ԱՐՔՈՒՆԱՃԵՄ — ( ) NBH 2 1046 Chronological Sequence: 10c ա. Ուր ճեմի արքայ, եւ ճեմելիք բացեալ յարքայէ. արքունի. արահէտ. *Ռահ արքունաճեմ՝ վերայ ծովու քայլ: Նիստ արքունաճեմ անապատի տօթ. (կամ անապատ ʼի տօթ). Նար. տաղ յար … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՑՈՒՐՏ — (ցըրտոյ կամ տի.) NBH 2 0917 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 7c, 8c, 10c, 11c, 12c, 13c ա. ՑՈՒՐՏ ψυχρός frigidus. որ եւ ՑՐՏԻՆ. Հակառակն ջերմի կամ տաքի. հով. զով. ... *Ջուր ցուրտ անձին ծարաւոյ ախորժելի է: Բաժակ մի… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՄԱՌՆԱՆԱՄ — ( ) NBH 1 0052 Chronological Sequence: 15c դիմ. ԱՄԱՌՆԱՆԱՅ. Ամառն լինի. տօթ լինի. *Աշխարհն հնդկաց ամառնանայ ʼի պտղահասութիւն. Տօմ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՐԴԻՒՆԱԼՈՒՐ — ( ) NBH 2 1046 Chronological Sequence: 10c ա. Ու ր իցէ արդիւնք լրոյ, կամ բարիք լսողութեան. *Տօթ ʼի ծարաւուտ երկրի՝ երկին կոյս, կոյս արդիւնալուր՝ սիրայիսնունդ սէր. Նար. տաղ յար … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՐԵԳԱԿՆԱԿԷԶ — ( ) NBH 1 0351 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 10c, 11c ա. Կիզանօդ տապով արեգական, կամ որպէս զարեգակն տոչորիչ. *Արեգակնակէզ գարուն, կամ միջօրեայ, կամ խորշակ, կամ տօթ. Ագաթ.: Ճ. ՟Ա.: Նար. ՟Կ՟Զ: Վրք. ոսկ.: *Յարեգակնակէզ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԲԱՐԵՀԱՄ — (ի, աց. կամ ից, ոց.) NBH 1 451 Chronological Sequence: 8c, 10c, 13c ա. εὕχυμος sapidus Համեղ. քաղցրահամ, ախորժաճաշակ. անուշ, համով. ... *Հոսանք ջուրց բարեհամաց ʼի լեռնէն իջանելով. Խոր. ՟Ա. 15: *Չոգայ ʼի բարեհամ աղբիւրիկն. Յհ. կթ.: *Որպէս աղբիւր… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԶՕՐԱՆԱՄ — (ացայ, ցի՛ր.) NBH 1 0755 Chronological Sequence: Unknown date, 8c, 10c, 13c չ. ἱσχύω (լծ. հյ. իշխել). possum, valeo ἁνδρίζομαι in virum evado, viriliter ago κρατέομαι, κατακρατέω fortificor, praevaleo Զօրութիւն զգենուլ. ոյժ առնուլ. արիանալ.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԽՈՐՇԱԿ — (ի, աց.) NBH 1 0980 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 10c, 11c գ. (խորշելի, կամ խորշօղ օդ.) καύσων aestus, ardor ἁνεμοφθορία venti vel aeris correptio. վր. եւս խորշակի. Սաստիկ տապ, տօթ. եւ Տապագին հողմ հարաւոյ, եւ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԿՐԱԿԱՆԱՄ — ( ) NBH 1 1132 Chronological Sequence: 17c ԿՐԱԿԱՆԱԼ. Տ. Հրանալ. *Ի տօթ ժամանակին. յորում քարինք շողանային, եւ կրականայր փոշի երկրին. Ներս. մոկ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՀԱԶԱՐ — I. (ի, աց.) NBH 2 0002 Chronological Sequence: 10c, 11c, 14c տ. պ. հէզար, սանս. սահասռա. χιλιάς, χιλιάδες mille, millia տասնիցն հարիւր. ... *Եղիցես ʼի հազարս եւ ʼի բիւրս: Եհար սաւուղ զհազարս, եւ դաւիթ զբիւրս: Երեսուն հազար կամ տասն հազար արանց:… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)