- ՄԱՏՆ
- (տին, տունք, տանց.) NBH 2-0214 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 8c, 12c, 13c գ. δάκτυλος digitus. Ճիւղ ձեռաց, որպէս եւ ոտից՝ հնգամասնեայ. (որպէս գործարան մատչելոյ՝ շօշափելոյ, ʼի մօտոյ գործելոյ.) մատ .... *Մատն աստուծոյ է այդ: Գրեալս մատամբն աստուծոյ: Ուսոյց զձեռս իմ ʼի պատերազմ, եւ զմատունս իմ ʼի ճակատամարտ: Ուսուցանէ նշանաց մատամբք: Մատունք ձեռաց նորա եւ ոտից վեց վեց: Մատունք ձեռին մարդոյ: Մատունք ոտիցն: Դնէին մատունս ʼի վերայ բերանոյ իւրեանց: Երկիր պագին որոց արարին մատունք նոցա. եւ այլն: *Մատամբք իւրեանց վաստակեցին, եւ կերակրեցան: Եղիշ. ՟Ը: *Զաջողութիւն մատանց մերոց ʼի նա ցուցեալ. Խոր. ՟Բ. 10: *Երկաքանչիւրոցն համարք ʼի մատունս. Բրս. ընչեղ.: *Մատամբս աղաչեմ, շրթամբքս պաղատիմ, զիս արձակեա՛ տէր. Շ. տաղ.: *Ի դղեակս (հռոմկլայի) բազմեալ մատն առաքելական (սրբոյն պետրոսի՝) լուսատու հոգւոց. Շ. տաղ.: ՄԱՏՆ. Պէսպէս նմանութեամբ ասի. *Սանդուղք եդեր յերկրէ յերկին՝ ինըն մատամբք աստիճանին: Ելից առ քեզ մըտօք յերկին ... գոնէ մատամբք աստիճանին. Յիսուս որդի.: *Մատունք սանդղոցնʼʼ. այսինքն աստիճանք. Վանակ. հց.: *Իբրեւ ածս ոստոց, եւ կամ մատունս որթոյʼʼ. այսինքն ճիւղ կամ խիղբ. Վրդն. ծն.: *Երաժշտականն զպատերազմականն նուագէր զմատնʼʼ. այսինքն զեղանակ բախմամբ մատանց. Սահմ. ՟Ժ՟Ը: *Ու նուագք ինչ եւ մատնն չընտրիցի: Եթէ նուագն եւ մատնն ընտրիցի. Ոսկ. կողոս. յն. անյօդական. եւ յօդական: *Անդ (յաշխարհական երաժշտութիւնս) բարբառք մատնն չքնաղականք, աստ (յեկեղեցւոջ) բարբառ տիրաբանեալք. Ճ. ՟Գ.: ՄԱՏՆ. որպէս Չափ լայնութեան մատին. մատնաչափ. իբրու չորս գարեհատ. *Ի չորից մատանց մատնէքն: Թանձրութիւն նորա շուրջ առ չորս մատունս. ՟Գ. Թագ. ՟Է. 15: Երեմ. ՟Ծ՟Բ. 21: Ի ՄԱՏՈՒՆՍ ԳՆԱԼ. ἁκροβατέω molliter et accurate incedo. Շրջիլ ʼի վերայ ծայրից մատանց՝ թեթեւ եւ սեթեւեթ քայլիւք. *Ի հրապարակս եւեթ կամի ճեմել, եւ ʼի մատունսն գնալ. Ոսկ. մ. ՟Բ. 24:
հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.