- ԱՌՁԵՌՆ
- (-) NBH 1-0307 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 7c, 10c, 11c, 12c ա. πρόχειρος expeditus, facilis, promptus Որպէս Առձեռն պատրաստ. պատրաստական. առընթերակայ. ներկայ. դիւրագիւտ. դիւրին. ընտանի. ընդել. յայտնի. *Իբրու զդիւր եւ զառձեռն: Պատրաստագոյն եւ առձեռն յարձակմամբ. Փիլ. լին.: *Առձեռն բացատրութիւն. Թր. քեր.: *Իբրեւ թէ առձեռն իմն լինիցի, եւ այնպէս առցէ. Ոսկ. յհ. ՟Ա. 37: *Առձեռն գտանի նիւթոյն պատրաստութիւն. Պիտ.: *Զո՞ր հիւղ առձեռն դնիցեն աստուծոյ. Եզնիկ.: *Լե՛ր աբէլ, եւ մի՛ զպատասխանիսն առձեռն զկայենին ուսցիս. Մագ. ՟Ծ՟Զ: *Այսր խորհրդոյ առձեռն տեսակք: Առձեռն երեւոյթ տուեալ զօրինակն: Օրինակ առձեռն՝ յուսով ակնկալութեան. Նար. ՟Ղ՟Գ. եւ Նար. գանձ հոգ. եւ Նար. եկեղ.: գ. ԱՌՁԵՌՆ ՓՈԽ. գ. որ եւ ՁԵՌՆԱՓՈԽ. ՁԵՌՆՓՈԽ. Հարեւանցի տուեալ փոխ առժամանակ մի. փոխ ʼի ձեռանէ առանց շահու. ... *Որ փոխ տայ ըստ վաշխի, տայ եւ զկնի առձեռն փոխ, ʼի վճարելն առնու եւ զայս պարտքս բաւանդակ. Մխ. դտ.: մ. ԱՌՁԵՌՆ, կամ ԱՌ ՁԵՌՆ. մ. Իբրու Առ ձեռս կամ ʼի ձեռս ունելով. ʼի պատրաստի. մտադիւր. եւ Ի մօտոյ. այժմէն. անդէն առ նմին. անյապաղ. դիւրաւ. վայրապար. եւ Հարեւանցի. ըստ առաջին տեսութեան. *Ունել առձեռն եւ առտնին. Շ. ընդհ.: *Առձեռն եւ ինքնամատոյց տալ. Սարգ. ՟բ. պետ. ՟Ա: *Առ ձեռն առին զվարձս ողորմութեան իւրեանց. Վրք. հց. ՟Ժ՟Ա: *Զաշխարհի շահելն զգայարանքս առձե՛ռն վայելէ. իսկ անձինն տուժելն բացակայ է: Որ յիմարն է, զառձեռն ընտրէ, զբացակայն ʼի բաց ձգեալ: Նախ՝ եւ առձեռն, զմարդ երեւելի՝ զգեստուցն զարդարանքն առնէ. Լմբ. առակ.: *Զերեւելի կենցաղս, որ ամենայնն վիշտ է եւ նեղութիւն, աղքատացն առձեռն, եւ մեծատանցն՝ մահուանն երկիւղիւ. Լմբ. սղ.: *Զզէն զինուորութեան իւրեանց առ ձեռն ʼի թշնամիսն թափել. Յհ. կթ.: (որ լինի եւ ածակ. զինու:) *Վայրապար եւ առձեռն սքաքնչանայիք (ընդ մկրտիչն). Կիւրղ. գանձ.: ա. առձեռն պատրաստ. ա. Նոյն ընդ ԱՌՁԵՌՆ, ա. Տե՛ս եւ ԴԻՒՐԱՊԱՏՐԱՍՏ. *Առձեռն պատրաստ ունել, կամ տեսանել, կամ գտանել, կամ էր. Յճխ.: Յհ. կթ.: Պիտ.: *Զէն կամ գործի առձեռն պատրաստ. Անյաղթ բարձր.: Խոսր.: *Զառձեռն պատրաստ եկեալ հասեալ աջողութիւն. Յհ. կթ.: *Յառձեռն պատրաստ վտանգիցն. Լմբ.:
հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.