ԵԼՈՂՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 0649 Chronological Sequence: Unknown date, 12c գ. Ելումն. բղխումն. եւ Ծաւալումն, վերելք, եւ այլն. *Պատճառ միոյն ծննդեամբ, եւ միւսոյն՝ ելողութեամբ. Սարգ. ՟բ. պետ. ՟Ա: *Ծնունդն, եւ ելողութիւնն. Լմբ. իմ.: *Աւետաբեր յարութեանն եղեալ՝… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԶՈՒԳԱԲԱՐ — ( ) NBH 1 0745 Chronological Sequence: Unknown date, 6c մ.նխ. Զո՛յգ, այսինքն հաւասարապէս. միօրինակ. նոյնպէս. եւ նման. *Զուգաբար զերկուս ասացեալ մասունսն գումարեալս ʼի մի վայր իմասցի. Փիլ. լին.: *Առ ʼի զուգաբար բաժանել ընդ ինքն զջրաբաշխութեան… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԾԱՅՐԱՐՁԱԿՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 1006 Chronological Sequence: 10c գ. Արձակելն համարձակ զծայրս. ծաւալումն. ընդարձակութիւն. *նորոգ փայլեցեալ բազմաճաճանչ ծայրարձակութեամբ. Նար. ՟Ղ՟Գ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԾԱՒԱԼ — (ի, աց.) NBH 1 1013 Chronological Sequence: Unknown date, 5c, 13c ա. ἑκτένεια extensio διάχυσις diffusio եւն. (լծ. ընդ ճապաղ, եւ զեղումն). Սփռումն, եւ Սփռեալ ծաւալեալ. պարզուած. ընդարձակումն (ջրոյ, լուսոյ, ծայնի) եւայլն. *Ընդ յորձանս մեծապատումն… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԾԻՐ — (ծրոյ, ով կամ ծրի, րաւ.) NBH 1 1016 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 7c, 8c, 10c, 12c, 13c, 14c գ. (Լծ. յն. ղի՛րօս. լտ. ճի՛րուս. ռմկ. շէվրէ, տէվր ). տե՛ս եւ ՀԻՌ. γῦρος, κύκλος gyrus, circulus, orbis, ambitus. Շրջան.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՃԱՊԱՂ — (ի, ից.) NBH 2 0172 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 7c, 11c, 12c, 13c, 14c ա.գ. Լծ. եւ նոյն ընդ Ծաւալ. որպէս ծաւալումն, եւ ծաւալեալ. *Դարձան ջուրքն ընդ ճանապարհ ճապաղ գնացից իւրեանց. Եփր. յես.: *Ճանապարհ իմն եւ ճապաղ եղեւ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՃԱՐԱԿ — (ի, աց. եւ ոչ, ոց.) NBH 2 0174 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 7c, 9c, 10c, 11c, 12c գ. νομή, βόσκημα, βρῶσις pabulum, pasculum, esca, cibus. Դարման. պարէն. կուր. բուտ. արօտ. խար. կերակուր անասնոց. սէզ. դալարի. արծելու … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՄԻԱՒՈՐԻՄ — (եցայ.) NBH 2 0273 Chronological Sequence: Unknown date, 5c, 8c, 10c, 12c կր. եւ ձ. ἐνοῦμαι unior, adunor. Տ. ՄԻԱՆԱԼ, ո՛ր եւ է օրինակաւ. որպէս նիւթապէս եւ բարոյապէս յարիլ, խառնիլ. կռիլ. սերտիլ. միաբանիլ. *Միաւորիլ ասին ըստ պատահման սիրոյ:… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՅՈՐԴՈՒՄՆ — (դման.) NBH 2 0372 Chronological Sequence: 7c գ. Յորդելն. յորձանք. ծաւալումն. զեղումն. *Փակել զամենայն յորդումն չարին. Յճխ. ՟Թ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՊԱՐԶՈՒԱԾ — (ոյ. ով. կամ ի. իւ.) NBH 2 0634 Chronological Sequence: Early classical, 10c գ. Ձգումն, տարածութիւն. ձգուածք. *Պարզեաց զպարզուածս երկնից. Ագաթ.: *Որոյ որմոյն լայնութիւնն՝ երիւք մեծաքայլութեամբ չափով ունի զպարզուածսն. Արծր. ՟Է. 7: Եւ ծաւալումն… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
