ՁՄԵՐԱՅԻՆ — (յնոյ, ոց.) NBH 2 0159 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 7c, 8c, 9c, 10c, 12c, 13c ա. ՁՄԵՐԱՅԻՆ կամ ՁՄԵՌՆԱՅԻՆ. χειμερινός, χειμέριος hiemalis, hybernus. գրի եւ ՁՄԵՌԱՅԻՆ. ՁՄԵՐՆԱՅԻՆ. Սեպհական ձմերան. ձմերական. ձմեռնական … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՆՉԱՓ — (ի, ից.) NBH 1 0224 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 7c, 8c, 10c, 11c, 12c ա. ἅμετρος, ἁμέτρητος, ἁπέραντος immensus, infinitus, immodicus, μεθ’ ὐπερβολής tantus, excellens Ոյր չիք չափ. որ ոչն չափի. անքանակ. անսահման.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՊԱՌՈՒՄ — ( ) NBH 1 0273 Chronological Sequence: 6c, 10c, 11c, 12c ա. Որպէս թէ կա՛մ անառ յումեքէ, Չառօղ զխրատ. անողոքելի. անամոքելի. անհամբոյր. խիստ. վայրագ. կամ մանաւանդ՝ ʼի հյ. ապ, եւ ʼի թ. առ. այսինքն ամօթ. որպէս թ. առսըզ. յորմէ եւ Անառակ. այսինքն… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՐՓԻ — (փւոյ, փեաց.) NBH 1 0383 Chronological Sequence: Unknown date, 6c, 7c, 8c, 9c, 10c, 12c, 13c, 15c գ. որ եւ ԱՐՓ, փի, փից. αἱθήρ aether գրի եւ ԱՐՓԱՅ (ʼի բարդութիւնս), եւ ԱՐՓԻՆ. ըստ յն. եթեր. որպէս թէ կիզող. որ է լծ. ընդ պ. ատր, ազէր, այսինքն հուր.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԳԻՇԵՐԱՅԻՆ — (յնոյ, ոց.) NBH 1 0554 Chronological Sequence: Unknown date, 5c, 7c, 10c, 12c, 13c ա. νύκτιος, νυκτερινός nocturnus Գիշերական. եւ Խաւարային. տխրական. գիշերուան. ... *Գիշերային ժամ, կամ ցրտութիւն, երկունք, ծնունդ, մթութիւն. Ժմ.: Յճխ.: Շար.: Յիսուս … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԴԻՒՐԱՇԱՐԺ — (ի, ից.) NBH 1 0633 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 7c, 12c ա. εὑκίνητος mobilis, agilis, pronus, expeditus Որ դիւրաւ շարժի, բերի, փոփոխի. շարժուն. *Նուրբ, դիւրաշարժ. Իմ. ՟Է. 22: *Գունդք (գնտակք) դիւրաշարժք են. Փիլ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԶՈՎՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 0742 Chronological Sequence: Early classical, 8c, 11c գ. Զով գոլն. զովացումն. հովութիւն. ցրտութիւն. պաղութիւն, պաղուկութիւն. ... *Օդոցն զովութեան. Խոր. ՟Ա. 15: *Զովութիւնն՝ որ ʼի մարմնի նորա բնականայր. Եփր. թագ.: *Խելապատիկիդ զովութեան … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԹՕՇՆԻՄ — (եցայ.) NBH 1 0824 Chronological Sequence: Early classical, 6c ձ. Թառամիլ. նուաղիլ. թուլանալ. թողուլ անձամբ զանձն. (յն. խոնարհել զինքն.) *Սկսաւ թօշնիլ, եւ մեկնեցաւ ʼի նմանէ զօրութիւն նորա. Դատ. ՟Ժ՟Զ. 19: ԹՕՇՆԻԼ. (2 1053) *Որպէս ʼի ցրտութիւն… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՀՈՎՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 2 0123 Chronological Sequence: Unknown date, 7c, 13c գ. ψῦχος frigus, refrigerium. Հով գոլն. զովութիւն. ցրտութիւն. պաղութիւն. ... *Օդն ունի զհովութիւն. Շիր.: *Ջերմութեամբ եւ հովութեամբ շարժի սաղմ. Վրդն. ծն.: *Յամարայնի քրտնելով եւ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՂՕՂՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 2 0165 Chronological Sequence: 7c գ. Կա՛մ է Թաքնութիւն. դադարուն. եւ կամ Ողողութիւն. ուղխ. *Պղտորումն, մթութիւն, ցրտութիւն, պնտութիւն, ղօղութիւնք, պակասութիւնք պտղոց. Շիր … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)