ԲԵՒԵՌ

ԲԵՒԵՌ
(ի, աց.) NBH 1-486 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 7c, 8c, 9c, 12c գ. ἦλος clavus որ եւ ՍԵՒԵՌ, ՀԵՂՈՅՍ. Կոտոր երկաթոյ կամ այլ ինչ կարծր նիւթոյ՝ սրածայր, ʼի պնդել զայլեւայլ իրս ընդ միմեանս. գամ. մըխ ... լիվի (որ է սէպ). *Երկաթ բազում ʼի բեւեռս դրացն. ՟Ա. Մնաց. ՟Ի՟Բ. 5: *Զբեւեռս ... ոսկիս. ՟Գ. Թագ. ՟Է. 50: *Իբրեւ բեւեռք հրացեալք. Ժող. ՟Ժ՟Բ. 11: *Ուռամբք եւ բեւեռօք հաստատեցին զնոսա. Երեմ. ՟Ժ. 4: *Եթէ ոչ տեսից ʼի ձեռս նորա զնշան բեւեռացն. Յհ. ՟Ի. 25: *Հեղուսեալ բեւեռօք. Շար.: *Բերել բեւեռս երկաթիս, եւ վարել ընդ ներբանս ոտից նորա. Ագաթ.: *Ուռամբ զբեւեռսն պնդեն. Մխ. երեմ.: *Որ բեւեռօք սեւեռեալ իցէ. Մաշկ.: Առակ է ասելն. ἅλλῳ ἦλῳ ἑκκρούειν τὸν ἦλον clavum clavo tundere *Որպէս եւ ասեն ʼի բանից կարգի, բեւեռով զբեւեռ թափել. Եւագր. ՟Է: Որպէս ռմկ. մալուխ զմալուխը կըհանէ. չիվի չիվիի չըգարըր. այսինքն բռնութիւն վանէ զբռնութիւն, կամ դժուարութիւն ինչ ʼի բաց վարէ զայլ դժուարութիւն: ԲԵՒԵՌ. որպէս ἅξιν axis Առանցք երկնից անշարժ. ... որ են կրկին կէտք ընդ հիւսիս եւ ընդ հարաւ, զորովք հոլովին օրըստօրէ տիեզերք ողջոյն: Հիւսիսային բեւեռն երեւի մեզ յաստեղատանն փոքր որջոյ. որոյ հակադրեալն ծածկի ʼի տեսոյ մերմէ: *Զաստեղացդ՝ զոր կոչեն բեւեռ երկնի. Շիր.: *Եւ որ բեւեռքդ են (այսինքն աստաղք փոքր արջոյ) զկողմամբ հիւսիսոյ. Զքր. կթ.: ԲԵՒԵՌ. որպէս Կենդրոն բոլորակին. ռմկ. կէդրոն κέντρον centrum. *Բեւեռով ամենայն գիծ բոլորակի ըստ միում միաւորութեան շարագոյացան ... Նոյն բեւեռովն ամենայն կատարմամբ միանան. Դիոն. ածայ. ՟Ե: *Որպէս զբեւեռաւ շարժիչ շաժութեանն՝ ոչ ետեղականի իրիք, այլ իմանալւոյ: Շուրջ զնովաւ՝ որպէս զբեւեռաւ եղիցի. եւ այլն: Իմանի ʼի մեզ սիրտս որպէս բեւեռ ինչ՝ նախ զկենդանութիւն զարդարեալ. վասն զի եւ աստուածայինն բասիլ նախ զսիրտն ստեղծանիլ ասէ, եւ ապա որպէս ʼի բեւեռէ ամենայն մարմինն ստեղծագործի, ամենայն ուրեք զկենդանութիւնն յարձակեցուցանել ʼի մարմինս. Մաքս. ի դիոն. ածայ. եւ երկն.: *Ամենայն եւ ամենայնի ինքն, որ զամենայն յինքն պարփակեալ, զոր օրինակ բեւեռ ուղղոց ոմանց պարապնդեալ յինքն շուրջանակի պարագրելով զնոցա զբացաձկտելն. Մաքս. նշ. եկեղ.:

հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.

Игры ⚽ Поможем сделать НИР

Смотреть что такое "ԲԵՒԵՌ" в других словарях:

  • ԳԱՄ — I. (եկի, եկ, եկայք, եկեալ, գալ.) NBH 1 0525 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 7c, 10c, 12c, 13c, 14c չ. ἤκω, ἕρχομαι, βαίνω, πάρειμι Venio, adsum, adeo եւ այլն. Եկաւորել. փոխիլ անտի այսր, ʼի հեռաւոր վայրէ ʼի մօտաւորն …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԲԱՑԱՁԿՏԻՄ — ( ) NBH 1 472 Chronological Sequence: Unknown date ձ. ԲԱՑԱՁԿՏԻԼ. Հեռագոյնս ձգիլ՝ ձկտիլ. *Զոր օրինակ բեւեռ (կենդրոն) շուրջանակի պարագրելով զնոցա (զշառաւիղաց) զբացաձկտելն. Մաքս. եկեղ …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԲՈԼՈՐ — (ի, իւ կամ ով, ից, իւք.) NBH 1 500 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 7c, 8c, 10c, 11c, 12c, 13c ա. ὄλος totus, integer, cunctus, universus (լծ. հյ. ոլոր. յն. օլօս. թ. ուլու, քիւլլի.) Որ ինչ պարադրէ կամ պարագրի ամենայն… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԵՐԿԱԹԱԳԱՄ — ( ) NBH 1 0686 Chronological Sequence: Early classical, 8c, 10c, 13c ա. Երկաթով գամած, այսինքն բեւեռեալ, պնդեալ. իբր երկաթ անցուցեալ. (զի գամն ռամկօրէն է բեւեռ, եւ ըստ գրոց՝ անցք.) *Բեւեռապինդ, հաստահեղոյս, երկաթագամ տապան գործել. Ագաթ.: *Զոր… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԿԻՏ — ( ) NBH 1 1099 Chronological Sequence: 13c Ըստ Հին բռ. մեկնի Բեւեռ. Տե՛ս ԿԷՏ …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ՀԵՂՈՅՍ — (ուսի, ից.) NBH 2 0084 Chronological Sequence: Unknown date, 9c, 10c գ. (լծ. յն. ի՛լօս. լտ. գլա՛վուս ). ἥλος clavus. Բեւեռ. գամ .... Իսկ Հեղոյսք, է նաեւ Բեւեռումն. *Հարին հեղոյսս երկայնս. Ճ. ՟Զ.: *Յիշատակաւ հարման հեղուսիցն: Հեղոյսք պնդման… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ՄԱԳՆԵՍՏԻՍ — ( ) NBH 2 0188 Chronological Sequence: Unknown date, 8c, 10c գ. ՄԱԳՆԵՍՏԻՍ ՄԱԳՆԻՏ. ռմկ. մագնիս. Բառ յն. մա՛ղնիս. կամ մաղնի՛դիս . μάγνης, μαγνήτης magnes Քար կարծր թխագոյն, որ քարշէ յինքն զերկաթ, եւ ունի զբերումն ʼի հիւսիսային բեւեռ աշխարհի. ժառատ …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ՄԱԳՆԻՏ — (ի, աց.) NBH 2 0188 Chronological Sequence: Unknown date, 8c, 10c գ. ՄԱԳՆԵՍՏԻՍ ՄԱԳՆԻՏ. ռմկ. մագնիս. Բառ յն. մա՛ղնիս. կամ մաղնի՛դիս . μάγνης, μαγνήτης magnes Քար կարծր թխագոյն, որ քարշէ յինքն զերկաթ, եւ ունի զբերումն ʼի հիւսիսային բեւեռ աշխարհի.… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ՄՇԱԿԱԿՐՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 2 0288 Chronological Sequence: Unknown date գ. Վշտակրութիւն ʼի մշակութեան. *Անկատարիցն, լուծ իմ քաղցր է, եւ բեռն իմ թեթեւ. իսկ կատարելոցն՝ խաչ եւ բեւեռ՝ մշակակրութեամբ. Լծ. կոչ …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ՄՍՄԱՐԱԶԱՐԿ — ( ) NBH 2 0303 Chronological Sequence: 13c Ռամկական բարդութեամբ, իբր Բեւեռապինդ. (ʼի մըսմար, որ է բառ արաբ. այսինքն բեւեռ.) *Երկաթագամս, պղնձագամս, մսմարազարկս, թակակոփս. Վրդն. ծն …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»