ԱՐՏԱՔՈՅ

ԱՐՏԱՔՈՅ
I. (-) NBH 1-0380 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 8c, 10c, 11c, 12c նխ. ἕξω, ἕξωθεν extra, foras, foris Ի դուրս, եւ դէպ ʼի դուրս. եւ Յարտաքին կողմանէ. եւ Ի վեր քան. դուրսը, դուրս, դրսէն. ... *Արտաքոյ բանակին, կամ քաղաքին, սահմանացն, բնակութեան, շինին, տան, ապարանից, վարագուրին, մարմնոյ իւրոյ. եւ այլն: *Արտաքոյ հարսանեացն ընկեցան: Արտաքոյ իւրեանցն հալածեսցեն գաւառի. Փարպ.: Պիտ.: *Արժանաւորաց եւ անարժանից արտաքոյ եղեալ եկե եցւոյ. Լմբ. պտրգ.: *Մարգարէ սուտ արտաքոյ մտաց իւրոց եղեւ. եւս. պտմ. ՟Ե. 17: *Արտաքոյ մտաց իւրոց արարի ես զայն. Վրք. հց. ՟Ի՟Զ: *Արտաքոյ կայր ինքն ինքեան. Նիւս. երգ.: *Զի մի՛ հեբրայեցիքն արտաքոյ կարգի պատուիցեն զնա. Եփր. օրին.: *Արտաքոյ զօրութեան իմոյ է այս. Եւս. պտմ. ՟Ա. 1: Եւ Ուրոյն. ʼի զատ. մեկուսի. օտար. հակառակ. անմասն. անբաժ. ազատ. առանց. *Ետու քեզ զսիկիմ սեպհական արտաքոյ եղբարց քոց: Արտաքոյ օրինաց: Արտաքոյ վարդապետութեանն՝ զոր դուքն ուսայք. եւ այլն: *Արտաքոյ այլոցն տրոհեալ: Արտաքոյ արժանեաց, կամ իրաւանց. վայելչականին, կամ արժանւորին, յարմարականին: Արտաքոյ բոլոր վշտակիր հեծութեան: Արտաքոյ այցելութեան: Արտաքոյ ամենայն անգոսնելի կրից, կամ անասնական կրից: Արտաքոյ կամացն Աստուծոյ. արտաքոյ բնութեան, կամ մտաց, կամ զգայութեան. եւ այլն. Յհ. կթ.: Սարգ.: Պիտ.: Նար.: Շ. բարձր. եւ Շ. ամենայն չար. եւ այլն: *Զոր օրինակ եւ ոչ զերկայնակեաց կենդանիսն ասէ ոք անմահս, եւ սակայն նոքա բազում ժամանակս կան արտաքոյ մահուան. Ոսկ. յհ. ՟Բ. 53: նխ. ԱՐՏԱՔՈՅ ՔԱՆ. նխ. Նոյն ընդ վ. ըստ ամենայն առման. *Արտաքոյ քան զայգին, կամ զերուսաղէմ. եւ այլն: *Արտաքոյ քան զամուրսն. Եղիշ. ՟Է: *Այլ Աստուած արտաքոյ քան զնա. Եզնիկ.: *Արտաքոյ քան զիս. Ոսկ. ես.: *Ոչ ինչ արտաքոյ ասել քան զոր մարդարէքն եւ Մովսէս խօսեցան. Գծ. ՟Ի՟Զ. 22: *Արտաքոյ քան զգիտութիւն արուեստին էին. Բուզ. ՟Գ. 13: *Պատուէին զնա արտաքոյ քան զարժանն. Եւս պտմ. ՟Ե. 16: II. ԱՐՏԱՔՈՅ 2 (-) NBH 1-0381 Chronological Sequence: Unknown date, 10c, 12c մ. Արտաքս. ʼի դուրս. եւ Արտաքուստ. *Եւ պատմեաց արտաքոյ: Կալ կամ շրջիլ կամ ագանիլ արտաքոյ: Ի տան ծնեալ՝ կամ արտաքոյ: Ծեփեսցես զնա ներքոյ եւ արտաքոյ: Արտաքոյ երեւին գեղեզիկք: Արտաքոյ մարտք եւ ʼի ներքոյ արհաւիրք. եւ այլն: *Զցանկ պարտիզին արտաքոյ դնել. Վրք. հց. ՟Է: մ. Իսկ բացառական խնդրով, իբր Հեռի, անխտիր է մ. եւ նխ. *Արտաքոյ լեր յանագորոյն ռամկէդ. Ճ. ՟Բ.: *Որ յայսմ ախտէ արտաքոյ է. Լմբ. սղ.: *Զայն արտաքոյ տարեալ տրոհէին յայլոց. Յհ. կթ.: ԱՐՏԱՔՈՅ ԿՈՒՍԷ. Յաերտաքին կողմանէ. արտաքուստ. ʼի վերին երեսս. *Գանձն արտաքոյ կուսէ փուշ ունէր, եւ ʼի ներքոյ մարդարտով լի. Ոսկ. ղկ.: III. ԱՐՏԱՔՈՅ 3 (քոյց, քոյս.) NBH 1-0381 Chronological Sequence: 6c, 10c գ. ԱՐՏԱՔՈՅՔ. Արտաքին կողմանք. եւ Արտաքին իրք. *Զարտաքոյս եկեղեցւոյն, կամ արքունեացն ամրացուցանել, կամ հոգածել: Զարտաքոյսն (մարմնոյն) զգեստաւորեալ: Արտաքոյքդ միայն են ʼի տեսիլ արտաքնոց. Յհ. կթ.: *Կա՛մ զմարմինն վնասէ, կամ զարտաքոյսն՝ զինչսն յափշտակելով: զարտաքոյսն, այսինքն զստացուածս: Տիրեն ʼի վերայ մարմնականացն եւ արտաքոյց: Իմաստասիրութիւն զբնութիւն էիցն գիտէ. իսկ զարտաքոյս բնութեանց եւ զհետեւողս էր գիտել արհեստից. Սահմ. ՟Ժ՟Ա:

հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.

Игры ⚽ Поможем сделать НИР

Полезное


Смотреть что такое "ԱՐՏԱՔՈՅ" в других словарях:

  • ԱՐՏԱՔՍ — ( ) NBH 1 0381 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 8c, 10c, 12c, 14c մ. ἕξω foras, foris, extra Արմատ նախընթաց եւ հետեւորդ բառից. որպէս ծագեալ ʼի ձայնիցս Արտ, եւ աք. (անդք, եւ ոտք). եւ ըստ այսմ նշանակէ Յարտս, յանդս, ʼի… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ՆԵՐՔՈՅ — (ոյք.) NBH 2 0423 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 7c, 8c, 10c, 12c ա.գ. ὀ ἕσω, ὀ ἕσωθεν intrinsecus ὀ κάτω inferior. որպէս Ներքին, այսինքն խորին. միջին. ներքսագոյն. եւ Ստորին, ներքոյ անկեալ. որ ինչ կայ ընդ այլով կամ… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԳԱՒԻԹ — (ւթի, թաց կամ թից.) NBH 1 0533 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 12c գ. αὑλή Atrium Բակ տան եւ ապարանից եւ տաճարի, եւ այլն. որմեալ բացօթեայ կամ սրահ՝ արձակավայր յարտաքին դրաց ցներքին դրունս բնակութեան. բակ. հայաթ, այաթ, ավլու …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՆԴԷՊ — ( ) NBH 1 0132 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 8c, 10c, 11c, 12c, 14c ա. Որ չէ ʼի դէպ. տարադէպ. անյարմար. անտեղի. անպատշաճ. անվայելուչ. տարաժամ. անհարկի, անշնորհք. ... ἅκαιρος, ἁσύμφορος, ἁσύμβατος եւն.… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՆԺԱՄ — ( ) NBH 1 0152 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 7c, 8c, 12c, 14c ա.մ. παρὰ καιρόν praeter tempus, ἅκαιρος inopportunus Որ ինչ լինի արտաքոյ դիպող ժամու. տարաժամ. յառաջ քան զժամանակն կամ անագան. տարադէպ. ... *Է՛ ինչ՝ որ… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՆԿԱՐԳ — ( ) NBH 1 0171 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 8c, 10c, 12c ա. Օտար ʼի կարգէ եւ ʼի կանոնէ. անտեղի. անիրաւ. խառնակ. անպատշաճ. (յն. եւ լտ. պէսպէս լինի). ... *Զլեզու մարդկան՝ զչարն եւ զանկարգն. Յկ. ՟Գ. 8: *Յանկարգ… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՐՁԱԿԱՎԱՅՐՔ — (րաց.) NBH 1 0365 Chronological Sequence: Early classical գ. διάστημα distantia, suburbium Արձակ վայրք քաղաքի արտաքոյ քան զդուռն. բացատ. արուարձանք. *Պատուար արտաքոյ քաղաքին լիցի ʼի բնակութիւն, եւ յարձակավայրս նորին. Եզեկ. ՟Խ՟Ը. 15 …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՐՏԱԼԱԾԵՄ — (եցի.) NBH 1 0376 Chronological Sequence: Unknown date, 6c, 10c, 11c, 12c, 14c ն. ἑξείργω excludo, extermino Արտաքսել հալածելով. արտահալածել. ʼի դուրս հանել. ʼի բաց վարել. տարագրել. *Զառաջնորդս սոցա արտալածել ʼի գաւառէն: Արտալածեն եւ զսա ʼի… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՐՏԱՍԱՀՄԱՆ — ( ) NBH 1 0378 Chronological Sequence: 6c, 7c ա. արտաքոյ սահմանի եւ չափոյ. անպայման. անչափ. *յարտասահման վիճակեցան վտանգս. Պիտ.: ա. մ. արտասահման առնեմ. ա. մ. Հալածեալ արտաքոյ սահմանաց. Վտարանդի. *Այսօր ծովաքատակ մեղք աշխարի արտասահմանահալած… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՐՏԱՔՈՒՍՏ — ( ) NBH 1 0381 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 8c, 10c, 12c մ. ἕξωθεν extrinsecus, extra, exterius, foris Ի դրուստ. յարտաքին կողմանէ՝ վայրէ. որ ասի եւ ԱՐՏԱՔՈՅ. դրսէն, դրսըւանց. ... *Արտաքուստ ժառանգեաց զիս սուր, որպէս… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
… Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»