ԾՆԾՂԱՅ — (ի, ից.) NBH 1 1020 Chronological Sequence: Early classical, 10c գ. եբր. ծէլծէլիմ, զալիլ. յն. գիմվա՛լօն. լտ. չի՛մպալում (ʼի ձայնէ պղնձոյ առեալ.) κύμβαλον cymbalum եւ sistrum, pandura եւն. Նուագարան պղնձի բախելի՝ պէսպէս ձեւով, կիսագունտ, մեծ կամ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԾՈՎ — (ու, ուց.) NBH 1 1023 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 10c, 12c, 14c գ. θάλασσα, ττα mare. վր. զզվա. Ժողով աղի ջուրց, մեծ կամ փոքր, ճեմարան լողակաց. ովկիանոս, եւ այլ եւ այլ մասունք նորա պէսպէս կոչմամբ. լայնաբար եւ լիճք,… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՀԱՅԵԼԻ — (լւոյ, լեաց.) NBH 2 0030 Chronological Sequence: Early classical, 10c, 12c, 14c գ. ἕξοπτρον, κάτοπτρον speculum. Գործի երեւեցուցիչ դիմաց հայեցողին՝ ʼի մաքուր ապակւոյ, եւ յայլ նիւթոց, իրօք կամ նմանութեամբ. հայլի. ... *Պշուցեալ հայիցի ընդ երեսս… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՇՂԹԱՅ — (ի, ից.) NBH 2 0480 Chronological Sequence: Early classical, 12c գ. ἄλυσις catena. Օղ ընդ օղ աղխաղխեալ՝ մանեկաձեւ շարք երկաթի՝ պղնձի՝ կամ ոսկի. կապանք. ոտնակապ. ձեռնակապ. զնճիլ, զինճիլ, զինճիր. ... *Ոտք քո ոչ աղխեցան ʼի շղթայս: Կապեաց զնա պղնձի… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՊՈՒՏՈՒԿ — (տկի, կաց, եւ տկունք, տկանց.) NBH 2 0660 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 12c, 13c գ. χυτρίς, χυτρίον ollula. Պոյտն փոքրիկ, խէցէղեն կամ պղնձի. պըտուկ. ... *Ետ հրաման՝ երկաթի պուտկօք հալել կապար. Ագաթ.: *Գտին կուժ մի ջրով, եւ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՍԱՂԱՒԱՐՏ — (ի, ից.) NBH 2 0690 Chronological Sequence: Early classical, 6c, 8c, 12c գ. ՍԱՂԱՒԱՐՏ περικεφαλαία, κόρυς galea. իտ. elmo, celata. գրի եւ ՍԱՂԱՎԱՐՏ. (լծ. լտ. կա՛լէա. եւ հյ. աւարտ կամ վերտ. իբր սաղարի գլխարկ). Գլխանոց զօրականաց՝ երկաթի կամ պղնձի.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՂՕԹԱՏՈՒՆ — (տան.) NBH 1 0047 Chronological Sequence: Unknown date, 13c Տ. ԱՂՕԹԱՆՈՑ. *Անօթ տանջանարանին (ցուլ պղնձի՝) եղեւ նոցա աղօթատուն. Ճ. ՟Բ.: *Զաղօթատուն նոցա լցեալ արամբք՝ այրել հրամայէր. Վրդն. պտմ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՄՈՒՐ — ( ) NBH 1 0073 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 8c, 10c, 11c, 13c ա. ռմկ. ամո՛ւր, ամպուր. լծ. թ. մամուր, եւ էմին. ὁχυρός կամ ἑχυρός munitus, firmus, tutus, ἑπικαίριος commodus, ἱσχυρός fortis, validus, ἁσφαλής cautus ,… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՅՐԱՁԵՒ — ( ) NBH 1 0098 Chronological Sequence: 6c, 12c գ. ԱՅՐԱՁԵՒ որ եւ ԱՅՐԱՊԱՏԿԵՐ. անդրի. ἁνδριάς statua մարդու արձան. *Որպէս այրաձեւդ, ʼի նիւթոյ՝ ʼի պղնձոյ, եւ ʼի տեսակէ՝ ʼի ձեւոյ: Զայրաձեւն պղնձի. Պորփ.: եւ Անյաղթ: *Հոմանուն՝ մարդ կենդանի, եւ այրաձեւն … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՆԽՐԱՄԱՏԵԼԻ — ( ) NBH 1 0164 Chronological Sequence: Unknown date, 6c, 8c, 10c ա. Զոր չէ մարթ խրամատել կամ պատառել ճեղքել, եւ անցանել. *Իբրեւ զպարիսպ պղնձի՝ անխրամատելի ʼի թշնամեաց. Արծր. ՟Ե. 2: *Զբովանդակն արգելուին վայր՝ անխրամատելիս գործելով. Պիտ.:… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
