- ԱՌԱՋԻԿԱՅ
- (ի, ից.) NBH 1-0289 Chronological Sequence: Unknown date, 5c, 6c, 7c, 8c, 10c, 11c, 12c ա. ԱՌԱՋԻԿԱՅ προκείμενος, παρών propositus, praesens որ ասի եւ ԱՌԱՋԱԿԱՑ. Առաջի եդեալն. մերձակայ, եւ ներկայ. եւ Ապագայ. այնինչ՝ զոր ունի ոք տեսանել, կամ առնել, կամ ասել. առջեւի, առջեւը, առջեւը ելածը, առջեւը կեցածը՝ եղածը, ըլլալիքը, ըսելիքը. Որպէս Մօտաւոր. ներկայ. զոր օրինակ. *Զառաջիկայ զձորն լնուին. Լաստ. ՟Ժ՟Ա: *Յամենայն առաջիկայ քաղաքս խաղաղութեամբ զմուտն առնել. Խոր. ՟Գ. 26: *Առաջիկայ տեսութիւն: Յառաջիկայում սահմանում: Սահմ. ՟Ա. ՟Գ: *Հաւ առնելով առաջիկայիցս իմոց բանից. Խոր. ՟Ա. 5: *Առաջիկայս գործ: Ե՛ւս վեհագոյն եւ առաջիկայիւքս ճանաչի. Պիտ.: *Զգիտաւորութիւն իրին առաջիկայի բազում անդամ ʼի մակագրութենէ բանին դիւրածանօթապէս կարէ ոք ʼի միտ առնուլ համառօտագոյն. Սարկ. մարդեղ.: Մանաւանդ՝ որպէս Ապագայ. հանդերձեալ. *Անցելոց, եւ առաջիկայից. Արշ. ՟Ի՟Ը: *Անցելոյն, եւ այժմուս, եւ յառաջիկայէն փրկեսցէ. Ժմ.: *Հասանէ նմա առաջիկայիցն յայտնութիւն: Յաղագս առաջիկայիցն հոգալ. Խոր. ՟Ա. 24. 28: *Դադարէ յառաջիկայ մեղացն՝ զոր գործելոցն էր. Մանդ. ՟Է. (ուր եւ ներկայութիւնն ʼի մէջ բերի:) *Յուսո առաջիկայ մեծագոյն շահիցն մխիթարել. Պիտ.: *Փարատել զառաջիկայն՝ որ գալոց է գայթագղութիւն. Յհ. կթ.: *Վասն առաջիկայ խոստմանցն՝ որ ʼի թագաւորէն ակն ունէին. Լաստ. ՟Ա: *Վասն զի ակնկալութեամբ սպասեմք առնուլ զառաջիկայն, հանդերձեալ կոչեմք. Խոսր.: մ. ՅԱՌԱՋԻԿԱՅՍՆ, կամ ՅԱՌԱՋԻԿԱՅՆ. մ. Յառաջիկայ ժամանակս. առյապայ. այսուհետեւ. ասկից ետեւ, ետեւէն, ետքը. ... *Ունիմք ուսանել եւ գիտել զառաջիկայս. Սահմ. ՟Է: *Կասկածիմ յառաջիկայսն, մի՛ գուցէ եւ այլն: Կասկածէր երկիւղիւ առ ʼի յառաջիկայսն. Փարպ.: *Հատուցից յառաջիկայսն: Յեւս առաջիկայսն գանձել. Պիտ.: *Շնորհակա՛լ լեր, զի պահեցար. եւ աղաչեա՛, զի յառաջիկայսն պահիցիս: Որ վասն անցելոցն խաղաղութեանց շնորհակալ լինի, ե՛ւ յառաջիկայն պահպանութիւն գտանէ. Խոսր.:
հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.