- ԳՈՅ
- (ի, ից.) NBH 1-0569 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 8c, 10c, 11c, 12c, 13c գ. ὥν, οὗσα, ὅν ens; qui, quae, quod est ens, existens Որ գոյ իրօք. գոյակ. է. էակ. որ էն. աստուած. եւ Ամենայն ինչ նովաւ գոյացեալ. եւ Գոլ. գոյաւորութիւն. գոյութիւն. գոյացութիւն, իսկութիւն. իր. *Անեղ գոյիդ. Շար.: *Արդարեւ գո՛յն. Դիոն.: *Միշտ գոյն միշտ գոյին զիա՞րդ աննման եղիցի. Կիւրղ. գանձ. *Ի գերագոյն գոյէն գոյացեալք. Եղիշ. դտ.: *Չեմք բաւական մերձենալ յամենեցունց պատճառն, յէն, ʼի գոյն, ʼի մշտնջենաւորն. Եզնիկ.: *Կոչէ զչգոյն իբրեւ զգոյ. Հռ. ՟Դ. 17: *Յոչնչէ ʼի գոյ եկեալ. Կիւրղ. ղկ.: *Գոգցես թէ անգոյութիւն զգոյն խնդրէ ներածել. Յհ. իմ. երեւ.: *Բոլորից գոյից: Հոգւոց գոյից արարիչ: Չհամարելոց ընդ գոյս: Ի փոքր գոյս: Ամենայն տարերաց գոյից: Ի տարր գոյի: Ընդ պղնձոյս գոյի: Փոքու սերմանի գոյի: Զգոյիւ գագաթանս: Իշխանականին գոյիւ: Անկայուն գոյիւ զբաղեալ. եւ այլն. Նար.: *Բնութեամբ առաջին է գոյն (այսինքն գոյացութիւն), եւ վերջին՝ պատահմունքն. Անյաղթ պորփ.: Իսկ Մծբ. ՟Ժ՟Թ. *Ինքն էր գոյ անձին իւրոյ, եւ իշխանութեան իւրումʼʼ. իմա տիրապէս իշխօղ: Եւ Ճ. Ա. *Ամենայն գոյոյʼʼ. իբր գոյի, գոյից: ԳՈՅ մանաւանդ ԳՈՅՔ. ὔπαρξις, ὐπάρχοντα, οὑσία substantia, opes, possesio Ինչ՝ զոր ստացեալ ունի ոք. ինչք. ստացուածք. մեծութիւն. ... *Ըստ գոյին ընդունելի է, եւ ոչ եթէ ըստ չգոյին. ՟Բ. Կոր. ՟Բ. 11. 12: *Զգոյսն իւր ոք կարէ տալ խնդրողինʼʼ. ռմկ. ունեցած բանը. Փարպ.: *Գոյիւ փարթամացելոցն: Մարմնաւորք գոյիւք. Լմբ. սղ.: *Հրաժարումն ʼի գոյից. Մաշկ.: *Ես՝ որ է անձն, եւ իմն՝ մարմինն, եւ իմոյքն՝ գոյքն: Ըստ կարի եւ ըստ գոյի. Վրդն. ծն. եւ Վրդն. ել.: մ. ԳՈՅԻՒ. կամ ԳՈՅԻՒ ԻՒՐՈՎ, կամ ԳՈՅԻՒ ՉԱՓ. իբր մ. Պարագրելով զիսկութիւն. բովանդակապէս. լրիւ. լրութեամբ. ամենայն մասամբ. ըստ բոլորին. *Ի նմանէ իսկ եմ (ասէ Քրիստոս), ո՛չ նման մարգարէի՝ ուսեալ յաստուծոյ, այլ իբրեւ գոյիւ տեսեալ զնա. Ոսկ. յհ. ՟Բ. 3: *Անբաւ է մարդոյ տեսանել զաստուած գոյիւ իւրով: Զաստուած գոյիւ ոչ տեսեալ ուրուք. Ագաթ.: *Մովսէս եթէ տեսանել զաստուած գոյիւ իւրով խնդրէր: Զամենայն երկիրն իսրայէլացւոց գոյիւ իւրով. Եփր. ել. եւ Եփր. համաբ.: *Զամենայն անդամսն գոյիւ ուտել. Ճ. ՟Թ.: *Լցից նոքօք զաշխարհ գոյիւ իւրով. Եզնիկ.: *Զամենայն ինչ՝ զոր ունէր, արկ գոյիւ չափ զկեանս իւրʼʼ. յն. զբոլոր կեանս իւր. ունեցածը չունեցածը. Մրկ. ՟Ժ՟Բ. 44: գ. ՈՉ ԳՈՅ ՈՉ ԳՈՅՔ. (2-0516) գ. Տ. ՈՉ
հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.