- ԳՐԵՄ
- (եցի. եա՛.) NBH 1-0586 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 7c, 8c, 9c, 10c, 11c, 12c, 13c, 14c ն. γράφω scribo Դրոշմել զգիր ʼի վերայ թղթոյ, տախտակի, քարի, եւ այլն. գծել. ծրել զնշանագիրս. շարադրել զբան գրաւոր. Ընդ գրով արկանել զբան. ... եբր. ... *Գրեաց մովսէս զամենայն պատգամսն տեառն: Տախտակս քարեղէնս գրեալս մատամբն աստուծոյ: Գրեսցէ քահանայն ʼի մատենի: Գրեալ է ʼի գիրս ուղղութեան: Գրել զբանս իմ գրչաւ երկաթեաւ: Գրեաց առ ամենայն ազգս. եւ այլն: *Որ ʼի սիրտս գրեալ լինի: Յորս պատուիրանն մատամբն աստուծոյ գրի. Արշ.: *Գրիմ, եւ իսկոյն եղծանիմ. Նար. ՟Հ՟Ա: ԳՐԵԼ. γλύφω, γράφω sculpo, incido Փորագրել. քանդակել. դրուագել. դրօշել. ... *Գրեաց գրչաւ քերոբս եւ արմաւենիս. ՟Գ. Թագ. ՟Զ. 29: *Առցես երկուս ականս զմրուխտս, եւ գրեսցես ʼի նոսա զանուանս որդւոցն իսրայէլի. Ել. ՟Ի՟Ը. 9: *Գրել նոյնպէս եղնգամբք իւրովք արծուիս ( ʼի վերայ վիմի). Խոր. ՟Բ. 7: ԳՐԵԼ. որպէս Կենդանագրել. նկարել. նկարագրել. գծագրել. ... *Ի պատկեր գրեալ գեղեցիկ նայեսցի. Կիւրղ. գանձ.: ՃՃ.: *Րախաբ զխորհուրդ եկեղեցւոյ գրեալ նկարէր. Եփր. յես.: ԳՐԵԼ. որպէս Վերագրել. ընծայել. յանուն ուրուք վերաբերել, տալ. *Հրեշտակ էր՝ որ խօսէրն, եւ աստուծոյ գրին խօսքն, քանզի աստուած հրեշտակաւն խօսէր. Կիւրղ. թագ.: ԳՐԵԼ. որպէս Վերագրել, այսինքն առդնել. համարել. դատել. դասել ʼի կարգ ինչ. առ մեծ կամ առ փոքր ունել զիմն. սեպել. սայմագ. Հրամայէ գրել զնա արշակունի. Խոր. ՟Բ. 80: *Գրել ʼի դստերս: Գրեցաւ յորդիս. Խոր. հռիփս.: *Ոչ ʼի թիւս մարդկան գրիլ: Գրեալս ընդ անմարդիս: Որդիս թշնամի գրեցայ: Իբր զայր մի ʼի նզովս գրեալ: Զվնասն մեր քեզ գրեցեր: Զվիմին գթել ոչ գրեցեր: Որ է աստուծոյ մեծ գրեցեալ. եւ այլն. Նար.: *Ոչինչ գրել զցաւս, զվիշտս, զսէր եւ այլն. Յճխ.: Յհ. կթ.: Շ. մտթ.: *Զոգւոցն գիւտք ջերմագոյնս գրեն. Փարպ.: *Աստուած գիտէ զկամսն որպէս զգործ գրել. Լմբ. սղ.: *Գրեսցուք թէ հրէայն յանձնէ խօսիցի սուտ. Եզնիկ.: *Գրեսջի՛ր, թէ յինէն գայթագղեցէք: Գրեսջի՛ր, թէ նոքա վասն օտարութեանն կոչէին զանձինսʼʼ. յն. լիցի՛. թո՛ղ լիցի. Ոսկ. մ. ՟Բ. 16: Ոսկ. եբր. ՟Ի՟Դ. եւ այլն: *Գրեսջի՛ր թէ զայլսն ամենեսեան ունէիր իբրեւ զպատժապարտս մեղաց. յաստուծոյ որդին զիա՞րդ իշխեցեր ժտել: Գրեսջիր թէ զնա ʼի խաչ հանէք, ʼի կայսր զի՞ խրախուսէք. Ոսկ. ես.: Ուստի ԳՐԷ՛, ԹԷ. իբր Գրեա՛ թէ. այսինքն համարեա՛, թէ. դի՛ր, թէ. *Ո՛չ չոքան առ նա, եւ այն՝ գրէ՛, թէ վասն երկիւղի հալածանացն. բայց ... եւ այլն. Խոր. ՟Բ. 77: *Գրէ՛, թէ ʼի թշնամեացն փախչիցիս. յաստուծոյ բարկութենէն ու՞ր փախչիցիս. Գէ. ես.: *Գրէ՛, թէ այնպէս ասաց, որպէս դուք կարծէ՛ք. զի՞նչ վնաս բերէ այդ. Երզն. մտթ.: *Գրէ՛ իսկ թէ տայ քեզ այնչափ ժամանակս. եւ զի՞նչ օգուտ է քեզ. Ճ. ՟Ժ.: Տե՛ս եւ զորս զկնի: ԳՐԷ. իբր բայ հրամայական ռմկ. այսինքն Գրեա՛. *Գրէ՛ գիր, եւ տու՛ր կտակ թագաւորին. Լաստ. ՟Բ: շ. ԳՐԷ՛. ԳՐԷ՛ ԹԷ. ԳՐԷ՛ ԵԹԷ. ԳՐԵԹԷ. ԳՐԵԱ՛ ԹԷ՛. շ. σχεδόν fere, ferme, pene, prope, ὤστε quasi Իբրու. իբր թէ. գոգցես. ոչինչ ընդհատ. դի՛ր թէ, սեպէ՛ որ. ... *Այլ գրէ ակնյայտ երեւակի. Խոր. վրդվռ.: *Գրէ՛, զապականութեան յաջորդեալ վիճակ. Պիտ.: *Եւ կամ գրեթէ որպէս զերքունի գործակալութիւն նմա հաւատացեալ. Խոր. ՟Գ. 65: *Գրեթէ ամենայն քաղաքն ժողովեցաւ. Գէ. ՟Ժ՟Գ. 44: եւ ՟Ժ՟Թ. 26: եւ Եբր. ՟Թ. 22: *Մինչ գրեթէ լի իսկ լինել. Մրկ. ՟Դ. 37: *Գրեթէ բոլոր աշխարհս կախեալ էր զնմանէ. Եղիշ. ՟Ը: *Գրեթէ յազդմանէ հոգւոյն զլինելոցս նախատեսեալ. Յհ. իմ. ատ.: *Գրէ՛ իսկ թէ զիս բախելով զարթուցեր. Պղատ. օրին. ՟Թ: *Շարժութիւնք եւ ձայնք սու՛րք են, եւ գրէ՛ թէ անժամանակաբար հնազանդին կամաց խորհրդոյն. Նիւս. բն.: *Հանապազ գրէ՛ թէ արիւնահոսն յարուցանեն քրտունս. Պիտ.: *Արտօսր ինչ թորեալ, գրէ՛ եթէ կերտարեան որակացեալ արտահոսեաց. Մագ. ՟Ի՟Թ: *Գրէ՛ եթէ ամենայն բանք մարգարէիցն յայս հայէին. Սարգ. ՟ա. պ. ՟Բ:
հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.