- ԻՆՔՆԱՇԱՐԺ
- (ի, ից.) NBH 1-0860 Chronological Sequence: Unknown date, 5c, 6c, 8c, 12c, 13c ա. αὑτοκίνητος qui per se vel ipse movetur, aut motu proprio, vel libere; suapte natura mobilis. Որ ինքնին շարժի. ինքն զինքն շարժօղ. իւրեւ շարժուն, որպէս կենդանի, եւ ոչ որպէսհուր անզգայ. վասն որոյ ասի զշնչաւորաց, ըստ որում ունին ոգիզգայական շարժիչ ՛ն ներքուստ. *Վասն զի զգայականն յոլովագոյն է քան կենդանին, բաժանեմք զնա յինքնաշարժն եւ յանշարժն. Անյաղթ պորփ.: *Ի կենդանիս, եւ յանկենդանս ... յինքնաշարժս, եւ յայլաշարժս. Սկեւռ. աղ.: եւ առաւել զբանական կենդանւոյ, եւ զիմացական բնութեանց. որք ունին զհոգի անձնիշխան եւ անմահ. *Հոգին ինքնաշարժ, ինքնաշարժն մշտաշարժ, մշտաշարժն անմահ է՜ Սահմ. ՟Ժ՟Գ: *Նախ թաղէս ասաց զանձն(այսինքն զհոգին) մշտաշարժ եւ ինքնաշարժ ... Ուստի՞ է մարմնոյ շարժիլն, եթէ ոչ յանձնէ. քանզի ոչ անշարժ է մարմին. Նիւս. բն.: *Նախախնամութիւն իւրաքանչիւր բնութեան ապրեցուցանողական՝ ինքնաշարժն որպէս ինքնաշարժ նախախնամութենէ. Դիոն. ածայ.: *Զոր ասէս ինքնաշարժ, փոխանակ անձնիշխան եւ ինքնակալ ասելոյ է իմանալի: Ինքնաշարժ գոլով, այսինքն անձնիշխանք եղեալք. Մաքս. ի դիոն.: Եւ գերագոյն օրինակաւ ասի զաստուծոյ՝ իրօք եւ մնանութեամբ. *Հուր ... մշտաշարժ, ինքնաշարժ, շարժօղ այլոց. պատուական՝ անպարունակ. Դիոն. երկն.: Դիոն. երկն.: *Մշտաշարժ ինքնաշարժ, ինքնիշխան, ինքնազօր. Ածաբ. ʼի պենտեկ. յորմէ եւ Շար.: ԻՆՔՆԱՇԱՐԺ. որպէսդիւրաշարժ. նքնայորդոր. դիւրպատրաստ. ինքնակամ. *Կռուելոյ ոչ ունիս կարիս հրամանի, զի ինքնաշարժ ես ʼի բազմաբանութիւն. Շ. թղթ.: *Ոչ յառաջել կոչմամբ քոյին, այլ ինքնաշարժ փառամոլին. Յիսուս որդի.: *որք ինքնաշարժ ախտիւք, եւ բռնակալաց աշխարհի համանօք զանձինս իւրեանց յայս աստիճան հոգեւոր բարձրութեան ձգեն. Շ. ընդհ.:
հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.