- ՀԱՍԱԿ
- (ի, աց.) NBH 2-0049 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 8c, 10c, 12c, 13c, 15c գ. ἠλικία aetas, robor. վր. հասա՛կի Չափ հասանելոյ տիոց յայսքան ամս. չափ աճման, կամ կենաց. տիք. ժամանակ. հասակը, տարիքը, արենք. ... *Ի տղայութեան, եւ յերիտասարդութեան, եւ ʼի ծերութեան. զի յայս երիս հասակս բաժանի մարդ. Շ. բարձր.: *Յիսուս զարգանայր իմաստութեամբ եւ հասակաւ: Հասակ իմ ծերասցի: Հասակ ծերութեան՝ կեանք անարատ: Ծերացեալ հասակաւ: Յայր կատարեալ. ʼի չափ հասակի կատարմանն քրիստոսի: Եւ ոչ զհասակդ ձեր ծնեալ եւ սնուցեալ. եւ այլն: *Մինչեւ ʼի կատարումն հասակի մարմնոյն. Շ. մտթ.: *Վասն հասակի տղայութեան նորա: Մատաղ հասակաւ. Եւս. պտմ. եւ Եւս. քր.: *Զանցեալ էին զհասակաւ վասն յերկար ծերութեանն. Փիլ. իմաստն.: *Երիտասարդ հասակաւ. Մահ զքր.: *Տղայ երեւեալ, եւ առ կատարելութիւն ʼի վեր ընթանայր աճմամբ հասակի. Յհ. իմ. երեւ.: *Վասն տխեղծ հասակի. Ոսկ. եբր. ՟Ե: Նմանութեամբ ասի. *Սարմն հաստատի ʼի կատարեալ հասակի խոտոյ կամ փայտի. Վեցօր. ՟Ե: Կամ որպէս Ժամանակ. չափ ժամանակի. աւուրք. *Ճանաչեն զկանաչազգեստ հասակն գարնայնոյն. Ագաթ.: *Տե՛ս եւ հայեա՛ց դու ո՛վ համբակ, որ յիմաստիցդ եղեր հասակ. Կրպտ. ոտ.: ՀԱՍԱԿ. Մարդ՝ ունօղ զայսչափ տիս. *Կաթնաբոյծ հասակացʼʼ. այսինքն ստնդիաց տղայոց. Նար. ՟Լ՟Ա: *Առակացն գիրք զտղայական հասակն նախակրթէʼʼ. այսինքն զմանկունս եւ զպատանիս. Նախ. ժող.: *Ամենայն հասակ, կամ ʼի վերայ ամենայն հասակաց եւ այլն. Երեմ. ՟Խ՟Ը. 37: Ծն. ՟Է. 4: Ամովս. ՟Ը. 8: *Արանց եւ կանանց, եւ ամենայն հասակաց մարդկայնոցս. ՃՃ.: *Արանց եւ կանանց, եւ ամենայն չափոյ հասակի. Պտրգ.: *Վառէ ʼի վերայ յոբայ զհասակ կնոջն (այսինքն զկինն). Իսիւք.: ՀԱՍԱԿ. ἠλικία statura. Բարձրութիւն կամ երկայնութիւն, եւ մեծութիւն կամ քանակ եւ լրումն մարմնյ մարդոյ, եւ այլոց կենդանեաց, տնկոց, եւ այլն. ... *Յաւելուլ կարիցէ ʼի հասակ իւր կանգուն մի: Կարճ էր հասակաւ. Մտթ. ՟Զ. 27: Ղկ. ՟Ժ՟Թ. 3: *Բարձր յոյժ հասակաւ. Պիտ.: *Վասն երկայնութեան հասակին. Եւս. քր. ՟Բ *Չափ հասակի սուրբ տիկնոջն. Յհ. կթ.: *Ոչինչ առողջ եթող ʼի հասակէն յոբայʼʼ. այսինքն ʼի բոլոր մարմնոյն. Իսիւք.: *Պսակաւ եւ ծիրանեօք զհասակ եւ զգագաթ զարդարեալ. Սարկ. լուս.: *Բազում եւ այլ են ազգ խոտոց, որ ոչ ունին ʼի ծայրս հասակաց իւրեանց սերմանս. Վեցօր. ՟Ե: *Լերկամարմին փոքր հասակաւն (լուք) իբր թեւօք իմն թռիչս արձակեն. Նար. ՟Կ՟Թ: *Վասն սակաւութեան գրոցն, զի չափ եւ հասակ առցէ գրոց, ʼի մի եդանʼʼ. այսինքն քանակ մատենի երեւելի լիցի. Նախ. ՟ժ՟բ. մարգ.: Իսկ Ծն. ՟Է. 4. *Ջնջեաց զամենայն հասակ՝ որ էր ʼի վերայ երեսաց երկրիʼʼ. իմա՛ մարմին կանգուն. յն. յարութիւն ἁνάστημα erectio: ՉԱՓ ՀԱՍԱԿԱՒ. Տե՛ս ʼի բառն ՉԱՓ:
հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.