ԽԱՂ

ԽԱՂ
I. (ու, ուց, կամ ոյ, ով, կամ ի, ից.) NBH 1-0913 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 8c, 10c, 11c, 12c գ. (յորմէ յն. խալքինտա, խալքիսմոս, ազգ ինչ խաղու.) παιδιά . (որպէս թէ մանկութիւն). παίγνιον ludus, lusus ἁθύρματα crepundia եւն. Զբօսանք տղայոց եւ երիտասարդաց՝ ճարտար ձգմամբ իրաց, կամ ընթացիւք յասպարիզի, կամ ոստմամբք, կամ ծաղրաշարժ հնարիւք, եւ այլն. ... որ եւ ԽԱՂԱԼԻԿՔ. *Խաղ համարեցան զկենդանութիւն մեր. Իմ. ՟Ժ՟Ե. 12: *տեսանէին զխաղն սամփսոնի. Դտ. ՟Ժ՟Զ. 27: *Ընդ խաղս տղայութեանզբ)սեալ կան. Ոսկ. յհ. ՟Ա. 1: *Մանր մնկթտւոյ խաղ: Իբրեւ զմանկտւոյ խաղ համարին: Մանկտւոյ իմն խաղ եւ խնճոյ: Չեն ինչ խաղոյ. մանականդ թէ սա խաղոյ իցէ, եւ հանդերձեալքն ո՝չ խաղոյ. Ոսկ. մտթ. եւ այլն: *Մարտիկք ոք՝որ ʼի խաղ մտանէ, ոչ մարթ է պսակ գտանել, եթէ ոչ ըստ օրինաց խաղուն մարտիցէ. Եփր. ՟բ. տիմ.: *Զդիւականսն քակտեալ խաղս. Պրպմ. ՟Լ՟Է: *Յորում փառս ոլոմպիայ խաղուն (կամ ոլոմպիախաղուն) հանդիսի ըմբշամարտացն երեւի. Խոր. ՟Գ. 48: *Մի՜ թողուցուս խաղալ նովին, որպէս մանկանց գընդակ խաղին: Դստերըք քո պաճուճալի՝ յերգ եւ քընար միշտ ʼի խաղի. Յիսուս որդի.: Շ. եդես.: *Նա անկեալ դնի, եւ դու որպէս ʼի խաղու կաս. Ոսկ. համբեր.: Նմանութեամբ ասի. *Խաղովք սաստիցն ոչ խրատեցան (եգիպտացիք). Իմ. ՟Ժ՟Բ. 26: *Բռնաւորք խաղալիք նորագ եւ ստեղծեր զիս յանդիմանել զխաղ նորա. Ամբ. ՟Ա. 12: ԽԱՂ ասի եւ Տեսարանն կամ տաղաւարն խաղացողաց σκηνή scena (լծ. հյ. շէնք.) *Փոքր մի եւս ինչ՝ ժամանակն (յն. աշխարհ) անցանէ, եւ խաղն լուծանի. Առ որս. ՟Ժ՟Ա: ԽԱՂ. ἑμπαιγμός, παίζων եւն. illusio, ludificatio. Ծաղր. կատակ. այպն. ծիծաղ. ... պ. խա, խանտիլ. *Մեք ընդ խաղ արարաք. Առակ. ՟Ի՟Զ. 19: *Իբրեւ անխօսուն մանկանց դատաստան ընդ խաղ արձակեցեր. Իմ. ՟Ժ՟Բ. 25: *Թո՜յլ տուր անդր զխաղդ. Վրք. հց. ՟Ի՟Զ: *Զխաղու եւ զծաղու բանս բարբառէ. Ճ. ՟Ա.: *Զբանս խաղոյ մի՜ խ)սեսցի. Մծբ. ՟Զ: *Կատակեցաւ ... ընդ խաղ երկրպագութեամբն. Խոսր. պտրգ.: *Ի խաղս այպանման ծաղու ըմպահկեն. Նար. մծբ.: *Թողու զնա ʼի խաղ եւ ծաղր տեսողաց. Սարգ. ՟ա. պետր. ՟Ժ՟Բ: *Մկրտեցին ընդ խաղս զպորփիւրոս. Հ=Յ. նոյ. ՟Ե.: ԽԱՂ ԱՌՆԵԼ. ἑμπαίζω illudo. ԸՆԴ ԽԱՂ՝ կամ ԽԱՂ ԱՐԿԱՆԵԼ. որ եւ ԽԱՂԱԼ. իբր ծաղր առնել. այպն առնել. ծաղրել. կատակել. ... *Ած մեզ ծառայ եբրայեցի, խաղ առնել զմեզ, կամ խաղ առնել զիս: Խաղ արարեր զիս: Խաղ առնէին զմարգարէսն. Ծն. ՟Լ՟Թ. 14. 17: Թմուոց. ՟Ի՟Բ. 19: ՟Բ. Մնաց. ՟Լ՟Զ. 16: *Երկնաւոր թագաւորիդ ʼի ծունր իջեալ խաղ առնէին. Շար.: *Խաղ առնէին զնա, եւ լինէր խաղ տէրն երկնի. Կոչ. ՟Ժ՟Գ: *Պարտ էր նմա խաղ լինել. Ճ. ՟Գ. (յորմէ ռմկ. խաղք, խախք ըլլալ ): *Ընդ խաղ արկեալ՝ ասէին, եթէ քաղցուալից իցեն. Գծ. ՟Բ. 13: *Եւ ոչ ընդ խաղ արկանելն երեսս փոխեցեր. Նար. ՟Հ՟Ե: *Մի՜ ընդ խաղ արկցի առ նոսա հոգւոյն աստուծոյ ազդումն. Լմբ. ատ.: ՈՐՄԶԴԱՊԷՍ ԽԱՂ. (2-0533) Խաղ որպէս ի պատիւ արամազդայ. *Զինուք որմզդապէս խաղս հանդերձ արեամբ. Սարկ. պատկ.: II. ԽԱՂ 2 (ի, ից.) NBH 1-0913 Chronological Sequence: Early classical, 6c, 10c գ. ἔλος palus (paludis) ὅχθη ripa. Խաղաղ եւ ծանծաղ ջուր. իրարբի տեղի. ճահիճք. աղտիւր. եղտիւր. խորշ մի գետոյ կամ ծովու առ ափամբ, ուր խաղայ ջուր խաղաղ. *Ի գետոյ անտի ելանէին եօթն երինջք, եւ արածէին ʼի խաղի անդ: Ընկէց զայն ʼի մի առ ափն գետոյ: Ի վերայ ջրադարձից եւ խաղից: Անդ մարգագետինք եւ խաղք: Եդից զգետս ʼի կղզիս , եւ զխաղս ցամաքեցուցից. Ծն. ՟Խ՟Ա. 2. 18: Ել. ՟Բ. 3. 5: ՟Ե. 19: ՟Ը. 5: Ես. ՟Լ՟Ե. 7: ՟Խ՟Բ. 15: *Իջեալ առ հեզասահ վտակաւ խաղիցն. Պիտ.: *Կամ ջուր ʼի զովացումն, կամ խաղ երիվարաց. Յհ. կթ.: *Ոչ եթէ ʼի կղզեաց ʼի կղզիս դիմեմք երթալ, ո՜չ ʼի խաղս, եւ ոչ ʼի նաւահանգիստս. Ոսկ. ես. ուր յն. նաւակայանք ἑπίνοιον navalia, statio navium. :

հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.

Игры ⚽ Поможем написать реферат

Полезное


Смотреть что такое "ԽԱՂ" в других словарях:

  • ԵՐԳ — (ոյ, ոց.) NBH 1 0672 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 10c, 12c, 13c գ. ᾇσμα, ᾡδή, ὔμνος canticum, cantus, cantilena, ode, hymnus Նուագ ձայնի. բան երաժշտական. օրհնաբանութիւն. գովեստ. շարական. տաղ. ... *Զարթի՛ր զարթիր, խօսեա՛ց …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԽԱՂԱՄ — (ացի, ա՛.) NBH 1 0915 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 8c չ. παίζω ludo προσπαίζω alludo, illudo κινοῦμαι moveor. Ի խաղս զուարճութեան պարապիլ. պարել. կաքաւել. ... LACKING 17 lines ԽԱՂԱԼ. ἁφάλλομαι, ἑξάλλομαι, ἑνάλλομαι… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԽԱՂԱԼԻԿ — I. (լկի, կաց.) NBH 1 0913 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 10c, 11c, 12c ա. Խաղացօղ. ժարօղ. հպարաւոր, կին կամ այր. παίζουσα saltatrix παίζων saltator. ... *Նուագէին կանայք խաղալիկք: Ձայն խաղալկաց: Ընդ ժողովս խաղալկաց. ՟Ա.… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԽԱՂԱՐԿԵԱԼ — ( ) NBH 1 0916 Chronological Sequence: 14c ԽԱՂԱՐԿԵԱԼ կամ ԽԱՂ ԱՐԿԵԱԼ. Տ. ԽԱՂ. *Զթագաւորս խաղարկեալ ընդ ոտիւք գետնեցեր. Կեչառ. աղեքս …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԽԱՌՆԱԽԱՂՏԻՄ — ( ) NBH 1 0925 Chronological Sequence: Unknown date, 13c ԽԱՌՆԱԽԱՂՏԵԼ. Իբր յն. խորհուրդ, հիւս. πλοκή complexio, nexus. Որպէս թէ Խաղ ընդ խաղ խառնել. խառն ընդ իրեարս յօդել, զօդել, հիւսել. խառնել. (ըստ Հին բռ. դնի եւ Խաղտել, որպէս յօդել, կցել:) *Ոչ… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԾԱՂՐ — (ղու, կամ ղեր, եւս եւղրու.) NBH 1 1003 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 7c, 10c, 11c, 12c, 13c գ. γέλως risus γελοιασμός , κατάγελως irrisio, derisio. Արմատ բառիս Ծիծաղ. եւ Ծաղիկ. (լծ. ընդ ձաղ. խաղ.) Ուախ ժպտումն.… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ՈՐՄԶԴԱՊԷՍ — ( ) NBH 2 0533 Chronological Sequence: 10c, 12c ՈՐՄԶԴԱՊԷՍ ԽԱՂ. Խաղ որպէս ի պատիւ արամազդայ. *Զինուք որմզդապէս խաղս հանդերձ արեամբ. Սարկ. պատկ.: Իսկ ՈՐՄԶԴՈՒՀԻ, իբր Դուստր կամ քոյր որմզդի արքայի. *Փեսայացուցանել զմեհրուժան ի քոյր իւր որմզդուհի.… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ՉԽԱՂՈՅՔ — ( ) NBH 2 0576 Chronological Sequence: Early classical գ. Որ չեն իրք խաղոյ, այլ իսկականք եւ կարեւորք. *Տեսանե՞ս, զի խաղ առնես զչխաղոյսն. Ոսկ. եբր. ՟Ի՟Ե: Տե՛ս եւ ի բառն Խաղ, Խաղոյ իրք …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՂՕՐԻ — (րւոյ, րիք, րեաց.) NBH 1 0048 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 10c գ. μύλων molatrina, mola Մեքենայ եւ գործի աղալոյ զարմտիս. ջաղացք. ... *Ետ զնա ʼի տուն աղօրեաց. Երեմ. ՟Ծ՟Բ. 11: *Յաղօրիս համակեալ (Սամփսոն՝) յայպն եւ խաղ եղեւ …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՄԵՆԱԽՈՒՄԲ — ( ) NBH 1 0061 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical ա. πάνδημος publicus Ամենաժողով. մեծահանդէս. *Ոչ երթայ ʼի ժողովս ամենախումբս. Նեղոս.: ԱՄԵՆԱԽՈՒՄԲ ՄԱՐՏ. որ եւ յն. ձայնիւ ասի ՊԱՆԿՐԱՏԻՈՆ. παγκράτιον certamen omnium virium… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»