ԱԾԱՆՑԱԿԱՆ — (ի, աց.) NBH 1 0020 Chronological Sequence: 6c, 10c, 11c, 13c ա. παράγωγος derivativus, deductus Ըստ քերականաց՝ նոյն ընդ ածանցս. այս ինքն բառ ծագեալ ʼի նախագաղափարէ, յոր յարեալ է մասնիկ ինչ աննշան՝ փոփոխիչ յայլ վիճակ, որպէս եւ նոյն իսկ մասնիկն… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՆՄԱԿԱՑՈՒ — (ի, աց.) NBH 1 0199 Chronological Sequence: 11c ա. Որ չէ մակացու. անգէտ գիտութեանց. անիմաստ. տխմար. *Այսպիսի անտեղի եւ անմակացու հանճարի. Մագ. ՟Ծ՟Ը … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՐՈՒԵՍՏԱԳԻՒՏ — (գիւտի կամ գտի, տաց.) NBH 1 0372 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 7c ա. Գտակ արուեստի. եւ արուեստիւ գտեալ՝ հանճնրեալ. *Մեծ վաստակն արուեստագիտաց ընդ ունայնսն ցրէր. Վեցօր. ՟Զ: *Մեծավաստակն արուեստագտաց ընդունայնասոյր է. Շիր … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԳԻՏԵՄ — (տացի, տեա՛, տօղ.) NBH 1 0556 Chronological Sequence: Early classical, 5c, 6c, 8c, 10c, 11c, 12c ն. εἱδέω, εἵδω, οἷδα scio, (novi), ἑπίδομαι, γνώσκω cognosco, conscius, peritus sum (գտանի եւ Գիտա՛, տացի, տացօղ.) ռմկ. գիտնալ: Տե՛ս եւ ԳԻՏԵՆԱԼ. (լծ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԳՐԱԳԷՏ — (գիտի, տաց.) NBH 1 0583 Chronological Sequence: Early classical, 13c ա. ἑπιστάμενος γράμματα, πεπαικεύμενος literatus, eruditus Գիտակ գրոյ, գրոց, դպրութեան. մակացու. կարդացօղ. ... *Տայցեն ցայր մի գրագէտ. Ես. ՟Ի՟Թ. 11: *Առ սովաւ եզր եբրայեցւոց… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԳՐԱԿԱՆ — (ի, աց.) NBH 1 0584 Chronological Sequence: Unknown date, 6c, 11c, 13c, 14c ա. γραμματριστής elementorum praeceptor, magister Գրագէտ. հմուտ գրոց. ուսեալ. եւ Ուսուցիչ քերականի. վարժապետ քերականութեան. մակացու գրոց. *Այս ինձ ճառ՝ յաղագս գրականաց,… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԾՈՎԱՄԱՐՏՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 1025 Chronological Sequence: 6c, 11c գ. Մարտ ծովային. նաւամարտութիւն. *Ծովամարտութեամբ, ձիավարութեամբ, եւ հետեւակամարտութեամբ. Պիտ.: *Նաւամարտ մակացու եւ հմուտ ... ʼի ծովամարտութիւնս ոչ ընթացուցանէ. Մագ. ՟Ա … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԿԱՄ — I. (կաս, կայ, կացի, կա՛ց, կացէ՛ք.) NBH 1 1039 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 7c, 8c, 10c չ. ἴσταμαι sto, եւս եւ κεῖμαι jaceo διαμένω, ἑμμένω permaneo, remaneo, persevero. Տեղականել ուրեք. հաստատուն կամ կանգուն մնալ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՀԱՆԴԻՍԱԿԻՑ — (կցի, ցաց.) NBH 2 0044 Chronological Sequence: Unknown date, 10c, 11c, 12c, 14c ա. σύναθλος certaminis socius et adjutor եւն. Կցորդ ո՛ր եւ է հանդիսի: մարտակից. նահատակակից. Ճգնակից. եւ Գործակից. եւ Պարակից. տօնակից. *Հանդիսակից մաքուր մրցանաց… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՀԱՆՃԱՐԻՉ — ( ) NBH 2 0046 Chronological Sequence: 8c, 13c ա. ἑπιστήμων, ἑπιστημονικός peritus. Որ հանճարէ կամ վարի հանճարով. ճարտար. հմուտ. խելամուտ. գիտակ եւ գտակ. մակացու. *Քահանայապետ՝ աստուածային այր, ամենայն աստուածայնոյ գիտութեան հանճարիչ:… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)