հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.
ԲԱՐՔ — (րուց, րուք.) NBH 1 469 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 8c, 10c, 11c գ. որ եւ ԲԱՐՈՅՔ. (լծ. վարք. եւ բերումն. եւ բար, այսինքն պէս.) Բնաւորութիւն. բնութիւն. կամ խառնուած եւ յատկութիւն բնութեան. որ եւ ասի Բոյս բարուց.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԳԻՏԱԿԱԿԻՑ — ( ) NBH 1 0556 Chronological Sequence: Unknown date, 5c, 14c ա. συνεγνωκώς, συνειδώς conscius Գիտակ իմիք զոյգ ընդ այլում, կամ առանձինն. իրագէտ. տիրապէս գիտակ ʼի ներքուստ. *Գիտակակից հօր էութեան. Երզն. մտթ.: *Եթէ ոք գիտակակից եղեւ մեղաց ուրուք:… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԳԻՏԱՍՏՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 2 1049 Chronological Sequence: Early classical Փոխանակ գրելոյ՝ Գիտակցութիւն, կամ գիտութիւն, որպէս դնի ʼի նոր թարգ. յն. ճանաչումն. γνῶσις *Գիտաստութիւն իմաստանոց իբրեւ զհեղեղ սաստկասցի (նորն, յորդորեսցէ). Սիր. ՟Ի՟Ա. 16 … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԶԳԱՅԱԿՑՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 0725 Chronological Sequence: 8c գ. Զգայակիցն լինել. անձին զգալն. գիտակցութիւն. *Երակաց ʼի խելսն առաքեալ ո՛չ զկիրսն, այլ զգայակցութիւն իմն եւ զեկուցումն կրիցն. Նիւս. բն … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԽԻՂՃ — (խղճի, իւ, կամ խղճոյ, ով.) NBH 1 0944 Chronological Sequence: Early classical, 7c, 10c, 11c, 12c, 13c, 14c ԽԻՂՃ πρόσκομμα offendiculum διάκρισις discretio, discrimen μῶσος scelus. որ եւ ԽԵՂՃ. խիճ իմն կծանօղ սրտի. խէթ կամ կայթ սրտիյանդիմանութիւն… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԽՂՃՄՏԱՆՔ — (նաց.) NBH 1 0948 Chronological Sequence: Unknown date, 14c գ. Առաւել ռմկ. որպէս խիղճ մտաց. գիտակցութիւն. խղճմտութիւն. Խղճելն. ... *Լցցուք զսիրտս մերմիամիտ խորհրդով եւ բարեզարդ խղճմտանօք. Վրք. հց. ՟Ա: *Տատասկն (յայտ առնէ) զփուշ մերոյ խղճմտանցն.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԽՂՃՄՏՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 0948 Chronological Sequence: 12c, 13c գ. Խիղճ մտաց. խղճելն մտօք. գիտակցութիւն. խայթ խղճի. խղճմտանք. *Տրտմական կրիւք եւ խղճմտութեամբ բերի ʼի մեղսն: Դատողս ինքեանց խղճմտութեամբ. Շ. հրեշտ. եւ Շ. յկ. ՟Ժ՟Ա: *Սա զընթրիսս ելից պղծութեամբ, եւ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
