ԱՄԵՆԱԿԱԼ

ԱՄԵՆԱԿԱԼ
(ի, աւ.) NBH 1-0061 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 8c, 10c, 12c, 13c ա. παντοκράτωρ omnitenens (թարգմանի ըստ լտ. եւ omnipotens ) Որ զամենայն իբրեւ ʼի բռին կալեալ ունի տիրապէս. ամենիշխան. ամենատէր. ինքնակալ ինքնակալաց, եւ թագաւոր թագաւորաց. որուն ձեռքն է ամմէն բան. ... *Ասի ամենակալ՝ աստուածպետութիւնն, որպէս զամենայն կալլով, եւ անխառնաբար կարգաւորացելոցն տիրելով, եւ որպէս ամենեցունց փափագելի եւ տռփելի գոլով. Դիոն. ածայ. ՟Ժ: *Ամենակալն այն է, որ ամենայնի իշխան է. Կոչ. ՟Ը: *Նոյն տէր է ամենեցունց եւ բաւական առ ամենեսին, եւ զամենայն ունի ընդ իւրով իշխանութեամբ. զի ա՛յս է ամենակալն. Խոսր.: *Ամենակալ է Հոգին Սուրբ, վասն զի ընդ հօր եւ ընդ որդւոյ իշխէ երկնաւորացն եւ երկրաւորացս, եւ կալեալ ունի զսոսա ʼի ներքոյ զօրութեանն. Լմբ. պտրգ.: *Ամենակալ, զի զամենեսեան կալեալ եւ պնդեալ ունի յանքակտելի միութիւն եւ խաղաղութիւն. Վահր. երրորդ.: *Ամենակալդ ձեռօք ըմբռնեալ: Ամփոփեա՛ ամենակալդ թեւօք. Նար. ՟Լ՟Է. ՟Ձ՟Դ: *Բարեկամքն Յոբայ եւ Եղիուս Աստուծով միայն ամենակալաւ խօսէին ընդ նմա. Եզնիկ.: Իսկ ի սուրբ գիրս ՝ ուր յն. եւ հյ. է ՏԷՐ ԱՄԵՆԱԿԱԼ, ըստ եբր. է զի դնի սէպաօթ, կամ սաբաւովթ (տէր զօրութեանց), եւ է՛ զի սատտայի կամ սադդայի (բաւականն). որք զնոյն միտս ընծայեցուցանեն, որպէս յայտ է ʼի նախագրելոց: Ի նոյն բերի եւ այս եւս բացատրութիւն. *Ամենակալ, այս ինքն զամենայն ունող, զգթութիւն եւ զողորմութիւն, զնախախնամութիւն, եւ զամենայն պէտս բարեգործութեան. Խոսր.: Նովին ամենակալ ինքնիշխանութեամբ եւ անբաւելի զօրութեամբ ասի եւ է Աստուած. *Ամենակալ՝ ամենակարող. կամ ամենազօր. Շար.: *Գո՞յ Աստուած ամենակալ (յն. հարուստ կամ հզօր δυνάστης ) յերկինս. այո՛, գոյ տէր ամենազօր (յն. նոյնպէս) կենդանի. ՟Բ. Մակ. ՟Ժ՟Ե. 3: *Անկեալ՝ առ ամենակալն կարդային. ՟Բ. Մակ. ՟Գ. 22. յն. παγκρατής իբր ամենազօր, մեծազօր. preapotens *Զօրացեալք ամենակալիդ (այս ինքն ամենակարողէդ): Եթէ նորոգես, ամենակալ ես. Նար. ՟Հ. ՟Հ՟Զ: ԱՄԵՆԱԿԱԼ, ի, աց. Պիտակաբար դնի որպէս ինքնակալ կամ տիեզերակալ յաշխարհի. որպէս հոգեպէս իշխեցօղ տիեզերաց, եւ որպէս յինքն պարունակօղ զամենայն հաւատացեալս. *Յայդ իսկ որոշեալ զատուցայք յամենակալն ասեմ թագաւորաց. Պիտ.: *Եկեղեցին՝ դիտանոց է՝ բոլորից ամենակալ. Վրդն. սղ.: Իսկ Վահրամ ʼի ճառն յարութեան, ʼի մեկնելն զբան. Դատ. ՟Ե. 10. *Ատեան ամենակալացʼʼ, ընթեռնու ամենակալաց. վասն որոյ ստիպի այսպէս խօսել. *Ի հզօր եւ ամենակալ թագաւորաց եւ բռնաւորացն յատեանս ... Յիրաւի ամենակալք ճանաչին առաքելականն խումբ ... Միտք մեր իբր ամենակալ իմն են, յամենայնի՝ զոր իմանալն կարեն, զնոսին ըմբռնեն ... Յատեանս ամենակալացն, այս է՝ Հօր եւ Որդւոյ եւ Հոգւոյն Սրբոյ, երեք Անձանց՝ եւ միոյ Աստուածութեանն. վասն որոյ եւ ամենակալաց ասաց, եւ ոչ ամենակալի ... (այլ ըստ ՟Ա. նշ. յարէ.) Չէ՛ հնար երեք ամենակալ լինել, կամ երկու, այլ՝ մի. զի ամենակալ է՝ որ զամենայնն ունիʼʼ:

հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.

Игры ⚽ Нужна курсовая?

Полезное


Смотреть что такое "ԱՄԵՆԱԿԱԼ" в других словарях:

  • Nicene Creed — Icon depicting Emperor Constantine (center) and the Fathers of the First Council of Nicaea of 325 as holding the Niceno–Constantinopolitan Creed of 381 The Nicene Creed (Latin: Symbolum Nicaenum) is the creed or profession of faith (Greek:… …   Wikipedia

  • ԱԹՈՌԱԿԻՑ — (կցի, ցաց.) NBH 1 0012 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 7c, 8c, 10c, 11c, 12c ա. եւ գ. παρακαθήμενος, συγκαθήμενος, σύνεδρος assidens, consedens, una solium obtinens Առընթեր գլխաւորին նստեալն յաթոռ. բարձակից. հարազատ.… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՄԵՆԱԿԱԼՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 0061 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 10c, 13c գ. παντοκρατορία, τὸ παντοδύναμον omnipotentia, summa potentia Ամենակալն գոլ. ամենակալ տէրութիւն. ամենազօր իշխանութիւն. ամենակարողութիւն. *Դա պսակ փառաց իմոյ… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՄԵՆԱԿԱՐՈՂ — ( ) NBH 1 0062 Chronological Sequence: Unknown date, 7c, 8c, 10c ա. παντοδύναμος omnipotens Որ ամենայնի եւ յամենայնի է կարօղ. որ եւ ԱՄԵՆԱԿԱՐ. ամենազօր. ամենահնար. ... *Ամենակարօղ զօրութիւն. Յճխ.: *Ամենակարող զօրութեամբդ միշտ թագաւոր յաւիտենից:… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՄԵՆԱԿԵՐ — (ի.) NBH 1 0062 Chronological Sequence: Unknown date ա. παμφάγος omnia devorans Որ զամենայն ինչ ուտէ՝ լափէ. ամենակալ. ամենածախ. ամմէն բանը կերօղ լափօղ՝ կուլ տուօղ. *Խզեալ զամենակեր որովայնն դժոխոց. Ոսկ. նոր կիր.: *Յամենակեր որովայնէ նորա իմով… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՄԵՆԱԿԻՐ — ( ) NBH 1 0062 Chronological Sequence: 10c, 14c ա. Կրօղ յինքեան զամենայն, որպէս ընդունարան. *Առ տապանն (Նոյի) ամենակիր. Նար. մծբ.: Բարձօղ կամ կրօղ ʼի բռին զամենայն. ամենակալ. ամենախնամ. *Ձեռն ամենակիր. Վրդն. լս.: Կրից մարմնոյ եւ չարչարանաց… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՄԵՆԱՄԵԾ — (ի.) NBH 1 0063 Chronological Sequence: Unknown date, 8c ա. παμμέγιστος, μέγιστος maximus Մեծ քան զամենայն. գերագոյն՝ եւ կարի մեծ. *Ընկա՛լ ամենակալ ամենամեծդ Աստուած. Ժմ.: *Ամենամեծ իմն եւ յոյժ գերազանցեալ յասացեալս կան իմաստք. Նիւս. երգ …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՄԷՆԸՄԲՌՆՈՂ — ( ) NBH 1 0070 Chronological Sequence: 13c Տ. ԱՄԵՆԱԿԱԼ. *Կորզեա՛ զիս կարողդ եւ ամէնըմբռնող տէր: Մի՛ թողուր ʼի ձեռացդ ամէնըմբռնող. Բենիկ …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՇԽԱՐՀԱԿԱԼ — (ի, աց.) NBH 1 0261 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 8c, 10c, 12c, 13c ա.գ. τὸν κόσμον ἕπεχων mundumobtinens Որ կալեալ ունի զաշխարհ համօրէն՝ տիրաբար. *Աշխարհակալն աստուած. Արիստ. ՞՞: ԱՇԽԱՐՀԱԿԱԼ. κοσμοκράτωρ mundi… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՍՏՈՒԱԾ — (տուծոյ.) NBH 1 0320 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 7c, 8c, 10c, 12c, 13c գ. θεός deus (իբր Հաստիչ, կամ աստ՝ եւ յաստիս ածօղ, այս ինքն գոյացուցիչ, արարիչ, ստեղծիչ. որպէս ստուգաբանի ʼի բազմաց. տե՛ս Առ որս. ՟Ե. ըստ հյ …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
… Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»