհին կորճէից ʼի հայս, որ կոչին գորդայք, կորդուք, կորդուացիք, սահմանակիցք մարաց … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԿՈՐՃԱՅ — I. (ի, ից.) NBH 1 1120 Chronological Sequence: Unknown date, 13c ա.գ. ԿՈՐՃԱԼԵԶՈՒ ԿՈՐՃԱՅ. Որոյ բարբառն է փոքր մի թիւրեալ եւ խանգարեալ, կամ խորթ եւ կորդ. որպիսի էր բնակչացն յաշխարհին կորճէից ʼի հայս, որ կոչին գորդայք, կորդուք, կորդուացիք,… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՅԱՂԹՈՒՄՆ — (թման.) NBH 2 0317 Chronological Sequence: Unknown date, 8c, 12c գ. Յաղթելն. յաղթութիւն. *Պա՛րտ է ձեզ փութալ ʼի յաղթումն. Նիւս. մկ. բեթղ.: *Անդ շինական այր պատահեալ, եւ չար յաղթումըն գործեցեալ. Շ. վիպ.: *Բառնալով զյաղթումն մահու յանցանաց նախահօրն … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)