- ԵՐԿԻՐ
- I. (կրի, րաւ կամ րիւ.) NBH 1-0692 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 8c, 10c, 12c գ. γῆ terra Աշխարհ ստորին ի միջակէտն երկնից. հողագունտ. ծով եւ ցամաք. մանաւանդ ցամաքն. (լծ. եւ վայր, ի վայր. ուր յն. ղի, կամ կի. լտ. թէ՛րրա. եբր. էրզ. թ. էր, գարա՛. վերածին առ հյ. երկիր, որպէս եւ կամիցի ոք ստուգաբանել): *Ի սկզբանէ արար աստուած զերկին եւ զերկիր: Եւ կոչեաց աստուած զցամաքն երկիր: Աղբիւր ելանէր յերկրէ, եւ ոռոգանէր զամենայն երեսս երկրի: Երկինք աթոռ իմ են, եւ երկիրս պատուանդան ոտից իմոց: Եդին յերկինս զբերանս իւրեանց, եւ զլեզուս իւրեանց աստուած էին զերկրաւ. եւ այլն: *Երկինք ընկալան զառ յերկրէսն, եւ երկիր զերկնից». յն. զորս յերկրէ, զորս յերկնէ. Ոսկ. մտթ. ՟Ա. 2: *Երկին ... երկրիւ հանդերձ. Կիւրղ. ղկ.: ԵՐԿԻՐ. որպէս Մասն երկրի, գաւառ, տեղի, սահման ինչ հայրենի. ... *Պատէ զամենայն երկիրն եւիլատայ: Ոսկի երկրին այնորիկ ազնիւ: Յերկրէն յայնմանէ ել ասուր: Երթայց ի տեղի իմ եւ յերկիր իմ. եւ այլն: ԵՐԿԻՐ. որպէս Բնակիչք երկրի՝ յամենայն կամ յայլեւայլ սահմանս. ... *Ապականեցաւ երկիր առաջի աստուծոյ, եւ լցաւ երկիր անիրաւութեամբք. Ծն. ՟Զ. 11: *Նուաճեցաք զամենայն երկիրն ի ծառայութիւն մեզ. Եղիշ. ՟Ա: *Դու գնացեր, եւ զերկիրս ամենայն ընդ քեզ տարար. Խոր. ՟Բ. 58: Եւ որպէս Աշխարհ. վիճակ աշխարհական. *Սկսաւ պատմել նմա զյուսահատութիւնն եւ զգնալն յերկիր. Վրք. հց. ՟Զ: ԵՐԿԻՐ. Գետին, եւ հող. ... *Ստեղծ աստուած զմարդն հող յերկրէ. Ծն. ՟Բ. 7: *Դարձցիս յերկիր, ուստի առար. անդ. 19: *Մարդկան մայր գոլով երկիր. Պղատ. օրին. ՟Ժ՟Բ: *Արար զերկիրն պտղաբեր յաղտաղտուկս, եւ զերկիրն ծարաւուտ ի գնացս ջուրց. Սղ. ՟Ճ՟Զ. 34: *Արա՛ եւ զերկիրս պտղաբերս. Ժմ.: *Հերկելն նորոգումն է երկրին, եւ մկրտութիւնն նորոգումն է ոգւոյ. Մխ. երեմ.: Անսովոր է յոքն. ասել. *Հաւատասցեն երկիրքն սերմանցն զոր ընկալան. Եփր. համաբ.: ա.գ. ՅԵՐԿՐԷՔ. ա.գ. Յերկրէ եղեալքն. երկրաւորք. հողեղէնք. *Զբարեպաշտութիւն ցուցանելով յերկրէք: Յերկրէքս մեք՝ գովասանութիւն հատուսցուք. Անյաղթ բարձր.: *Յինքն առընդունիցի՛ զոր առ ի յերկրէքն. Անան. եկեղ.: *Եղիա յերկրէցս յերկինս ի վեր հետեւեալ. Փիլ. լին. ՟Ա. 86: Տե՛ս եւ ԵՐԿՐԱՅՔ: ՅԵՐԿՐԻՔ. Յերկրի եղեալքն՝ երկրաւորք. *Իսկ յերկրիքս ոչ այնպէս տեսանին երբէք վճարմունք իրաց. Պիտ.: երկիր պագանեմ Տ. երկիրպագանեմ II. ԵՐԿԻՐ 2 (-) NBH 1-0693 Chronological Sequence: 6c մ. δεύτερον, δευτέρως secundo, secundum. երկրորդ. մէյմալ ՝ ... *Նախ՝ վերծանութիւն ... երկիր՝ զրուցատրութիւն. Թր. քեր.: *Նախ առաջին՝ որդի ... եւ երկիր՝ զի եւ անդրանիկ որդի. Փիլ. լին. ՟Դ. 228: ա. ա. *Առաջինն ... երկի՛րն ... երիրն. Թր. քեր.:
հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.