ԱՄՈՒՐ

(-) NBH 1-0073 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 8c, 10c, 11c, 13c ա. ռմկ. ամո՛ւր, ամպուր. լծ. թ. մամուր, եւ էմին. ὁχυρός կամ ἑχυρός munitus, firmus, tutus, ἑπικαίριος commodus, ἱσχυρός fortis, validus, ἁσφαλής cautus , ἁχείρυτος insuperabilis, qui sub manu redigi non potest Անքոյթ. ապահով. զօրաւոր. զգուշաւոր. պարսպաւոր, ազատ, անառիկ, անձեռնարկելի. անվնասելի. պնդակազմ. պինդ. հաստատուն. ... *Տեղի ամուր՝ կեցուցանել զիս: Քաղաք ամուր: Քաղաքք ամուրք եւ պարսպաւորք: Պարիսպք ամուրք: Յամենայն քաղաքսն Յուդայ յամուրս: Ի վերայ ամուր քաղաքաց: Ամուր քաղաքի առելոյ: Իբրեւ պարիսպ պղնձի ամուր: Հրձիգ առնէր զամուր ամուր տեղիս թշնամւոյ. եւ այլն: *Բռնազբօսեսցի ոք ամուր (յն. ամրագոյն) զօրութեամբ. Փիլ. քհ. ՟Ժ՟Բ: *Ամուր եւ անկոխ է ամենեցուն աթոռն այն: Շտեմարան ամուր՝ ուղղութեանցն, մոռացումն ուղղութեանցն է: Ամուր յամենայն վնասուց գործէ, եւ անըմբռնելի ʼի սատանայէ. Ոսկ. մտթ.: Իսկ Սղ. ՟Ճ՟Խ. 3. *Դուռն ամուր շրթանց իմոցʼʼ. յն. դուռն ամրութեան: Որպէս եւ ʼի ՟Լ. ՟Ծ՟Թ. ՟Ճ՟Է. *Քաղաք ամուրʼʼ. յն. ամրութեան, կամ շրջապատութեան: *Բերդ ամուր: Յամուր վայրս: Յամուր գաւառն: Ի ծործորս ամուր լերանցն: Ամուր աշխարհաւն իւրով. Ագաթ.: *Ամուր պատուար, կամ մահարձան: Կնիք ամուր պահպանութեան. Նար.: *Ամուր զինուք. Պիտ.: *Ճեղքէր զամուր գլխանոցն. Յհ. կթ.: Դուն ուրեք հոլովեալ գտանի իբր ածական. *Ի ձորակի միում ամրոջ շինէ ձեռակերտ. Խոր. ՟Ա. 11: *Վահանօք ամրօք. Յհ. կթ.: մ. ԱՄՈՒՐ. մ. Ամրապէս. պնդապէս. յապահովս. ... *Մեկին ասել բանին ո՛չ այնպէս ամուր հաստատէ զվճիռն: Այսպէս ամուր վառել. Ոսկ. յհ. եւ Մտթ.: *Գնայի ամուր ʼի վերայ նորա. Վրք. հց. ՟Ի: *Մինչ ամուր ունէր զդանդանաւանդն հեծեալն, հանդարտ գնայր (ձին). Կլիմաք.: ա. եւ մ. Կամ անխտիր որպէս ա. եւ մ. *Պինդ եւ ամո՛ւր կացէք. Լաստ. ՟Ժ՟Զ: *Տեսանեմ զանձն իմ պահեալ ամուր ʼի Քրիստոսէ. Վրք. հց. ՟Բ: գ. ԱՄՈՒՐ, ամրի, րաց. կամ րոյ, ոց. գ. որ եւ ԱՄՐՈՒԹԻՒՆ, եւ ԱՄՐՈՑ. Ամո՛ւր տեղի. անքոյթ վայր՝ յոր լինի ամրանալ. տեղի ապաստանի կամ փախստեան. զգուշութիւն, պահպանութիւն. մարտկոց. պարիսպ. պատնէշ. բերդ. ակառն. աշտարակ. անձաւ. ὁχύρωμα, περιοχή, φρούριον, φυγαδευτήριον, βάρις, ἅκρα, ἁσφάλεια եւն. munitio, munimentum, praesidium, propugnaculum, confugium, refugium, arx, turis, cautio եւն. ... *Զամուրս նոցա հրձիգ արասցես: Բաժանեցէ՛ք զամուրս նոցա: Կործանեաց զամենայն ամուրս նորա: Եւ եդ ʼի հովտին ամրոց: Դիմէր ʼի վերայ ամրոցն պաշտրելոց: Բերէին մեքենայս ʼի վերայ ամրոց: Ամենայն պարիսպք ամրաց Հրէաստանի շինեսցին: Եւ որ էին զամրօքն, սատակեցան յամրականացն: Որ յամրի անդ էին: Զիշխանութիւն զամրիդ: Յայտ առնէր յամրէ անտի: Պաշարումն ամրոյն: Դիպեցան ամրոյն այնմիկ: Յամուրս այրիցն: Յամուրս անապատի. եւ այլն: Իսկ Ես. ՟Ժ՟Թ. 6. *Յամուրս եղեգան եւ պրտուոյʼʼ. իմա՛ եղտիւր, ջրակոյտ, խաղ, մարգ: *Յամրի պահեմք զգուշութեամբ: Յամրի կայ, զգուշութեամբ պահի. Ոսկ. մ. ՟Ա. 3. (յն. լոկ, ʼի զգուշութեան:) *Դուք էիք մեր ամուր ապաստանի. արդ մեծ ամուրդ այդ հիմն ʼի վեր տապալեցաւ: Առեալ զզօրսն՝ հասանէր ʼի վերայ ամրին. Եղիշ. ՟Գ. ՟Զ: *Երթեալ ամրանայ յամուրս բերդի միոջ. Լաստ. ՟Գ: