- ՇՏԱՊ
- (ի, աւ կամ իւ. եւ ոյ, ով.) NBH 2-0493 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 11c, 12c, 13c գ. ἁνάγκη, σπουδή necessitas urgens, augor, festinatio եւ այլն. (լծ. հյ. շութափ. ստէպ, ճեպ. եւ Շոյտ ափ յափոյ. պ. շիթապ թ. շաբըգ ). Ստիպումն հարկեցուցիչ. հարկ ստիպօղ. խուճապ. ճեպումն, աճապարումն. վաղվաղումն. փոյթ. որ եւ ՇՏԱՊ ՏԱԳՆԱՊԻ. վարանք. շփոթ. աղմուկ. վտանգ. տառապանք. ... *Անդ էր տեսանել շտապ տագնապի տառապանս չարչարելոցն. ՟Բ. Մակ. ՟Զ. 9: *Որ ոչ յօժարին՝ վտանգ ʼի վերայ ումեք ոչ գնէ, եւ շտապ տագնապի: Ասացէր՝ եթէ ննջեաց, եւ հիւանդ է. ապա ո՛չ է շտապ գործոյ՝ գնալ անդ. Ոսկ. յհ. ՟Ա. 9: ՟Բ. 16: *Բազում շտապ տագնապի եղեւ ʼի մէջ ծառայից իւրոց: Իբրեւ զայս ասէր, շտապիւ տապոյ ցաւոց տանջեալ լինէր նա. Եւս. պտմ. ՟Ա. 8: ՟Բ. 10: *Եւ ʼի գնալոյ տագնապէ շտապոյն շարժէր զերկիր՝ իբրեւ զնաւս. Ճ. ՟Բ.: *Փախիր ասելն՝ փութացուցանել եւ շտապ առնելոյ փոխան է. Վրդն. երգ.: *Ի շտապս լեալ վաստակին՝ երագ դիմեաց. Ուռհ.: *Շտապ տագնապի ʼի վերայ հասուցանել: Անդ էր տեսանել շտապ մեծի տագնապին. Եղիշ. ՟Գ. ՟Զ: *Առ շտապ տագնապի նեղութեանն ստիպեցին երկունք նորա. Եփր. թագ.: (որ լինի եւ ածակ:) ա. ՇՏԱՊ. ա. Շտապողական. խուճապական. հարկեցուցիչ. *Մեկնեալ եւ պարզեալ յամենայն շտապ տագնապէʼʼ. յն. յամենայն հարկէ. Ոսկ. յհ. ՟Ա. 1: *Շտապ հրաւէր տուեալ համայնազնեան ռամկին. Տաղ. (որ լինի եւ մ:) մ. ՇՏԱՊ. մ. (յայլ եւ այլ հոլովս.) իբր Ստիպաւ. ճեպով. տագնապաւ. արագ. եւ կրկնութեամբ՝ որպէս Ստէպ ստէպ. արտորնօք, շուտ շուտ. *Մեծաւ շտապով գնացին ʼի տեղիս իւրեանց: Գանալից հարուածովք առ շտապ ʼի նոցանէ բաժանէին. Լաստ. ՟Ե. ՟Ժ՟Զ: *Եւ ահա գայր այր մի ʼի շտապս ըստ հետեւակ գնացս ճանապարհին. Ուռհ.: *Շտապ պատմին համբաւք սքանչելեացն. Վրդն. սղ.: *Յերկնից յերկիր հասանէ շտապ քան զասելն. Պիտառ.: *Շտապ շտապ. Վրք. հց. ՟Ժ՟Բ: *Շտապ շոյտ ընթացեալ (կամ ընթացիկ) փութով՝ այսր անդր արշաւմամբ. Տաղ.:
հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.