ԸՆԾԱՅԱԲԵՐ — (ի, աց կամ ից.) NBH 1 0778 Chronological Sequence: Unknown date, 7c, 10c, 12c ա. Պատարագաբեր. որ բերէ եւ մատուցանէ ընծայս, որպէս սպասաւոր կամ հպատակ. *Եւ դու ընթա՛ ընդ մոգսն ընծայաբեր. Լծ. ածաբ.: *Առեալ զգանձսն՝ հրամայեաց սպանանել զընծայաբերսն.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՈՒՂԵՐՁ — ( ) NBH 2 0544 Chronological Sequence: 13c գ. ՈՒՂԵՐՁ կամ ՕՂԵՐՁ. (արմատ Ուղերձելոյ.) Աղերս՝ ըստ որում ընծայ. նուէր: Ըստ Հին բռ. *Օղերձ, օղերց, ընծայ, կամ արուէզ». (թ. արզ. եւ արմազան) … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՊԱՏԱՐԱԳ — (ի, աց.) NBH 2 0605 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 10c գ. Որպէս Պատրուճակ, որ է Զենլիք ʼի կենդանեաց, եւ որպէս Պտուղ երկրի՝ պատուասիրութեամբ իմն ընծայեալ Աստուծոյ. որ եւ ԶՈՀ. իբր յն. թիսի՛ա, որ ի գիրս Փիլոնի ՝ մեկնաբար… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՂԵՐՍ — (ի կամ ոյ, ից.) NBH 1 0037 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 8c, 10c, 11c, 12c, 14c գ. Աղաչանք, պաղատանք, մաղթանք, ողոք, զաղէտ սրտին յայտնելով, կամ զաղիս գթոյ թափելով. խեղճ թափելու խնդրուածք. ... *Ընկալեալ աղերս ʼի յիմոյս … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՆԴՐԱՆԿԱՑՈՒՑԱՆԵՄ — (ցուցի.) NBH 1 0136 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 12c ն. πρωτοτοκεύω primogenitum facio Անդրանիկ առնել՝ կացուցանել՝ զկրտսերն. առջինեկին տեղը անցընել. ... *Մի՛ իշխեսցէ անդրանկացուցանել զորդի սիրելւոյն. Օրին. ԻԱ. 16: *Մի՛… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՆԿԱՐ — I. ( ) NBH 1 0171 Chronological Sequence: Unknown date ա. Իբր առանց կարանի. ոչ կարեալ, այլ հիւսեալ. կամ փորանկեալ. եւ անձեռագործ. չկարած, չհուսած. ... *Մերկացուցին զանկար պատմուճան նորա, եւ զանփորտիկն: Արկին վիճակ ʼի վերայ անկար պատմուճանին. զայս … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՌԱՋԱԴՐՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 0287 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 10c, 12c πρόθεσις propositio որ եւ ԱՌԱՋԱՒՈՐՔ. Առաջի դրութիւն կամ մատուցումն նուիրաց, եւ նուիրեալն ընծայ. *Ի վերայ հացին առաջադրութեան: Ծխել առաջի նորա խունկս եւ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՒԱՆԴ — (ի, իւ, ից կամ ոց, իւք կամ օք.) NBH 1 0389 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 7c, 10c, 12c գ. παραθήκη, παρακαταθήκη , ὐποθήκη depositum (Աւանդ, որպէս թէ՝ Եւ անդր կարկառեալ, մատուցեալ. տե՛ս եւ ԳԱՀԱՒԱՆԴ, ՍԱՐԱՒԱՆԴ եւ այլն.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԲԱԶՄԱՇԱՀԱԳՈՅՆ — ( ) NBH 1 413 Chronological Sequence: 6c ա. πολυχρήματος opulentus, opimus Որ ստանայ կամ տայ ստանալ շահ բազում յոյժ. մեծահարուստ. *Ի պատարագացն առնուլ՝ ո՛չ դոյզն ինչ, այլ որ մանաւանդ էր բազմաշահագոյն ընծայ. Փիլ. քհ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԴԱՀԱՄՈՒՆՔ — (մանց.) NBH 1 0592 Chronological Sequence: Early classical գ. δόμα donum, ἁνάθημα donarium Deo in templo suspensum Նուէր. ընծայ. տուրք, մանաւանդ յուտելեաց եւ յմպելեաց. եւ Կաշառք. (լծ. թ. դահամ. եբր. լէխէմ, որ է հաց, եւ կերակուր.) *Զպատարագս իմ,… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)