ԻՄԱՆԱԼԻ

ԻՄԱՆԱԼԻ
(լւոյ, լեաց.) NBH 1-0846 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 8c, 10c, 11c, 12c, 13c ա. νοητός, νοερός intelligibilis, intelligentia percipiendus. Ըմբռնելի մտօք. ճանաչելի հոգւով. անկեալ ընդ տեսութեամբ մտաց, եւ ոչ աչաց. հոգեղէն աննիւթ. *Էակացն են ոմանք՝ որ իմանալիք են, եւ են՝ որ զգալիք. արդ իմանալեացն ծայր աստուածայինքն են, եւ զգալեացն՝ մարդկայինքն. Սահմ. ՟Դ: *Զհրեշտակացն իմանալի գոլ ասաց զբնութիւնն, այսինքն ո՛չ տեսանելիք եւ շօշափելիք գունակ մարդկան, այլ իմանալիք միայն. Լծ. ածաբ.: *Սիոն զգալի լեառն, եւ խաչս իմանալի, զի մտօք իմանի սորա խորհուրդ. Շ. բարձր.: *Իմանալօք գոհութեամբք, եւ մարմնատեսակաւ երկրպագութեամբք. Դիոն.: *Իմանալի ասէ զլռելեայնն եւ ʼի միտսեղեալն. իսկ մարմնատեսակ՝ զգլխոյն խոնարհումն. Մաքս. ի դիոն.: *հոգւոյ աչօքն տեսանէ զաներեւոյթ յստակ լոյսն ճառագայթից ցալի արեգական. Եղիշ. ՟Ե: *Յաւետախաղաց շնորհիւ ցոլացեալ յիմանալի ճառագայթից հոգեւորաց. Խոր. ՟Գ. 68: *Ունի եւ քարինս իմն իմանալիս. Նար. ՟Հ՟Ե: *Ոչ կարէ կեալ առանց կերակրոյ իմանալւոյ. Լմբ. սղ.: *զիմանալիս մեր մարդ, որ ներքին էր (ʼի ստորինս), այժմ տրամակայեալ՝ յեղափոխեցաւ վերին. Մագ. ՟Ե: *Խստութեամբ սրտի, որպէս խստորով ցանկան զիմանալին իւրեանց մարդ (այսինքն զհոգին սնուցանել). Լմբ. ատ.: (որ հայի ի յաջորդ նշ.): ա.գ. ԻՄԱՆԱԼԻ. ա.գ. νοερός mentis particeps, intelligens, intellectualis Իմացօղ. իմացական. մտաւոր. *Եթէ ոչ իմանալի, զիա՞րդ եւ մարդ. զի եւ ոչ անմիտ կենդանի մարդն է ... Իմանալի, այլ ոչ անմիտ մարդն. Առ որս. ՟Թ: *Հոգին բնական եւ միտքն իմանալի յօրէնս տեառն խորհելով. Խոսր.: *Ի շնչականացն որոշեցեր, հոգւով իմանալեաւ խառնեցեր. Նար. ՟Ե: գ. Կամ գ. Հոգեղէն էակ. հրեշտակ. *յամենեցունց յայսցանէ ազատ են իմանալիքն. Իգն.: Իմանալին մարմնական ձայնիւ բարբառէր. Շար.: *Քերոբէքն եւ սերոբէք, որ ծայրքն են իմանալեացն. Վրդն. ծն.: Եւ Միտք կամ հոգի մարդոյ. *զայսոսիկ զվերասացեալսդ իմանալեօք տեսեալ ʼի հեռուստ ժամանակաց. Շ. բարձր.: *Իմանալեօքն տեսանեն զքաղցրութիւնն աստուծոյ. Սարգ. ՟ա. պ. ՟Դ: *Աղօտ է եւ ʼի մոռացօնս դարձեալ իմանալւոյս տեսութիւն. Լմբ. էր ընդ.: դիմազ. ԻՄԱՆԱԼԻ Է, ԼԻՆԻ. դիմազ. Պարտ է կամ մարթ է իմանալ. *Իսկ ըստ նմանութեանն իմանալի է այսպէս. Ագաթ.: *Զոր եթէ զիսկն ոք նկատեսցէ, ունայնութեամբն է իմանալի. Նար. ՟Խ՟Ը: *Որ քաջայայտ ʼի հարցափորձէ այլոց տեսողացն լինի իմանալի. Պիտ.:

հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.

Игры ⚽ Поможем написать реферат

Полезное


Смотреть что такое "ԻՄԱՆԱԼԻ" в других словарях:

  • ԱՇԽԱՐՀ — (ի, աց.) NBH 1 0259 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 8c, 10c, 11c, 12c, 15c գ. κόσμος, οἱκουμένη mundus, orbis Տիեզերք. երկինք եւ երկիր միանգամայն՝ հանդերձ բնակչօքն. եւ իբր զանազանեալ՝ ՎԵՐԻՆ կամ ԻՄԱՆԱԼԻ կամ… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԲՈԼՈՐ — (ի, իւ կամ ով, ից, իւք.) NBH 1 500 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 7c, 8c, 10c, 11c, 12c, 13c ա. ὄλος totus, integer, cunctus, universus (լծ. հյ. ոլոր. յն. օլօս. թ. ուլու, քիւլլի.) Որ ինչ պարադրէ կամ պարագրի ամենայն… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԶԳԱԼԻ — (լւոյ, լեաց.) NBH 1 0724 Chronological Sequence: Unknown date, 6c, 12c ա.գ. αἱσθητός, όν sensibilis, le գրի եւ ՍԳԱԼԻ, իբր Ըսգալի. Անկեալն ընդ զգայութեամբք. զոր լինի զգալ միով ʼի զգայարանաց. երեւելի. նիւթական. մարմնաւոր. զգալու, աչքի տակ ընկած բան …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԶԳԱՅՈՒՆ — (յնոյ, ոց.) NBH 1 0725 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 10c, 12c ա. αἱσθητικός sensitivus Զգայական. իբր ունակ զգայութեան. զգացօղ. ըմբռնօղ զզգալիս զգայապէս. *Լուարո՛ւք ինձ կղզիք. հրաւիրէ իբրեւ նշան ինչ զանզգայականսն… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԸՆԴԴԻՄԱՀԱՐՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 0769 Chronological Sequence: 5c, 6c, 8c գ. ἁντιπυπία, ἑνισταμένον renixus, contrarietas, obsistens Դէմ ընդդէմ հարումն. դիմահարութիւն. դիմակալութիւն. ընդհարումն. բախումն. եւ Բաղդատութիւն. *Կոհակացն ʼի վեր ընթացութիւնքն, երբեմն… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԻՄԱՑՈՂՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 0851 Chronological Sequence: Early classical, 12c գ. Իմացումն. իմանալն. հասողութիւն. եւ Ըմբռնումն, կամ ըմբռնողութիւն. իմացական կարողութիւն. Վերածելն զմիտս ամենեցուն առ իմացողութիւն լուսոյն: տեսին զաստուած դասք քահանայիցս իմանալի… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ՀՈԳԵՒՈՐ — (ի, աց.) NBH 2 0112 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 8c, 10c, 11c, 12c, 13c ա. πνευματικός spiritualis νοητός intelligibilis. Որ ինչ անկ է հոգւոյ. հոգեղէն. հոգեկան. աստուածային. իմանալի. մտաւոր. ... *Ընդ հոգեւորսն… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ՄԻՄԵԱՆՍԿԱԼՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 2 0276 Chronological Sequence: Unknown date, 6c, 8c գ. զՄԻՄԵԱՆՍԿԱԼՈՒԹԻՒՆ կամ զՄԻՄԵԱՆՍՈՒՆԱԿՈՒԹԻՒՆ. ἁλληλουχία nexus inter se, complexia եւն. Ունել կամ կալեալ ունելն զմիմեանս, եւ ունելութիւն յարաբերութեան եւ կախման առ միմեանս. միայարութիւն …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ՄԻՄԵԱՆՍՈՒՆԱԿՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 2 0276 Chronological Sequence: Unknown date, 6c, 8c գ. զՄԻՄԵԱՆՍԿԱԼՈՒԹԻՒՆ կամ զՄԻՄԵԱՆՍՈՒՆԱԿՈՒԹԻՒՆ. ἁλληλουχία nexus inter se, complexia եւն. Ունել կամ կալեալ ունելն զմիմեանս, եւ ունելութիւն յարաբերութեան եւ կախման առ միմեանս. միայարութիւն …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱԾԱՆՑԻՄ — (եցայ.) NBH 1 0020 Chronological Sequence: 6c, 13c ձ. παράγομαι producor, deducor, derivor Յառաջ ածիլ. գոյաւորիլ. ... *Որ ʼի հողոյս ածանցին կենդանական սերմանք, ʼի հասարակաց երկրէ ածանցելոց կենդանեաց. Պիտ.: Ըստ քերականաց՝ յառաջ գալ կամ ծագիլ… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
… Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»