ԽԻՂՃ

ԽԻՂՃ
(խղճի, իւ, կամ խղճոյ, ով.) NBH 1-0944 Chronological Sequence: Early classical, 7c, 10c, 11c, 12c, 13c, 14c - ԽԻՂՃ πρόσκομμα offendiculum διάκρισις discretio, discrimen μῶσος scelus. որ եւ ԽԵՂՃ. խիճ իմն կծանօղ սրտի. խէթ կամ կայթ սրտիյանդիմանութիւն մտաց. մեղադրութիւն անձամբ անձին. անձկութիւն ոգւոյ. դատումն խիթալի. երկբայութիւն. խտիր. գայթագղութիւն. մեղք. տխեղծութիւն. արատ. *ՄԻ՛ խղճիւ երկմտութեանց: Չար այնմ մարդոյ է, որ խղճիւն ուտիցէ. Հռ. ՟Ժ՟Դ. 1. 20: *Ընդունել զմահքաջ անուամբ՝քան զկեանս խղճիւ. ՟Բ. Մակ. ՟Զ. 19: *Խոստովանութիւն խղճի մեղացն. Յճխ. ՟Ժ՟Թ: *Ազգի ազգի մեղացն խղճիւ լցեալ եմք. Սարգ. ՟բ. պ. ՟Ղ: *Մաքրել ʼի վատթարութեան խղճէ. Լմբ. սղ.: *Անպարտ եմք մեք ʼի խղճոյ կորստեան նորա. Շ. ընդհանր.: *Ի խէթ խղճիսխոցոտիմ. Նար. ՟Կ՟Զ: *Կասկածեմ ես, եւ ʼի խղճի են միտք իմ: Զիա՞րդ ոչ անկանի խիղճ ʼի խորհուրդս մաքառողաց. Եփր. թագ. եւ Եփր. համաբ.: *Եթէ ունիցի ինչ ընդ քեզ խիղճ եղբայրնʼʼ. որ եւ Խէթ. յն. ինչ մի ընդդէմ քո. Ոսկ. մ. ՟Ա. 16: *Յորժամ ինքն զինքենէ ինչ ասասցէ, կարծեօք խղճիւ վկայութիւնն, եւ ʼի հակառակ զլսօղսն բանին կացուցանէ. Ոսկ. յհ. ՟Ա. 12: *Անդամ քրիստոսի անխիղճ. ո՛չխղճիւ ծնանի արիանոս, կամ նեստորիանոս. Վրդն. երգ. Իսկ Եփր. ել. *Սովն խղճիւ իւրով, ծարաւն նեղութեամբ իւրովʼʼ. իմա՛ զանձկութիւն եւ զտագնապ սրտի յերեսաց սովու: ա. ԽԻ՛ՂՃ. ա. Ունօղ զխիղճ զանձին յանցաւորութենէ. խղճմտական. արատաւոր. չար. *Մի՛ խիղճ մտօք, մի՛ նենգ խորհրդովք մերձենալ առ ահաւոր սեղանն: Ապա եթէ խիղճ մտօք եւ չարութեամբ մատչիցիս. ʼի պատիճ եւ ʼի տանջանս յաւիտենից լինի քեզ. Ոսկ. ես. եւ Ոսկ. յհ. ՟Ա. 45: գ. ԽԻՂՃ ՄՏԱՑ. գ. συνείδησις conscientia. Գիտակցութիւն մտաց. Խիղճ. խղճմտանք. ... *Նեղեալ ʼի խղճէ մտաց. Իմաստ. ՟ժէ. 10: *Հարկ է հնազանդ լինել՝ ոչ միայն վասն բարկութեանն, այլ եւ վասն մտացն խղճի: Առ խղճի մտաց զիռոցն իբրեւ զզոհեալ ուտեն. եւ խիղճ մտաց նոցա՝ քանզի տկար է, պղծի: Խիղճ մտաց նորա որ տկարութեամբ զգածեալ է: Զխիղճ մտաց տկարացն զայրացուցեալ՝ ʼի քրիստոս մեղանչէ: Սրբեսցէ զխիղճ մտաց ձերոց. եւայլն: Իսկ ՟Ա. Մակ. ՟Դ. 45. *Մի՛ լիցի նոցա այն ʼի խիղճ մտացʼʼ. յն ի՛ նախատիս: Եւ ՟Բ. Մակ. ՟Զ. 25: *Եւ զայս խիղճ մտաց եւ կեղտ անուն ծերութեանս յաշխարհի թողիցʼʼ. գարշութիւն: *Դատաւոր կացոյց ʼի վերայ մեր զխիղճ մտաց մերոց. Ոսկ. յհ. ՟Ա. 13: *Աստուած եդ ի՛ մեզ զխիղճ մտացն անվրէպ յանդիմանիչ. Մխ. երեմ.: *Է՞ր վասն խիղճ մտաց ձերոց ոչ տայ ձեզ համօրէն ʼի վերայ իրացն ճշմարտութեան կալ. Սարգ. յկ. ՟Զ: *Իրաւունս առնել ʼի խիղճ մտաց իւրոց. Լմբ. սղ.: *Կեանք մաշելոյս մտացս խղճիւ: Գիտեմ զխիղճ մտաց իմոց, եւ միշտ տագնապիմ չարեօքս. Նար. ՟Բ: Սարգ. ՟ա. պ. ՟Ը: *Ոչ գիտէր զխիղճ մտաց ինչ յանձին իւրում: Եթէ ոչ անկեալ էր ʼի խիղճ մտացն, եթէ գուցէ եւ դառնայ վաղիւ, ոչ կաշառէր նմա զորթն դիեցիկ. Եփր. թագ.: *Չարութեան կասկած ʼի խղճի մտի ուրուք ոչ գոյր. Երզն. մտթ.:

հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.

Игры ⚽ Поможем сделать НИР

Полезное


Смотреть что такое "ԽԻՂՃ" в других словарях:

  • ԽԷԹ — I. (խեթի կամ խիթի, ից.) NBH 1 0942 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 8c, 10c, 11c, 12c գ. ԽԷԹ κόλυμα impedimentum σκάνδαλον offendiculum. գրի եւ ԽԵԹ. Խոչ եւ խութ. խոչընդոտն. որ նչ խթի յոտս ʼի գնացս, կամ տայ գայթել. արգել.… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՆԽԻՂՃ — (խղճի, ից.) NBH 1 0160 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 7c, 10c, 12c, 13c ա. ԱՆԽԻՂՃ որ գրի՝ եւ ԱՆԽԵՂՃ Ուր չիք խիղճ ստգտանաց, կամ խիճ՝ որ տացէ գթել մտաց. անստգիւտ. անարատ. անկեղծ. ողջամիտ. ἁπρόσκοπος inoffensus,… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • Armenien — Arménien  Cet article concerne la langue arménienne. Pour le peuple arménien, voir Arméniens. Arménien Հայերեն [Hayerēn] Parlée en Arménie, Haut Karabagh, divers autres pays Région Caucase, Moyen Orient …   Wikipédia en Français

  • Arménien — Cet article concerne la langue arménienne. Pour le peuple arménien, voir Arméniens. Arménien Հայերեն [Hayerēn] Parlée en Arménie et autres pays Nombre de locuteurs 7 à 8 millions Typolog …   Wikipédia en Français

  • Langue arménienne — Arménien  Cet article concerne la langue arménienne. Pour le peuple arménien, voir Arméniens. Arménien Հայերեն [Hayerēn] Parlée en Arménie, Haut Karabagh, divers autres pays Région Caucase, Moyen Orient …   Wikipédia en Français

  • Langue hayeren — Arménien  Cet article concerne la langue arménienne. Pour le peuple arménien, voir Arméniens. Arménien Հայերեն [Hayerēn] Parlée en Arménie, Haut Karabagh, divers autres pays Région Caucase, Moyen Orient …   Wikipédia en Français

  • Հայերեն — Arménien  Cet article concerne la langue arménienne. Pour le peuple arménien, voir Arméniens. Arménien Հայերեն [Hayerēn] Parlée en Arménie, Haut Karabagh, divers autres pays Région Caucase, Moyen Orient …   Wikipédia en Français

  • ԱՐԳԵԼ — ( ) NBH 1 0344 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 8c, 10c, 11c ա.գ. (լծ. հյ. առ՝գելում. լտ. ա՛րչէօ. յն. ի՛րղօ. գօլիօ.) κώλυμα, κωλύτικον obstaculum, impedimentum Խափան, կամ խափանարար եւ խափանումն. արգելք ... Զի՞նչ է քեզ արգել՝ …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԲԱՐՔ — (րուց, րուք.) NBH 1 469 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 8c, 10c, 11c գ. որ եւ ԲԱՐՈՅՔ. (լծ. վարք. եւ բերումն. եւ բար, այսինքն պէս.) Բնաւորութիւն. բնութիւն. կամ խառնուած եւ յատկութիւն բնութեան. որ եւ ասի Բոյս բարուց.… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԳԻՏԱԿԱԿԻՑ — ( ) NBH 1 0556 Chronological Sequence: Unknown date, 5c, 14c ա. συνεγνωκώς, συνειδώς conscius Գիտակ իմիք զոյգ ընդ այլում, կամ առանձինն. իրագէտ. տիրապէս գիտակ ʼի ներքուստ. *Գիտակակից հօր էութեան. Երզն. մտթ.: *Եթէ ոք գիտակակից եղեւ մեղաց ուրուք:… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
… Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»