- ԽՈՆԱՐՀԵՑՈՒՑԱՆԵՄ
- (ցուցի) NBH 1-0962 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 10c, 11c, 12c ն. ταπεινόω humilio κλίνω, ἑπικλίνω, κύπτω, καθίημι inclino, demitto եւն. Ի վայր կոյս բերել. Իջուցանել. ... *Խոնարհեցոյց զերկինս, եւ էջ: Խոնարհեցո՛ տէր զունկն քո, եւ լու՛ր: Խոնարհեցուցից յառակումն զունկն իմ: Խոնարհեցո՛ զսիրտ իմ ʼի վկայութիւնս քո: Զերկինս յերկիր խոնարհեցոյց: Ուշ եդին խոնարհեցուցանել զիս յերկիր: Խոնարհեցուցէ զբարձրութիւն նորա: Զբարձրութիւն ապաստանի պարսպաց քոց խոնարհեցուսցէ: Խոնարեցուցին զերեսս իւրենց յերկիր: Խանարհեցուցեալ զգլուխն՝ աւանդեաց զոգին: Յորժամ խոնարհեցուցանէր զձեռս իւր, զօրանայր ամաղէկ: Խոնարհեցո՛ զսափորդ քո, զի արբից. եւայլն: *Պտուղ բազում խոնարհեցուցանէ զոստս ծառոց. Նեղոս.: *Ծունր խոնարեցո՛ առ իմ հաշտութիւն: Խոնարհեցուցեալ ծունր առ բոլորեցունց աստուած. Նար. ձ: Ճ. ՟Ա.: *Պարանոց քեզ խոնարհեցուցին զօրութիւնք երկնից, որ զծունր քո խոնարհեցուցանէք զճշմարտութիւնն. Պրպմ. ՟Լ՟Թ: ԽՈՆԱՐՀԵՑՈՒՑԱՆԵԼ. զիջուցանել. յանկուցանել, ձգել, շարժել. ... *Խոնարհեցուցանել ʼի գութ, կամ ʼի կարեկցութիւն, կամ ʼի կարիս, ʼի խնամս, ʼի ներել. ʼի բանս խանդաղատականս, կամ ʼի մեղս, ʼի յանցանս, կամ ʼի զղջումն. Խոսր.: խոնարհեցուցանեն զաստուած առ մարդիկ: Կամիմք զաստուած առ մեզ խոնարհեցուցանել. Շ. թղթ.: Լմբ. սղ.: *Կարէ մեղմով քաղցրացուցանել խստութիւն իշխանին, եւ խոնարհեցուցանել ածել յիրաւն եւ յանարժանն. Եզնիկ.: եւ Ընկճել. նուաճել. նկուն առնել. ցածուցանել. եւ Մեղմել, խոնարհ առնել. *Ոչ եւս յաւելցէ անիրաւութիւն խոնարհեցուցանել զդա. ՟Ա. Մնաց. ՟Ժ՟Է. 9: *Զմարմինս իւր ʼի բազում աշխատութիւնս խոնարհեցոյց. Եսթ. ՟Ժ՟Դ. 2: *Տէր խոնարհեցուցանէ եւ բարձրացուցանէ: Զամենայն հպարտս խոնարհեցո՛: Խոնարհեցուսցէ աստուած զիշխանս դստեր սնոնի. ՟Ա. Թագ. ՟Բ. 7: Յոբ. ՟Ի՟Բ. 12: խ. 6: Ես. ՟Գ. 17: *Զախտն նոցա խոնարհեցուցանէր: Զամենայն զայրացումն եւ հպարտութիւն խոնարհեցոյց: Ի գալիլեա հասանէին, անդ խոնարհեցուցանելով զհրէական վիշտսն. Ոսկ. յհ. ՟Ա. 28. 36: ՟Բ. 41: ԽՈՆԱՐՀԵՑՈՒՑԱՆԵԼ ԶԱՆՁՆ կամ ԶՄԱՐՄԻՆՆ, որպէս արտաքին նշանակօք, ապաշխարութեամբ, սգով եւայլն. իբր Նուաստացուցանել, նեղել, ճնշել, ճգնիլ: Սղ. ՟կը. 11: Ղեւտ. էիգ. 27: Յուդթ. ՟դ. 8: Ես. ՟ծը. 3: *Պահք վասն զմարմինն խոնարհեցուցանելոյ եդան. Կանոն.: ԽՈՆԱՐՀԵՑՈՒՑԱՆԵԼ ԶԱՆՁՆ կամ ԶԱՆՁԻՆՍ, որպէս ներքին ներգործութեամբ, Յառաքինութիւն խոնարհութեան կրթել զանձն. խոնարհութեամբնուաստանալ, խոնարհիլ. *Խոնարհեցուցեր զանձն, եւ ասացեր՝ թէ ամբարտաւանեցի: Են որք խոնարհեցուցանեն զանձինս, եւ լի են մեծութեամբ բազմաւ: Որ ցուցանէ զանձն, բարձրասցի. Խոնարհեցոյց զանձն՝ լեալ հնազանդ. եւայլն:
հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.