ԿՈՅՍ

ԿՈՅՍ
I. (կուսի, ից.) NBH 1-1114 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 10c, 12c, 13c, 15c ա.գ. ԿՈՅՍ παρθένος virgo, pusa. որ եւ ԿՈՒՍԱՆ, ի, աց. (որպէս թէ ʼի մի կողմն մեկուսացեալ. Լծ. ռմկ. գոց. եւ թ. գըզ.)Աղջիկ անփորձ յառնէ. օրիորդ մաքուր եւ անշաղախ. կուս, կուսանք. ... *Եւ էր կոյսն գեղեցիկ երեսօք յոյժ: Կոյս՝ զոր իցեն վարձանք կուսից: Նա կին կոյս յազգէ իւրմէ առնուցու: Դուստր իմ կոյս: Աղջիկ կոյս: Դստերք թագաւորաց կոյսք: Զերիտասարդն հանդերձ կուսիւն: Ընտրեսցեն աղջկունս կոյսս. եւայլն: ԿՈՅՍ. պարզապէս է սեպհականեալ անուն սուրբ աստուածածին մարիամու միշտ կուսի, որ է կոյս եւ մայր, մայր եւ կոյս. *Ահա կոյս յղասցի: Եւ անուն կուսին մարիամ. եւայլն: ԿՈՅՍ՝ յարականն, Անկին այր, ողջախոհ երիտասարդ. *Ետես կոյս հնոյն զկոյս նորոյս, եղիա զյովաննէս (ʼի թաբոր). Եփր. այլակերպ.: ԿՈՅՍ՝ նմանութեամբ, Փակեալ եւ կքեալ ինչ, խորհրդաւոր. *Ծնեալն ʼի կուսէդ՝ այսօր վերստին յարութեամբ ծնաւ ʼի կոյս գերեզմանէն. Շար.: *Ի կոյս երկրէ նոյն յառնելով, եւ զկնիք ամբողջ իսկ պահելով. Շ. խոստ.: *Այն որ առանց ամուսնութեան ծնաւ զադամ ʼի կոյս երկրէ. Եփր. համաբ.: *Ի կոյս աւազանէ. Վրդն. ծն.: *Կո՛յս պատկառանաց (այսինքն պատկառօղ) դատաստանն ասի իսկ, եւ ճշմարիտ՝ որպէս ասացել է. Պղատ. օրին. ՟Ժ՟Բ: *Եօթն թիւդ կոյս լսի՝ որպէս աթենայ, եւ կոյս. Վասն զի եօթնդ ոչ ծնանի յումեքէ. Սահմ. ՟Ժ՟Դ: *Այս թիւ պանծալի՝ կոյս ոմն է. Նար. ՟Լ՟Ա: ԿՈՅՍ. Անուն միոյ ʼի ՟ժբ կենդանակերպից. խօչէ. Տե՛ս եւ ԿՈՒՍԱՆԱԿ: Տօմար.: II. ԿՈՅՍ 2 (ʼի կոյս, կուսէ, ʼի կուսաց.) NBH 1-1114 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 8c, 10c, 11c, 12c, 13c գ.մ.նխ. Կողմն. դի, կողմը. դարաֆ. (լծ. եւ կուշտ. եւ քէօշէ.) եւ Դէպ ʼի. առ. ʼի նպաստ. ... Տե՛ս եւ Յայս կոյս. յարեւելս կոյս. յարեւելից կուսէ, եւայլն. *Ընդ ո՛ր կոյս կամի հայեցուցանել: Յո՛ր կոյս եկ միտք ուղղչին կամիցին: Յայլազգեաց կուսէ: Ի ծովակողմն կուսէ: Ի հարաւակողմն կուսաց: Դարձաւ ʼի թիկունս կոյս: Որ ոչն է ընդ մեզ հակառակ, ʼի մեր կոյս է: Եթէ աստուած ʼի մեր կոյս է. եւայլն: *Եւ եթէ լինի նա ʼի կոյս օրինացն. Եփր. համաբ.: *եղիցիս դւ ʼի ձախակողմն ʼի կուսէ անտի ... Ի ձախակողմն կուսէ ʼի մեղաւորաց կարգի գտանել. Կոչ. ՟Ժ՟Ե: Իսկ ՟Ա. Մակ. ՟Ժ. 11: *Շինեցէք զլեառն իոն շուրջ ʼի չորս կոյս յորձաքար վիմացʼʼ. իմա՛ որպէս բարդ բառ, չորեքկուսի: *Որ զերիսն ունին կոյս ... երեք կողքն հաւասարք. Եւկղիդ. իբր եռանկիւն հաւասարակողմեան: *Ի կայս եւ ʼի կոյս կողմանց հիւսիսոյ. Նար. խչ.: *Անդրէն ʼի նոյն կոյս գառնալ. Լմբ. պտրգ.: *Ելցեն ʼի բացեայ կոյս ժողովուրդ. Վրք. ոսկ.: *Ի կատարածն կոյս թղթիս. Սարգ. ՟բ. պ. ՟Զ: *Ի թիկանց կուսէ իշխանին: Ըստ գլխոյ կուսէ: Դարձեալ յեղբայրն կոյս: Ըստ արեւմտեայ կուսէ: Եւ ապա կոյս մի ընդ միւսոյ կուսին մուրցացի ընդհարեալ: Սակաւ ինչ ընդ կոյսս հարեալք ընդ միմեանս. Յհ. կթ.: *ընդ կոյսս հարկանելոյ, եւ ազգեաց խռովելոց. Ագաթ. յռջբ: *Կենդանախարուկել ʼի նմանն կոյս ջերմութիւն: Յաստուծայինն կոյս ունկնդրութիւնն. Դիոն.: *Խռովութիւնք յամենայն կուսաց կային ʼի վերայ: Ի մէջ կուսէ ամենայն տնչ ʼի գլուխ ել: Չի՛ք ինչ ʼի քէն կուսէ նենգութիւն: Ոմն ʼի սորա կոյս, եւ ոմն ʼի նորա. Ոսկ. մ. ՟Ա. 7: ՟Գ. 6: եւ Ոսկ. ՟բ. տիմ. եւ Ոսկ. եբր.: *Եթէ աստուած ʼի հեթանոսաց կոյս է, ո՞վ է որ զմէնջ չարախօսէ. Եփր. հռ.: *Ի նա կոյս ակնարկէ. Վանակ. յոբ.:

հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.

Игры ⚽ Поможем решить контрольную работу

Полезное


Смотреть что такое "ԿՈՅՍ" в других словарях:

  • ԱՆ՝Ի ՄԻ ԿՈՅՍ ԹԱՒԱԼ — ( ) NBH 1 0155 Chronological Sequence: 6c Բարդութիւն է բանի՝ քան բառի. իբր ոչ թաւալեալ ʼի մի կողմն. հաստատուն կացեալ ʼի մէջն. *Անմէտ, ան ʼի մի կոյս թաւալ, անհակատուր, հաստատուն, խարսխեալ. Փիլ. լին. ՟Դ. 136 …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԼԱՐ — I. (ի, ից. եւս եւ րոյ, րաց. օք, եօք.) NBH 1 0879 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 9c, 10c, 12c, 13c գ. σχυνίον, σπαρτίον funiculus, funis, filum. Առաստան. պարան ʼի կանեփոյ կամ յայլ նիւթոց. ապաւանդակ. տոռն. չուան. թել …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՆՀԱՐՍՆԱՑԵԱԼ — (ցելոյ.) NBH 1 0183 Chronological Sequence: Unknown date, 13c ա. ἁνύφευτος, ἁπειρόγαμος innupta, nuptiarum expers, intacta Կոյս անապական. ոչ մտեալ յառագաստ հարսնութեան. պսակեալ որպէս հարսն ընդ փեսայի, այլ առանց մերձաւորութեան. անփորձ յառնէ.… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՆԱՅՐ — ( ) NBH 1 0106 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 7c, 13c ա. Չունօղ զայր. ամուրի. չեւ ամուսնացեալ, կամ բաժանեալ յառնէ. առանց էրկան. ... ἠ ἅγαμος innupta *Ապա եթէ մեկնեսցի, անայր մնասցէ. ՟Ա. Կոր. ՟Է. 11: Եւ իբր անհարսնացեալ …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԿՈՒՍԱՄԱՅՐ — (մօր.) NBH 1 1124 Chronological Sequence: Unknown date գ. παρθενομήτωρ virgo mater. Կոյս եւ մայր. մայծ եւ կոյս. սեպհական կնիք սուրբ աստուածածնի. *աստուածածին մարիամ, կուսամայր, լուսաբեր: (Յիսուս) կուսամօր որդի. Կւրղ. ʼի կոյսն. եւ Պրպմ. ՟Խ՟Դ:… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ՁԳԵՄ — (եցի, եա՛.) NBH 2 0148 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 7c, 8c, 10c, 11c, 12c, 13c ն. Արմատն է Ձիգ. լծ. եւ արձակ, իբր առձգեալ. որ լինի շարժմամբ արտաքս կոյս, եւ յինքն կոյս. (լծ. եւ թօլէք, սըգը սէօք, ուզագ եւն): Քանզի ասի՝ …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ՅԱՌԱՋ — ( ) NBH 2 0331 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 7c, 8c, 10c, 11c, 13c, 14c գ. ՅԱՌԱՋ ՅԱՌԱՋՍ. (ʼի բառէս Առաջ, առաջք. իբր մ.) ἕμπροσθεν ante, anterius . եւ բայիւ προβάλλω, προβιβάζω projicio, promoveo προέρχομαι,… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ՅԵՏՈՅ — ( ) NBH 2 0356 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 7c, 8c, 10c, 11c, 12c նխ.մ. ὁπίσω, ὅπισθε, θεν post, a tergo, pone, posterius. Ի յետին կողմն. յետկոյս. ʼի թիկանց կուսէ. զկնի. էտեւը, էտեւէն, ետքը. ... *Ունկն դնէր առ… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ՕՐԻՈՐԴ — (ի, աց.) NBH 2 1035 Chronological Sequence: Unknown date, 8c, 12c ա. νεᾶνις puella virgo, adolescemtula. գրի եւ ՕՐԻՈՐԴ, ՈՐԻՈՐԴ. (ծ. թ. հիւր ... ). Երիտասարդուհի. աղջիկ. կոյս. գըզ. *Օրիորդն կոյս լսի. Լծ. նար.: *Ամենայն օրիորդ մերձաւոր ժառանգութեան …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՂՋԻԿ — (ջըկան կամ ջկան, ամբ կամ աւ, կունք, կանց.) NBH 1 0043 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical գ. κοράσιον, νεᾶνις, παῖς, παιδίσκη puella, virgo Օրիորդ. կոյս. էգ զաւակ. ախճիկ. ... *Եթէ եղիցի աղջիկ կոյս՝ խօսեցեալ առն: Ոչ եթէ մեռեալ է… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
… Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»