ՊԱՂ — (ի, ից.) NBH 2 0589 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 8c, 9c, 11c, 12c, 13c գ. Արմատ Պաղելոյ. լծ. յն. բա՛ղօս. թ. բէք. լտ. բա՛քդուս. πάγος glacies, gelu. Սառն. ջուր սառուցեալ եւ պնդացեալ. պուղ, տօն. իսկ ռմկ. պա՛ղ ՝ է ցուրտ, եւ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՊԱՐԶ 2 — (ոյ. ʼի պարզոյ, կամ ʼի պարզի.) NBH 2 0632 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 7c, 12c εὑδία, αἱθρία, αἵθρα serenitas, serenum coelum, aer sudus, suda tempestas πάγος (լծ. պաղ), παγετός, πάχνη glacies, gelu, pruina κρύος,… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՆԶՂՋՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 0145 Chronological Sequence: 7c, 10c, 12c գ. որ եւ ԱՆԶՂՋԱԿԱՆՈՒԹԻՒՆ. Անզեղջ մնալն ʼի չարիս. անդարձութիւն ʼի մեղաց. խստասրտութիւն մեղաւորի. ... *Անզղջութեանն՝ զղջումն արտասուաց. Յճխ. ՟Ժ՟Թ: *Որ զանզղջութեան սառն հալէ. Նար. երգ.: *Որ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՐԳԱՆԴ — (ի կամ ոյ.) NBH 1 0343 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 11c, 12c գ. ԱՐԳԱՆԴ γαστήρ, μήτρα, κοιλία uterus, venter գրի եւ Արգանտ, զի առաւել այնպէս հնչի. (իբրու արգասիք՝ երկք եւ երկունք անդ). Տեղի սաղմնառութեան եւ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԲՐՏԱՑՈՒՑԱՆԵՄ — (ցուցի.) NBH 1 519 Chronological Sequence: Early classical, 6c ն. Տալ բրտանալ (ըստ ամենայն առման). *Զմարմինս արեւակէզ առնելով՝ զօրէն լորանեալ մշակի բրտացուցանեն. Պիտ.: *(Անշնորհակալուն լինել) այնպէս բրտացուցանէ եւ կսկծեցուցանէ զոգիս, որպէս սառն… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԴԱՌՆԱՄ — (դարձայ, դա՛րձ կամ դարձի՛ր.) NBH 1 0596 Chronological Sequence: Early classical, 6c, 8c, 11c, 12c (յորմէ իտալ. դօռնա՛րէ). ἁναστρέφομαι revertor, redeo Գալ անդրէն՝ ուստի եղեւ մեկնիլ. շրջել զերեսս եւ զգնացս յայլ կողմն. ... *Դարձաւ անդրէն առ նա ի… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԵՂԵԱՄՆ — (եղեման, անց.) NBH 1 0653 Chronological Sequence: Early classical, 6c, 13c գ. πάχνη, πάγος (որ եւ սառն). pruina Ցօղ ձմերայնոյ սառուցեալ. եղէմ. ... *Եղեամն է ցօղ թերասառոյց. Արիստ. աշխ.: *Ուստի՞ ելանիցէ եղեամն: Զեղեամն ո՞ ծնաւ յերկինս. Յոբ. ՟Լ՟Ը.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԹԱՆՁՐԱՏԵՍԱԿ — (ի, աց.) NBH 1 0796 Chronological Sequence: Unknown date, 5c, 12c, 13c ա. παχύς crassus, spissus πιλήτος coactus et constipatus Թանձր տեսլեամբ. թաղկեալ. թանձր՝ եւ թանձրացեալ ըստ ամենայն առման. *Զառաջինն նրբատեսակ էր ջուր, եւ ապա թանձրատեսակ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԼՍՆԱՆԱՄ — (ացայ, ցեալ.) NBH 1 0906 Chronological Sequence: Early classical, 8c, 10c, 13c չ. ԼՍՆԱՆԱՄ որ եւ ԼՍՆԻԼ. λευκαίνομαι, λευκαντίζω albesco, albus evado. Սպիտականալ ըստ իմիք. սպիտակ եւ փայլուն երեւիլ որպէս զլուսն. ճերմկնալ, ճերմկիլ. ... *Որ երկնչի,… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԽՐԵՄ — (եցի.) NBH 1 0993 Chronological Sequence: Early classical, 5c, 8c, 10c, 13c, 14c ն. ԽՐԵՄ ԽՐԻՄ. ἑρείδω figo, trudo ἑμπαγεῖναι affigi. Մխել եւ մխիլ ʼի խորս աւազոյ, տղմոյ, հողոյ, եւայլն. հարստել, տիլ. մածանիլ. պինդ կռուիլ, յարիլ. ... *Մօտ ʼի… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)