ԱՇԽԱՐՀԱԿԱՆ — (ի, աց.) NBH 1 0262 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 8c, 10c, 11c, 12c, 14c ա. οἱκουμενικός totius mundi, orbis Տիեզերական. եւ համաշխարհական. որ ինչ հայի առ համօրէն աշխարհ. որպէս եւ առ աշխարհ կամ ազգ մի ողջոյն.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՇԽԱՐՀԱՅԻՆ — (յնոյ, ոց.) NBH 1 0263 Chronological Sequence: 6c, 10c, 11c, 12c ա. Աշխարհական. իբր կենցաղական, երկրաւոր, մարմնաւոր. տարրական. աշխարհի. աշխրքի. ... *Ոչ ինչ յաշխարհային մասանց դադար առնուլʼʼ. յն. յաշխարհի մասանց. Փիլ. ՟ժ. բան.: *Հրաման առաք ʼի բաց … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՐՓԻ — (փւոյ, փեաց.) NBH 1 0383 Chronological Sequence: Unknown date, 6c, 7c, 8c, 9c, 10c, 12c, 13c, 15c գ. որ եւ ԱՐՓ, փի, փից. αἱθήρ aether գրի եւ ԱՐՓԱՅ (ʼի բարդութիւնս), եւ ԱՐՓԻՆ. ըստ յն. եթեր. որպէս թէ կիզող. որ է լծ. ընդ պ. ատր, ազէր, այսինքն հուր.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԳՈՅԱԿՑՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 0569 Chronological Sequence: Unknown date, 9c գ. συνύπαρξις coexistentia Գոյակիցն գոլ որո՛վ եւ է օրինակաւ. (շփոթի ʼի գրչաց եւ ընդ Գոյացութիւն.) *(Դիք հեթանոսաց) մեկնեալք են ըստ գոյակցութեանցն. Ճ. ՟Ա.: *Յամենայն տարրական գոյակցութիւնս. Ճ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԷՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 0760 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 8c, 10c, 12c, 14c գ. οὑσία essentia, substantia Զի՛նչ էն. իսկութիւն. բնութիւն. գոյացութիւն. զաթ. *Անեղութիւն ո՛չ է էութեան, այլ էութեանն է նշանակ. Կիւրղ. գանձ.: *Ի հօր… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՀԻՒԹԱԿԱՆ — (ի, աց.) NBH 2 0101 Chronological Sequence: Unknown date, 12c, 13c ա. ὐλικός materialis, terrenus. Նիւթական. տարրական. մարմնեղէն. հողեղէն. երկրաւոր. *Է եւ հիւթական, որպէս չորս տարրս երկրի. Վրդն. ծն.: *Ի կերակրոց ինչ հիւթական. Շ. խոստ.: *Ի բազումս … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՅՕԴԱԿԱՆՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 2 0378 Chronological Sequence: 10c գ. Յօդաւորութիւն. բաղկացութիւն. բաղադրութիւն. թանձրութիւն. *Միաւորեալ միացոյց Աստուածն զպարզութիւն աստուածային բնութեան իւրոյ ընդ յօդականութիւն տարրական բնութեանս մերոյ. Անան. եկեղ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՆԵՐՏԱՌԱԿԱՆ — ( ) NBH 2 0421 Chronological Sequence: Unknown date ա. Տարրական. նիւթեղէն. յն. ἑναγής impurus. անսուրբ. *Ոչ համարձակիմ ներտաղական աչօք հայել ʼի սրբութիւն սրբութեանց. Ոսկ. ղկ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՆՈՒԻՐԱՁԻՐ — ( ) NBH 2 0451 Chronological Sequence: 11c ա. Շնորհաձիր. սրբազան պարգեւաց տուօղ. *Եկն եհաս աւետաւորս տառ՝ տարրական իմն նուիրաձիր. Մագ. ՟Ի՟Դ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՇՐՋԱՆԱԿԵՄ — (եցի.) NBH 2 0497 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 10c, 11c, 12c ն. ἁνακυκλόω revolvo եւ այլն. Շրջել. հոլովել. բոլորել. շրջշրջել. յեղանակել. կր. շրջաբերիլ. յածիլ. դարձընել, պտըտցընել. կր. պտըտիլ. *Յայսկոյս յայնկոյս… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
