ՑՈՅՑ

(ցուցի, ցոյցք, ցուցից.) NBH 2-0916 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 7c, 8c, 10c, 11c, 12c, 13c գ. δείξις, ἁπόδειξις, ἁνάδειξις , ἑπίδειξις ostentatio, indicium, argumentum, demonstratio παράδειγμα exemplum παραβολή parabola. Արմատ Ցուցանելոյ՝ իբր Ցուցումն. ցուցակ. արտաքին ցուցակութիւն. երեւեցուցումն. երեւոյթ. եկեւումն. երեւոյթ. երեւումն. դրսէն ցցնելը. ... *Մի՛ առնել առաջի մարդկան՝ որպէս թէ ʼի ցոյց ինչ նոցա: Զամենայն գործս իւրեանց առնեն ʼի ցոյցս մարդկան. Մտթ. ՟Զ. 1: ՟Ի՟Զ. 5: *Ի ցոյցս մարդկան ճգնել, կամ աղօթել. Մանդ. ՟Ժ՟Ը: Խոսր.: *Զարդարին, եւ ʼի ցոյց լինին. Վրք. հց. ՟Զ: *Աներեւելիս պարտ էր առնել, եւ առանց ցոյցս առնելոյ՝ զոգւոցն մաքրութիւն. Փիլ. ել.: *Վասն է՞ր ինձ ցոյցս առնես, յորժամ աղքատին ողորմիս: Զի մի՛ ʼի ցոյցս ինչ գործիցեմք: Ի ցոյցս ինչ գործ ոչ գործէ: Ո՛չ ʼի ցոյցս ինչ գրեցին՝ զոր ինչ գրեցին: Յաղագս մեծութեան եւ պատուասիրութեան ʼի ցոյց առնելով: Յաղագս մարդկան գովութեան ʼի ցոյցս արարեալ. Ոսկ. մ. ՟Ա. 15: ՟Բ. 2. եւ 5: Ոսկ. յհ. Ոսկ. ՟ա. կոր.: *Զխայտառականս ամօթոյ իւրեանց (զկուռս) ցոյց առնեն մարդկան. Բարուք. թղթ. (որ բերի եւ ʼի ՟Գ նշ.): ՑՈՅՑ. Նշան. նշանակ. հանդէս, փորձ. օրինակ. գաղափար. նիշան. ... *Խնդրել ʼի մարդկանէ փառս՝ ցոյց է անհաւատութեան. Բրս. հց.: *Պղինձ պճնելի՝ ցոյցք առաքինութեան. Նար. ՟Բ: *Առ ʼի ցոյցս զօրութեան: Կամէր ʼի ցոյցս (այսինքն ցուցիւք) զօրութեան իւրոյ ʼի զղջումն բերել զնոսա. Ոսկ. յհ. ՟Ա. 21: ՟Բ. 19: *Ամենայն աշխարհ անտեսանելին եւ անմարմինն՝ ցոյց օրինակի է երեւելոյս: Անմարմին երկինն է ցոյց օրինակի է երեւելոյս: Անմարմին երկինն է ցոյց օրինակի տեսանելոյս. Փիլ.: *Այսոքիկ բարձրագոյն ցոյցք էին օրինակի հանդերձելոցս: Ծնանելն կուսի որդի՝ այս ʼի վեր են քան զբնութեանն ցոյցք: Զցոյց զօրութեան որդւոյն Աստուծոյ՝ զոր հայցեցի, ոչ ետուր. Շ. բարձր. եւ Շ. մտթ.: *Ըստ ջրոյ ցուցի իջելոյ ʼի խողովակէ յաւազին տեղիս. Երզն. քեր.: *Եթէ մերձեսցի ոք յայլ զբազմունս (ցնորս), եւ գիրս դիւաց, եւ ʼի ցոյցս լուսնի եւ աստեղաց. Կանոն.: ՑՈՅՑ. Առակ նշաւակի. տեսիլ նշաւակի. հանդէս յաղթանակի. ձաղ. *Եղիցես յառակ, եւ ʼի ցոյց, եւ ʼի զրոյց ʼի մէջ ազգաց. Օր. ՟Ի՟Ը. 37: *Առ ոմանս երկայնամիտ լինի, եւ զոմանս ցոյց առնէ ʼի խրատ ամբարտաւանից. Իգն.: *Ի ցոյց շրջին վասն յաղթութեան թագաւորին: Ի ցոյց շրջեցուցանէ. Սեբեր. ՟Գ: *Արար զնա ցոյց բարեկամաց իւրոց. Ճ. ՟Ա.: *Զայնպիսին ցոյց արասցեն, եւ ընկեսցեն եւ մերժեսցեն: Ընկեցեալք լիցին ʼի պատուէ անտի երիցութեանն, եւ ցոյցք լիցին իբրեւ ընկեցեալ՝ ժողովրդեանն առաջի. Կանոն.: ՑՈՅՑ. Ապացոյց. տարացոյց. ցուցակութիւն յայտնի պատճառօք. ցուցում. ... *Ի ձեռն օրինակի պարտ է յանդիման կացուցանել զցոյցս խոստացելոցդ: Ի գրոց ինձ հատո՛ զցոյցսն. Աթ. ՟Ը: *Եւ զի՞նչ է տրամախոհիլն, եւ զցոյցն բանիւ ցուցանել անկարօղ գոլ. Պղատ. օրին. ՟Ժ՟Բ: *Գործքն ցոյցք էին սիրոյն. Առ որս. ՟Ե: *Այս իսկ է սիրոյ նորա ցոյցք. Յճխ. ՟Բ: *Յորժամ նուազութիւն իցէ յայտնի ցուցից կա՛մ բանիւք կամ գրովք, ʼի վկայս ապաստանին: Նմին իսկ ʼի ցուցէս հաւանեցուցից. Փիլ. ՟ժ. բան. եւ Փիլ. յովն.: *Զի՞նչ այլ քան զայս յայտնապէս ցոյցք առակաւոր բանիս. Իգն.: *Եւ այս վասն սորին բաւական է առ ʼի ցոյց. Շ. թղթ.: ՑՈՅՑ. Տե՛ս եւ ՑՈՒՑ: