ՀԱՅՐ

ՀԱՅՐ
(հօր, հարք, հարց կամ հարանց.) NBH 2-0032 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 8c, 11c, 12c, 13c, 14c գ. πατήρ pater. Այր կամ արու ծնօղ զաւակի, իրական եւ նմանական. առնչակից որդւոյ: Եւ նախ յաստուած որպէս ծնօղ էական եւ աստուածային՝ առաջին անձն յերրորդութեան, որոյ ծնունդ է բանն աստուած համագոյ. որպէս միտք մեր ծնանի ʼի մեզ զբան. իսկ լայնաբար եւ շնորհօք հայր մեր ասի՝ աստուած, որպէս հաստիչ եւ խնամօղ եւ այլն. հար. ... Զաստուծոյ ասի՝ հայելով յառաջին անձն. *Յանուն Հօր, եւ Որդւոյ, եւ Հոգւոյն սրբոյ: Առ հայր իմ (բնութեամբ), եւ առ հայր ձեր (շնորհօք): Հայր տեառն մերոյ յիսուսի քրիստոսի. եւ այլն: Կամ *Հայրն ձեր երկնաւոր: Տէր հայր մեր: Հա՛յր մեր՝ որ յերկինս: Որ հայրն է որբոց, եւ դատաւոր այրեաց. եւ այլն: Ասի եւ զքրիստոսէ եւ զհոգւոյն սրբոյ պէսպէս առմամբ: Զմարդոյ՝ որպէս Ծնօղ զաւակի տիրապէս. *Ասէ իսահակ զաբրաամ հայր իւր. հա՛յր: Ի հօր մերոյ ընչից. եւ այլն: Կամ լայնաբա, Ո՛ր եւ է նախահայր, եւ նախնիք. *Սամուէլ հայր ասորւոց: Նա զնախաստեղծն զհայրն աշխարհի: Հայր մեր աբրահամ է: Ի վերայ հարցն օրինաց: Անցանել զհարցն օրինօք: Ննջեաց ընդ հարս իւր. եւ այլն: *Որպէս զվախճան սրբոցն, որ իբրեւ զաբրահամ, յաւելուլ ասէ առ հարս գիրն, այսպէս զմեղօք մեռեալսն՝ ʼի գեհեն հարց իւրեանց երթալ ասեք, հարս զնմանապէս չարսն ասելով. Գէ. ես.: ՀԱՅՐ. նմանութեամբ իբրեւ Հայրաբար վերակացու. տնօրէն. գլուխ. տէր. առաջնորդ, կամ առաջին յիմիք կարգի. գտակ. հեղինակ. հաւակ. հօր տեղ, վրակեցու, առջինը, գլուխ, առջի իճատ ընօղը, փիր. եւ այլն. *Արար զիս հայր փարաւոնի: Հա՛յր եղիսէէ: Տե՛ս հա՛յր իմ, ահա տտուն լօդկի քո: Լե՛ր ինձ ʼի հայր, եւ ʼի քահանայ: Թէպէտեւ բիւր դաստիարակս ունիցիք ʼի քրիստոս, այլ ո՛չ եթէ բազում հարս: Ըստ խնամոտ մտաց հայր կարդացեալ եբրայեցւոց: Հայր քաղաքին: Նա է հայր այնոցիկ՝ որ բնակեալ են ʼի վրանս խաշնարածաց: Նա է հայր՝ որ եցոյց զերգս եւ զքնարս. եւ այլն: *Հօրն հաւատոց աբրահամու. Ագաթ.: Շար.: *Հայաստանեայց հայր հոգեւոր. Շար.: *Եղեւ նա վարդապետ կատարեալ վարդապետաց իւրոց, եւ սուրբ հայր խրատտու հարանց իւրոց. Եղիշ. ՟Ը: *Մեծն մովսէս, որ քերթողացն անուանի հայր. Ասող. ՟Ա. 1: *Սատանայ մեղաց եղեւ հայր: Հայր խաւարի եւ կորստեան. Շ. ՟ա. յհ.: Բրսղ. մրկ.: ՃՃ.: *Ամենայն տառից առաջին եւ հայր այբն է. Եղիշ. ծն. առ Վարդանայ.: *Մինչեւ կոչել յիւրական ազգէն անուն զըլացութեան նորա՝ հայր դանգի (ագջէ պապասը). զի որպէս բանից կարգ է ասել, զդանգ առաւել քան զաստուած մեծարէր. Ղեւոնդ.: ՀԱՅՐ, ՀԱՐՔ, որպէս Աբբայ. եւ Վանական. միայնակեաց. եւ Վարդապետ եկեղեցւոյ, կամ Հայրապետ. ... *Ասաց հայրն անտոն: Արսենիոս հայրն. եւ այլն. Վրք. հց.: *Վարք հարանցն եւ բանք նոցա լուսաւորեն զանձնն. Վրք. հց. ձ: *Երանելիդ ʼի հարս սուրբ անտոն. Շար.: *Ասաց հայրն գրիգոր աստուածաբան, կամ աթանաս, եւ այլն. Վրք. հց.: *Սուրբ հարքն ʼի նիկիա ժողովեալքն: Եւ այլ սուրբ հարքն: Բազմերջանիկ հարանցն: Այս ʼի սրբոց հարանցն ասացեալ եղեւ: Այսպէս ʼի սուրբ հայրն: Զայս այսպէս ասելով աստուածազանն հօր. Յհ. իմ. երեւ.: *Ո՛վ հարք սուրբք եւ վարդապետք ճշմարտութեանն: Մերն հարք: Հարքն մեր երանելիք: Ոմն ʼի հարցն. եւ այլն. Լմբ. ատ.: ՀԱՐՔ Ըստ ասորի ոճոյ՝ փոխանակ ասելոյ հայրն եւ մայրն. Ծնօղք. *Կայէն ծնաւ անիծիւք, զոր զգեցեալ էին հարք նորա: Օր մի երբեմն՝ զի ոչ գիտէին հարց նոցա, ասէ կայէն ցհաբէլ, ե՛կ երթա՛մք ʼի դաշտ: Զադամ եւ զեւայ զհարս ամենայն երկրի: Ունկնդիր եղեւ յակոբ հարց իւրոց (սահակայ եւ հռեբեկայ). Եփր. ծն.: ՀԱՅՐ ԵՒ ՄԱՅՐ ասի լայնաբար նաեւ Սկեսրայրն եւ Սկեսուրն. *Արդ նոքա են քո հայր եւ մայր. Տոբ. ՟Ժ. 12. յն. ծնօղք. γονεῖς parentes ՀԱՅՐ ԽՈՍՏՈՎԱՆՈՒԹԵԱՆ. (2-1056) Տ. ԽՈՍՏՈՎԱՆԱՀԱՅՐ. *Բարսեղ կաթուղիկոս, որ էր հայր խոստովանութեան պաղտոյնին (բագովինոսի). Ուռհ.:

հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.

Игры ⚽ Поможем сделать НИР

Полезное


Смотреть что такое "ՀԱՅՐ" в других словарях:

  • ԱՆՀԱՅՐ — (անհօր.) NBH 1 0179 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 10c, 11c, 12c ա. ἅπατωρ patris expers Որոյ չիք հայր. հայր չունեցօղ .... ԶՄելքիսեդեկէ ասի, ըստ որում չիք հայր նորա նշանակեալ ի սուրբ գիրս. *Անհայր, անմայր, չհամարեալ… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱԲԲԱՅ — (ի, ից) NBH 1 0001 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical գ. ἁββᾷ Abba, Abba, abbas. Բառ քաղդ. եւ ասոր. ապ, ապպօ. եւ արաբ. էպ, էպու. այսինքն Հայր. վասն որոյ եւ կից ընդ թարգմանութեանն ասի առ հայրն երկնաւոր՝ Աբբայ հայր: Մարկ. ՟Ժ՟Դ.… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՆԴՐԱԴԱՐՁՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 0136 Chronological Sequence: Unknown date, 8c, 10c, 12c, 13c, 15c գ. Յետս դարձումն. ետ դառնալն. ... *Անդրադարձութիւն խնդրեցին յԵգիպտոս. ՃՃ.: *Որ զՅորդանանու ջրոյն սրաշարժ վայրեկութիւն՝ հրաշաւոր անդրադարձութեամբ ʼի թիկունս առաքեցեր: Ոչ… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԲՂԽՈՂՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 493 Chronological Sequence: Unknown date, 15c գ. Բղխօղն գոլ. բղխելն ներգործաբար. *Որպէս որդի է ʼի հայր ծնելութեամբն, եւ հայր յորդի ծնողութեամբն. նոյնպէս հայր եւ որդի են ʼի սուրբ հոգին բղխողութեամբն, եւ հոգին սուրբ ʼի հայր եւ յորդի… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՅԼԱԶԳ — ( ) NBH 1 0084 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 7c, 11c, 12c ա. այլազգ կամ Ա՛ՅԼԱԶԳ Նոյն ընդ ԱՅԼԱԶԱՆ. Ա՛յլ. ἔτερος, ἅλλος, ἅλλο aliud, diversus, alius *Ոչ ոք ʼի թագաւորաց այլազգ ինչ սկիզբն կալաւ լինելոյ: Ոչ այլազգ ինչ… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՆՁՆ — (ձին, ձինք, ձանց.) NBH 1 0192 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 7c, 8c, 10c, 11c, 12c, 13c, 14c գ. (լծ. հյ. ինձ, ինձէն, ինքն. եւ ար. ինս, ինսան.) Ինքնութիւն իմացական եւ բանաւոր էակի՝ դիմաւ որոշելոյ. անհատն բնութենակից …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՆՍԿԻԶԲՆ — (կզբան, բունք, բանց.) NBH 1 0236 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 7c, 9c, 10c, 11c, 12c ա. ἅναρχος principii expers, principio carens Որոյ չիք սկիզբն ժամանակի եւ եղանութեան. անժամանակ, անեղ. որ էն յաւիտենից: Որպէս… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՐՏԱՁԱՅՆԵՄ — (եցի.) NBH 1 0377 Chronological Sequence: 7c, 12c, 13c ն. ἑκφωνέω eloquo, pronuncio Ձայն արձակել. բարբառել. արտաբերել. հնչեցուցանել. *Շեշտիւ ոլորակեալ եղանիւր՝ գերակայ քան զհայր իւր զինքն արտաձայնէ, զամենայն զոր ունի հայր՝ իմ է. եւ բթի ուրեք,… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԳՈՐՈՎԱԳՈՒԹ — ( ) NBH 1 0578 Chronological Sequence: Unknown date, 5c, 10c, 12c, 13c ա. φιλόστοργος propensus ad amorem, indulgens Ունօղ զգորով գթոյ. գթած. բարեգութ. ... *Գորովագութ տէրն: Քան զամենայն հայր՝ գթած է, եւ քան զամենայն մայր՝ գորովագութ. Խոսր.: *Ո՞ր …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԺՈՒԺԱՄ — (ացայ կամ ացի.) NBH 1 0839 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 10c, 14c չ. Տ. ԺՈՅԺ ՈՒՆԵԼ. *նեղութիւն որոց ոչ կարէ ժուժալ. Եզնիկ.: *Երկպատիկ ժամանակ քան զայս ժուժալ. Փիլ. տեսական.: *Որք ժուժայցեն ʼի հաւատս. Բրս. գոհ.: *Եթէ… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
… Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»