ԾԱՌԱՅԱՊԷՍ — ( ) NBH 1 1011 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 11c, 12c Տ. ԾԱՌԱՅԱԲԱՐ. *հոգայրծառյապէս. Խոր. առ արծր.: *Ազատաբար ʼի նոյն բերի, եւ ո՛չ եթէ ծառայապէս. Լմբ. սղ.: *Նոյն ինքն հրամայելով տիրաբար, եւ կատարելով ծառայապէս. Գանձ.:… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՆՁՆԻՇԽԱՆԱԲԱՐ — ( ) NBH 1 0195 Chronological Sequence: 8c, 12c մ. Անձնիշխանութեամբ. տիրաբար. կամաւոր յօժարութեամբ. ազատօրէն. *Զոր կամի՝ առնէ անձնիշխանաբար յարարածս իւր. Շ. թղթ.: *Յաստուածայինսն բարութիւնս անձնիշխանաբար հպեալք. Շ. հրեշտ.: ԱՆՁՆԻՇԽԱՆԱԲԱՐ (2 1044)… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՇԽԱՐՀԱԿԱԼ — (ի, աց.) NBH 1 0261 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 8c, 10c, 12c, 13c ա.գ. τὸν κόσμον ἕπεχων mundumobtinens Որ կալեալ ունի զաշխարհ համօրէն՝ տիրաբար. *Աշխարհակալն աստուած. Արիստ. ՞՞: ԱՇԽԱՐՀԱԿԱԼ. κοσμοκράτωρ mundi… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՍՏՈՒԱԾԱՊԷՍ — ( ) NBH 1 0328 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 8c, 10c, 11c մ. Որպէս Աստուած. ըստ որում Աստուած. աստուածային զօրութեամբ կամ օրինակաւ. իբրեւ Աստուած. Տե՛ս եւ ԱՍՏՈՒԱԾԱԲԱՐ. *Զկէսն աստուածապէս, եւ զկէսն մարդկապէս խօսէր. Ոսկ. յհ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՐԱՐԻՉ — (րչի, չաց.) NBH 1 0339 Chronological Sequence: Early classical, 6c, 8c, 10c, 11c, 12c ա.գ. ποιητής, κτιστής, δημιουργός factor, creator, fabricator, opifex Ստեղծիչ. հաստիչ. գոյացուցիչ յոչնչէ. եւ Որ միանգամ առնէ ինչ տիրաբար. յօրինիչ. կազմիչ.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԲՌՆԱԿԱԼ — (ի, աց.) NBH 1 515 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 10c, 13c ա.գ. τύραννος, τυραννικός tyrannus, tyrannicus Բռնաւոր, կամ գոռոզ, որ բռնութեամբ կամ ʼի բռին կալեալ ունի զայլս՝ նուաճելով եւ հարստահարելով. եւ Բռնաւորական. ...… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԲՌՆԱԿԱԼԵՄ — (եցի.) NBH 1 516 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 10c, 13c ԲՌՆԱԿԱԼ ԼԻՆԵԼ. ԲՌՆԱԿԱԼԵՄ. τυραννεύω, δυναστεύω tyrannidem exerceo, impero, regno Բռնանալ. իշխել. տիրել. տիրաբար կամ բռնութեամբ առնուլ, ունել. նուաճել՝ որպէս հզօր,… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԲՌՆԱԿԱԼՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 516 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 7c, 11c, 14c գ. τυραννίς, τυραννία tyrannicus dominatus, imperium, regnum Բռնակալելն. իշխելն տիրաբար կամ բռնութեամբ կամ ապստամբութեամբ. տէրութիւն. բռնաւորութիւն. Տե՛ս եւ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԳԻՏԱԿՑԵՄ — (եցի.) NBH 1 0556 Chronological Sequence: 11c ն. Քաջ գիտել. տիրաբար ճանաչել. *Ըստ սրբազան բանին, եթէ գիտակցեմ զիմսն, եւ գիտիմ յիմոցն. Յիշատ. ոսկ. յհ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԵՐԿՆԱԳՈՒՄԱՐ — ( ) NBH 1 0695 Chronological Sequence: 5c, 9c, 10c, 12c, 13c ա. Յերկնաւորաց գումարեալ, կամ բաղկացեալ. *Երկնագումար պարք: Երկնագումար խմբից, կամ դասուց. Խոր. հռիփս.: Մամբր.: Նար. ՟Ժ՟Բ: Բենիկ.: Իսկ Շ. ոտ. Շ. թղթ. *Որոց յիսուս ձեզ տիրաբար՝ յաւուր… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
