ԱՆՅՈՅՆ — (յունի, նաց.) NBH 1 0209 Chronological Sequence: Early classical ա. Որ ոչ է յոյն կամ հելլենացի. (ըստ յն. ոճոյ) այլազգի. բարբարոս. βάρβαρος barbarus *Զիւրաքանչիւր թագաւորութեանց զիրս եւ զարւութիւնս գրեաց, զյունաց, եւ զանյունաց. Եւս. քր. ՟Ա … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՐՁԱՆ — (ի աց.) NBH 1 0366 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 8c, 10c, 11c, 12c գ. στήλη cippus, columna Կոթող. որձաքար կանգուն. կամ բարձր անկեալ տախտակ կամ սիւն քարեղէն հանդերձ յիշատակագրութեամբ. մանաւանդ տապանաքար ուղղորդ՝… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԳԱՒԻԹ — (ւթի, թաց կամ թից.) NBH 1 0533 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 12c գ. αὑλή Atrium Բակ տան եւ ապարանից եւ տաճարի, եւ այլն. որմեալ բացօթեայ կամ սրահ՝ արձակավայր յարտաքին դրաց ցներքին դրունս բնակութեան. բակ. հայաթ, այաթ, ավլու … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԴԱՂՄԱՏ — ( ) NBH 1 0592 Chronological Sequence: Unknown date, 13c ԴԱՂՄԱՏ կամ ԴԱՂՄԱՏԱՑԻ. Բնակիչ դաղմատիոյ, այսինքն լիւրիկիոյ. ռմկ. ըշկլաւօն, խըրվաթ. այլ քանզի դաղմատիա է կողմն եւրոպիոյ մերձաւոր ասիոյ, վասն որոյ ի մեզ եւրոպացիք կամ լատինք ի նոյն անուն կոչին … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԴԱՂՄԱՏԱՑԻ — ( ) NBH 1 0592 Chronological Sequence: Unknown date, 13c ԴԱՂՄԱՏ կամ ԴԱՂՄԱՏԱՑԻ. Բնակիչ դաղմատիոյ, այսինքն լիւրիկիոյ. ռմկ. ըշկլաւօն, խըրվաթ. այլ քանզի դաղմատիա է կողմն եւրոպիոյ մերձաւոր ասիոյ, վասն որոյ ի մեզ եւրոպացիք կամ լատինք ի նոյն անուն կոչին … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՀԱՅԵՑԻ — (ցւոյ, ւոց.) NBH 2 0030 Chronological Sequence: Unknown date, 12c, 13c, 14c ա.գ. ՀԱՅԵՑԻ որ եւ ՀԱՅԱՑԻ. (ռմկ. հայաստանցի.) Հայ ազգաւ. եւ Սեպհական հայոց աշխարհի կամ լեզուի. հայերէն. *Ազատ ոմն հայեցի զօրաց վասլին որդի տաճատայ իշխանին տարոնոյ: Խատապ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՀԵԹԱՆՈՍ — (ի, աց.) NBH 2 0080 Chronological Sequence: Early classical, 10c գ. Բառ յն. է՛թնօս, էթնիգօ՛ս (լծ. հյ. Ազն, յայլմէ ազնէ.) ἕθνος , ἑθνικός gens, populus, ethnicus, gentilus, paganus ἁλλόφυλος alienigena. Որ ոչն էր երբեմն յազգէ հրէից, կամ այժմ չէ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՀԵԼԼԵՆ — (ի.) NBH 2 0081 Chronological Sequence: Early classical, 5c, 8c նաց. Հելլենք, որ եւ ՀԵԼԼԵՆԱՑԻ. ԵՂԵՆԱՑԻ. ԵԼԼԱԴԱՑԻ. յն. է՛լլհն. ἔλλην hellen, hellenus, graecus եւ paganus. Յոյն. հին ազգ յունաց. եւ Հեթանոս. այլազգի. որ չէ հրէայ. (որպէս եւ յոյնք զայլ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՈՒՂՂԱԲԱՆ — (ի, ից.) NBH 2 0545 Chronological Sequence: Unknown date, 12c ա. որ եւ ՈՒՂՂԱԽՕՍ. Ուղիղ ի բանս, կամ բանիւք, խօսիւք. *Ոչ է ասել ըստ ուղղաբանից. Տօնակ. *Գտի զցանկալին ի հելլենացի բարբառ, եւ ի գիր ուղղաբան եւ վայելուչ. Լմբ. յիշատ. յայտն … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՉԷԶՈՔ — (ի, աց.) NBH 2 0575 Chronological Sequence: Unknown date, 6c, 11c, 12c, 13c, 14c ա.գ. Որ չէ որպէս զոք ի կենդանեաց կամ ի մարդկանէ. ոչ արու, եւ ոչ էգ. անսեռ. եւ Ներքինի. *Ոչ ի չէզոքացն էր յովսէփ, այլ ի կատարեալ արանց. Երզն. մտթ.: *Չէզոքացն՝ իբրեւ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)