- ՀԱՆԴԷՍ
- (դիսի, ից.) NBH 2-0042 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 8c, 9c, 10c, 11c, 12c, 13c, 14c գ. ἕνδειξις, δοκίμιον, ἑπίδειξις probatio, experientia, argumentum. (իբր Համայն, Տես, տեսիլ, կամ հանումն ʼի տես. լծ. եւ յն. էնտիծիս ). Փորձ եւ քննութիւն ʼի տեսիլ բազմութեան. մանրազնին այցելութիւն ատենական. կամ Հրապարակաւ ատեան. դատ. հաւաստիք. ապացոյց. ցոյց. ցուցակութիւն. բացերեւութիւն. դիտողութիւն. համար տալն կամ առնուլն. թիւ համարոյ. գումար. ... *Հանդէս արդարութեան, կամ հաւատոյ, սիրոյ: Բարւոք մտացն հանդէս առ աստուած: Առաջի նորա արասցուք հանդէս սրտից մերոց: Ի փորձութեան ʼի հանդիսի գտաւ հաւատարիմ: Փոխատուի եւ փոխառուի ʼի մի վայր հասելոց հանդէս առնէ տէր. եւ այլն: Որպէս δίκη judicium, forum. *Այսպէս ʼի կատարած հասուցանել զայսպիսի հանդէսս. Պղատ. օրին. ՟Թ: *Մահուամբ կատարեսցի, եւ ինչք նորա լինիցի հանդիսին. անդ. ՟Ժ՟Ա: Եւ որպէս ἑπίσκεψις, ἑπισκοπή visitatio, inspectio. *Անցանէր ʼի հանդիսի անդ, ʼի քսանամենից եւ ʼի վեր: Մտին ʼի հանդէս ըստ ազգաց իւրեանց: Եղեն ʼի հանդիսէն իւրեանց քսան եւ երեք հազարք: Հանդէս նոցա ըստ թուոյ ամենայն արուի: Արարին հանդէս համարոյ: Հանդէս արա՛ որդւոցն ղեւեայ: Հանդէս արարին որդիքն բենիամենի: Հանդէս արար դաւիթ զօրուն. եւ այլն: Սոյնպէս եւ յայլ գիրս ասի. *Ցուցանել կամ տեսանել կամ առնուլ զհանդէս զօրութեան, բարերարութեան, փառաց. Շ. մտթ.: Եզնիկ.: Սարգ.: *Ածել ʼի հանդէս հարցափորձի. Եւս. պտմ.: *Ի հանդէս մատուցանել զչափս հաստատութեան. Ոսկ. յհ.: *Իւրաքանչիւր գործոց անձնիւր հանդէսք երեւեսցին. Եզնիկ.: *Հանդէս դոցա՝ այսինքն կալն ʼի դատաստանի առաջի տեառն. Վրդն. թուոց.: *Աներեւոյթ հոգին առցէ զիւր արդեանցն հանդէս. Երզն. մտթ.: *Գոյր եւ այլ հանդէսք յանդիմանութեան նորա իշխանական. Նանայ.: *Պէտք են գործոցն հանդիսից. նշանա՞ցն հանդէսք, եթէ առաքինութեանցն հաւաստիք. Ոսկ. մտթ.: ՀԱՆԴԷՍ. θέα spectaculum. Տեսիլ. տեսարան. հրապարակ. ասպարէզ. մրցարան. ... *Ի վերայ ամենայն հանդիսի գեղեցկութեան նաւաց: Կանայք որ դիմեալ գայք ʼի հանդիսի՝ յառա՛ջ մատիք. Ես. ՟Բ. 16: ՟Ի՟Է. 11: *Առեալ զդոյս իւր՝ ընկէց ʼի հանդէսն. Նոննոս.: *Առաւել քան զհանդէսն լնուն զասպարիզացն տեղի. Ոսկ. յհ. ՟Ա. 1: *Զոր օրինակ ըմբշամարտ ոք իջանելով ʼի հանդէս՝ ըստ օրինի մարտուցեալ յաղթիցէ դէմ յանդիման. Սարգ. յկ. ՟Ը: Ի հանդէս ճգանց եւ մահու մտանել վասն քրիստոսի. Սարգ. ՟բ. պետ. ՟Ա: ՀԱՆԴԷՍ. ἁγών certamen, solemnes ludi ἇθλος labor certaminis. Մրցանք ʼի տեսարանի. ագոն. ճիգն. նահատակութիւն. փոյթ եւ ջան. տրութիւն քաջութեան. գործ երեւելի. մեծագործութիւն. *Ոչ ʼի փոքունս մեզ հանդէսս ճեպիլ պարտ է. Կիւրղ. գանձ.: *Ի սրբազանսն հանդէսս կոչելով զնուիրեալն. Դիոն. եկեղ.: *Զմտաւ ածելով եւ զոր ʼի հանդիսիցն այսոցիւ հիւսեալ պսակս. Ոսկ. յհ. ՟Բ. 30: *Կատարել զմարտիրոսական, կամ զվկայական հանդէսն. ՃՃ.: *Որք զհանդէսն մրցականին յերկրի կատարեալ. Նար. ՟Ժ: *Խոնարհեալ տեսանէր զհանդէս կուսանացն: Որք զհանդէս նահատակութեան առ բռնաւորսն ցուցին. Շար.: Անխտիր յայս միտս, եւ ʼի ՟Ա նշ. հային հետագայ ձեւք բանից յամենայն գիրս. *Որ ʼի հանդէս քո ճգնութեան: Հանդիսիւք պատուիրանապահութեան: Բազում հանդէսք համբերութեան պիտոյ են մեզ: Կրօնաւորական հանդիսիւ փորձէ որպէս զոսկի ʼի բովս: Ի հանդէս ճգանց: Հանդէսք առաքինութեանց: Ի հանդիսից բարեպաշտութեան: Սուրբ եւ արդար վաստակոց հանդէսք. եւ այլն: ՀԱՆԴԷՍ. Տօնախմբութիւն. միաբանական ցնծութիւն. ... *Դասակից եղեն հովիւքն հանդիսի վերնոցն. Շար.: *Ի ժողովս խրախութեան, եւ յուրախական հանդէսն. Հին քեր.: *Ուրախական երգոց եւ բանից միայն լինէին հանդէսք. Լաստ.: *Ի տօն հանդիսի մեծի գովեստի: Զտօնախմբութեանն զհանդէս. Նար. ՟Հ՟Ե: Մագ. ՟Ի՟Զ: *Դասապետք դասուց հանդիսի ժողովոյս: Վասն հանդիսի ժողովոյն ʼի մեծ տօնին. Լմբ. համբ.: Իգն.: ՀԱՆԴԷՍ. Հաւաքումն եւ առաջադրութիւն բանից. ճառ պատմական, եւ ճարտասանական. *Հանդէս է մեր ո՛չ զպատմութեանն ողջունաբանութիւնս գրել: Խոր. ՟Ա. 8: *Զգրօք հարցն եկեալ ըստ նախապատում նոցայն հանդիսի. Յհ. կթ.: *Յօգտակարն մեր փութասցուք պատմութեանցն հանդէս. Արծր.: *Ժողովեցից ʼի նոցանէ կաճ ʼի կարճոյ զախորժակս ձեր զբնաւից հանդէս. Սամ. երէց.: *Հասեալ ʼի բենազն աշտիճան ... բարւոք յարմարեսցես գովասանական հանդէս. Պիտ.:
հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.