ԱՄԱՐԱՅՆԻ — (նւոյ կամ նոյ.) NBH 1 0052 Chronological Sequence: Early classical, 6c, 7c, 10c, 11c գ. Ամառնային եղանակ. ամառ .... որ ըստ եբր. Ամառն դնի. իսկ ըստ յն. Հունձ. ἁμητός, θερισμός messis (զի եւ եբր. քայզ է ամառն. եւ քազիր, հունձ.) *Զտօն ամարայնոյ՝… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՄԵՆԱԲԱԽՏ — ( ) NBH 1 0058 Chronological Sequence: Unknown date, 6c, 12c, 14c ա. Ամենայնիւ բարեբախտ, երանեալ, երանելի. առաւել սեպհական Աստուծոյ. *Նմանութիւն կամ բաղդատութիւն կամ առակ ոչ ընդունի երջանիկն այն եւ ամենաբախտ. Փիլ. լին.: *Աստուածայինն ամենակատար… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՆԴԱՍՏԱՆ — (ի, աց.) NBH 1 0131 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 10c, 12c գ. Անդք. տեղի անդոց. ագարակ. արտ. վայր. ἁγρός ager ... *Արդեամբք անդաստանաց: Ելին յանդաստանսն եւ կթեցին զայգիս իւրեանց: Դարանամուտ լեր յանդաստանին:… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԵՆԹԱԴԱՏՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 0658 Chronological Sequence: 6c, 13c, 15c գ. ὐπόκρισις simulatio, pronunciatio seu actio oratoria Ներքին բաղդատութիւն մտաց ընդ արտաքին բանին. յարմարութիւն ճահաւոր շարժման եւ ձայնի ընդ բանի. *Վերծանելի է ըստ ենթադատութեան ... քանզի… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԸՆԴԴԻՄԱՀԱՐՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 0769 Chronological Sequence: 5c, 6c, 8c գ. ἁντιπυπία, ἑνισταμένον renixus, contrarietas, obsistens Դէմ ընդդէմ հարումն. դիմահարութիւն. դիմակալութիւն. ընդհարումն. բախումն. եւ Բաղդատութիւն. *Կոհակացն ʼի վեր ընթացութիւնքն, երբեմն… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԸՆԴԴԻՄԱՔՆՆՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 0769 Chronological Sequence: 5c, 13c գ. ἁντεξέτασις collatio, comparatio Դէմ ընդ դէմ քննութիւն, կշռութիւն, բաղդատութիւն. ... *Ընդդիմաքննութիւն իմաստութեան եւ անզգամութեան. Նախ. ժող.: *Զի՞նչ արդեօք իցէ կռիւ Աստուծոյ առ մարդ (այսինքն… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԿՇԻՌ — (կշռոյ, ոց.) NBH 1 1106 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 7c, 8c, 9c, 10c, 11c, 12c, 13c, 14c ա. ζυγός, στάθμιον, σταθμός statera, bilanx, libra. որ եւ ԿՇԵՌ. (ռմկ. կշեռ, կշառք. արմատն երեւի քաշ, քաշել.) Գործի չափելոյ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՀԱԿԱՌԱԿԱԴԱՍՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 2 0007 Chronological Sequence: 6c գ. Ընդ հակառակս դասաւորութիւն. ընդդիմութիւն. բաղդատութիւն ըստ տարբերութեան. ἁντίταξις. *Մի՛ կարծեր այժմ ա՛րս ըստ առ կանայս հակառակադասութեան ասացեալ. Փիլ. տեսիլ աբր … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՀԱՄԱԴՐՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 2 0014 Chronological Sequence: Unknown date, 10c, 12c գ. σύνθεσις compositio եւն. Շարադրութիւն. առընթերադրութիւն. համեմատութիւն. բաղդատութիւն. եւ Կարգադրութիւն. հանդարտութիւն. (յն. եւ լտ. ոճով.) *Ստորագրել ʼի համադրութիւն հաւատոյ մեր. Ժող … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՀԱՄԱՐ — (ոյ, ոց, կամ ու, ուց կամ ի.) NBH 2 0022 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 7c, 8c, 10c, 11c, 12c, 13c գ. ռմկ. համրանք. ἁριθμός numerus. Թիւ. գումար թուոյ. հաշիւ. ... *Որոյ ոչ գոյ համար: Որոց ոչ գոյր թիւ, եւ ոչ համար:… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)