- ԿԱՐՄԻՐ
- (մրոյ, ով, կամ րի, րաւ.) NBH 1-1075 Chronological Sequence: Unknown date, 6c, 10c, 12c, 13c ա. եբր. գարմիլ, սուֆ. թ. գըրմըղը, գըզըլ. դաղմ. չէ՛րմնի. ἑρυθρός, πυρρός, πυρράκις ruber, rufus, rubicundus, flavus κόκκινος coccineus, cocco tinctus. Գեղեցիկն ʼի գոյնս, շէկ. վարդագոյն, ոսկեգոյն. խարտեաշ, աշխէտ. կարմիր, կարմրուկ. *Լար կարմիր. նշան կարմիր. հանդերձ կարմիր: Բրդով կարմրով: Կարմիր (անուանեալ) ծովն: Վասն է՞ր կարմիր են ձոձք խո: Ետես զջուրսն կարմիր իբրեւ զարիւն: Էր կարմիր, եւ աչօք գեղեցիկ. եւայլն: *Իսկ կարմիր ներկեալʼʼ. յն. ասի ἡρυθροδανώμενος rubefactus, rubia tinctus. *Յակինդ կարմիր: Կարմիր: Կարմիր մելանաւ: Շիկին՝ իբր այն եթէ կարմրին: Նշանաւ կարմրով: Գոյնն կարմիր: Կարմիր ոտիւք. Յհ. կթ.: Շ. բարձր.: Անյաղթ: Սարգ. յկ. ՟Է: Երզն. ՟ժ. խորան.: գ. ԿԱՐՄԻՐ. գ. κόκκινον coccinum. Նիւթ ներկեալ ընտիր կարմրով. Ներկ կարմիր. որդն կամ որդան կարմիր. որպէս եւ Կրկին կարմիր ասի՝ ըստ յն. κόκκανον διπλοῦν coccinum bis tinctum, bibaphum որպէս եւ κεκλωσμένος , ըստ ոմանց է կրկին ներկեալն կարմրով, եւ ըստ այլոց կրկին ոլորեալն. ... *Կապեաց կարմիր ʼի ձեռին նորա: Կարմիր զգենուլ: Կարմիրս զգեցուցանել: Առցէ զոպայ, եւ կարմիր: Գործեալ զծիրանի, եւ զկարմիր: Կարմիր կրկին: Ի կարմրոյ կրկնելոյ: Ի կարմրոյ, եւ ʼի բեհեզոյ: Ի կարմրոյ մանելոյ: Կարմրովն ներկելով. եւայլն: *Զի՞նչ այնպէս անլուանալի որպէս զկարմիր (որդանն). Բրս. ապաշխ.: ԿԱՐՄԻՐ ԿԻՐԱԿԻ կոչի ռամկօրէն չորրորդ կիրակէն յինանց. այլ Ծերենց Գրիգոր ի Գանձարանի վասն Նոր կիրակէի ասէ. *Կարմիր անուանի օրս այս նազելի, զի տէրն երեւի՝ որպէս ʼի զատկի օրըն կիրակի: Եւ այն զի կոչի՝ կարմիր կիրակի, եւ յոյժ պատշաճի, զի արեամբ ծաղկի ծաղկի (յիսուսի, եւ սրբոց նորա. ըստ որոյ աստուածաբանն ունի ճառ ʼի նոր կիրակէ, եւ ʼի յիշատակ սրբոյն մամասայ)ʼʼ:
հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.