ԲԱԳՁԱՁԵՄ — (եցի.) NBH 1 400 Chronological Sequence: Unknown date, 8c, 10c ն. ԲԱԳՁԱՁԵՄ կամ ԲԱԿՁԱՁԵՄ. περιλαμβάνω, ἑμπεριλαμβάνω completor, comprehendo Բովանդակել. բոլորել. պարփակել. պարագրել. ամփոփել. հաւաքել: *Յօրինէ կարգս վայելուչս եւ իւրում եւս պաղատանն,… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԴԱԼԱՊՐ — ( ) NBH 1 0591 Chronological Sequence: 6c, 13c գ. Ըստ Հին բռ. Տապար. (լծ. լտ. տօլապրա). ddolabra յն. ἁξίνη լծ. հյ. կացին: Տապար պատերազմական, թ. տէպէր. կամ Միասայրի սուսեր, սակր, դանակ մեծ. *Փաղանուն, խադ, դալապր, մարտացու, վաղակաւոր, սուսեր,… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԽԱԴ — ( ) NBH 1 0910 Chronological Sequence: 6c գ. Որպէս խարբի, կամ թ. խատտէրէ. Ազգ սուսերի *Փաղանուն. խադ, դալապր, մարտացու, վաղակաւոր, սուսեր, նրան. Թրակ. քեր.: ( JJSW: entry erroneously printed as : ԽԱՌ) … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԽԱՐԲ — (ի, ից.) NBH 1 0930 Chronological Sequence: 6c, 11c, 13c, 14c, 18c գ. χίφος, μάχαιρα gladius. որ եւ ՄԱՐՏԱՑՈՒ. Սուր. սուսեր. եւ Ամենայն գործի պատերազմի կամ որսոյ: *Խաբիւ քով կեցցես. Փիլ. լին.: ուստի Հին բռ. *Խարբիւ սրովʼʼ. *Փաղանուն. որպէս սուսեր … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՄԱՐՏԱՑՈՒ — (ի, աց.) NBH 2 0230 Chronological Sequence: 6c, 9c գ.ա. Նիւթական թարգմանութեամբ ʼի յունէ՝ μάχαιρα (ʼի ձայնէս μάχη , մարտ.) եւ μάχιμος, μαχητικός եւն. Երկաթի գործի մարտի՝ որպէս սուսեր, նետ, եւ այլն. եւ ամենայն ինչ պիտանացու ʼի պատերազմի.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՆՐԱՆ — (ի, աց.) NBH 2 0455 Chronological Sequence: Early classical, 6c, 13c գ. Սուսեր, սուր. թուր. *Զնրանն յազդէր կապեալ. եւ ʼի վերայ նրանին եւ այլն: Աջ ձեռն եդեալ էր ʼի դաստապանն նրանին: Զնրանն անցոյց ընդ փողս զօրավարին. Բուզ. ՟Ե. 6. 32. 35: *Սուսերն… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՍԱԿՈՒՐ — (կրի, րաւ, կուրք, կրաց, կրօք.) NBH 2 0687 Chronological Sequence: Early classical գ. ՍԱԿՈՒՐ որ եւ ՍԱԿՐ. լտ. securis πέλεκυς . Տապար եւ վաղակաւոր. ... *Լէգէոն սպարակիր հետեւակն՝ վահան ʼի ձեռն, սակուր զգոտւոյ: Յանկարծօրէն կից ʼի վեր առնեալ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՍԱԿՐ — (կեր, կերբ, կամ կրով. կերք, կերաց կամ կրաց. կերբք կամ կրօք.) NBH 2 0687 Chronological Sequence: 8c գ. Որպէս լտ. securis. նոյն ընդ Սակուր. տապար. եւ Վաղակաւոր. ... *Ի շահատակելն իւրում հարկան յումեմնէ սակերբ գլուխն: Կացնօք եւ սակրօք երկբերանովք:… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՍՈՒՐ 2 — (սրոյ, սուրք.) NBH 2 0733 Chronological Sequence: Early classical, 5c, 6c, 8c ա. ξίφος, μάχαιρα, ῤομφαία gladius, ensis παραξιφίς pugio, sica եւ ξιφόν novacula. որ եւ ՍՈՒՍԵՐ. Երկաթ սրեալ ʼի հատանել. վաղակ. վաղակաւոր. դաշոյն. նրան. եւ Դանակ. կտրոց … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՎԱՂԱԿ — ( ) NBH 2 0772 Chronological Sequence: Unknown date Տ. ՎԱՂԱԿԱՒՈՐ ըստ բ նշ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
