ԸՍՏԳԻՒՏ

(ի, ից.) NBH 1-0787 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 8c, 10c, 11c, 12c գ. κατάγνωσις reprehensio, improbatio, damnatio ἕγκλημα crimen, culpa, accusatio որ եւ գրի նովին հնչմամբ ՍՏԳԻՒՏ. իբր Ըստգտանք. արատ գտեալ. եւ Արատ գտանելն, պախարակումն. յանդիմանութիւն. մեղադրութիւն. եւ Յանցանք. վնաս. (ըստ յն. ասի, ըստգիտութիւն, ըստճանաչումն). մեղադրանք, յանցանք. ... *Առանց ըստգիւտի՝ խղճի մտացն գտեալʼʼ. որ եւ անստգիւտ. Կոչ. ՟Գ: *Նախ այս իսկ ոչ փոքր ըստգիւտ է նոցա՝ պատատիլ այնչափ իրաց բազմութեան (հոգոց աշխարհի). Ոսկ. յհ. ՟Ա. 10: ա. ԸՍՏԳԻՒՏ ա. μεμπτρός incusandus, reprehensione dignus որպէս Ըստգտանելի. պախարակելի. մեղադրութեան կամ յանդիմանութեան արժանի. *Ո՞վ ոք երբէք ըստգիւտ զանձն համարեցաւ՝ չարակնեալ. ոչ ոք երբէք. Ոսկ. մ. ՟Բ. 15: *Զի՞նչ անդամ իցէ, որ ըստգիւտն համարիցի ʼի սքանչելի արարածս մարմնոյս այսորիկ: Զի՞նչ ըստգիւտ է ʼի մարմնի քում ստեղծեալ. Կոչ. ՟Դ. եւ ՟Թ: ԸՍՏԳԻՒՏ ԼԻՆԵԼ. որպէս Մեղադրելի լինել. յանդիմանիլ. *Որ լիրբ է մտօք՝ ըստգիւտ լիցի բազմաց. Սիր. ՟Ժ՟Թ. 5: *Շատ է այնպիսւոյն պատուհասն՝ ըստգիւտ լինել ʼի բազմաց անտի. Ոսկ. ՟բ. կոր.: Եւ որպէս Մեղադիր լինել. պախարակել. յանդիմանել. *Մի՛ ըստգիւտ լինել գունոյս մերոյ. Պտմ. աղեքս.: *Չեւ եւս արդար է ըստգիւտ լինել նմա. Փիլ. սամփս.: Այլ երբեմն ըստ հոմաձայնութեան յունին, որպէս Գիտել, ճանաչել. եւ Գամագիւտ լինել, գտանել, հասանել. *Վկայեն եղջերուք բանիս, զորոց անարութիւն յառաջագոյն ըստգիւտ եղեալ բնութեանն (ետ նոցա զէնս զբազմոստեան եղջիւրս). Փիլ. լիւս.: *Որով կարասցէ ըստգիւտ լինել խնդրոյն, որում էր ցանկացօղ. Ճ. ՟Գ.: մ. ԸՍՏԳԻՒՏ. մ. Ստգտանելի օրինակաւ. ըստգտանօք. իբրեւ ըստգտեալ. որպէս յանցաւոր. ամօթով. խղճիւ. *Մի՛ տացէ ինձ Տէր ըստգի՛ւտ երթալ աստի. Ոսկ. ՟բ. տիմ.: *Ըստգիւտ շրջել առանց համարձակութեան իբրեւ զպատժապարտ. Սարգ. ՟ա. յհ. ՟Ե: *Այնպէս ստգիւտ եւ գաղտագողի զյաղթութեանն առնուցուն ʼի գլուխ զպսակ, թագընկէցք առաւել քան թէ թագառուք լինելով. Յհ. իմ. ատ.: *Իմաստունն բազում ինչ ըստգիւտ պախարակէ զառաջին զկեանսն իւր. Փիլ. իմաստն.: