ՏԱՐԱԾ — (ի, ից.) NBH 2 0852 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 7c, 8c, 11c, 12c, 13c ա. ἁναπεπτάμενος patens, expansus ἀπλός simplex եւ այլն. Ի տար ածեալ, կամ տարեալ ածեալ. այսինքն տարածեալ. սփռեալ. ծաւալեալ. պարզեալ. բացարձակ.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՑԻՐ — (ցրի, ցրիւ, ցիրք.) NBH 2 0913 Chronological Sequence: Early classical, 6c, 7c, 8c, 10c, 11c, 12c, 14c ա.մ. σκορτιζόμενος, σκείρομενος sparsus σποράδην sparsim. Արմատ Ցրելոյ եւ Ցրուելոյ՝ իբր Ցրեալ ցրուեալ. ցնդեալ այսր անդր, սփռեալ, ցանեալ. սփիւռ,… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՆԲԱՐԴ — ( ) NBH 1 0120 Chronological Sequence: 6c, 10c ա. ԱՆԲԱՐԴ որ եւ ԱՆԲԱՐԴԵԼԻ. Որ չէ բարդեալ, կամ չէ բարդելի. անամփոփելի. ցիր եւ ցան, եւ անպարփակելի. *Որթն՝ անբարդ զօրէն սեղխենւոյ զերեսօք երկրի տարածեալ ʼի կոխումն. Պիտ.: *Թուականութիւնս՝ մտաց… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՆԲԱՐԴԵԼԻ — ( ) NBH 1 0120 Chronological Sequence: 6c, 10c ա. ԱՆԲԱՐԴ որ եւ ԱՆԲԱՐԴԵԼԻ. Որ չէ բարդեալ, կամ չէ բարդելի. անամփոփելի. ցիր եւ ցան, եւ անպարփակելի. *Որթն՝ անբարդ զօրէն սեղխենւոյ զերեսօք երկրի տարածեալ ʼի կոխումն. Պիտ.: *Թուականութիւնս՝ մտաց… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՆԳԱՅՏՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 0125 Chronological Sequence: 6c, 7c, 8c, 13c գ. Անգայտն գոլ. անօսրութիւն. նօսրութիւն. ցանցառութիւն. ... μανότης, ἁραιότης raritas, laxitas *Ունել հրոյ՝ սրութիւն, անգայտութիւն, շարժութիւն. երկրի՝ բթութիւն, խտութիւն, կայս: Արտաշնչութիւն,… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՆՄԻ — ( ) NBH 1 0203 Chronological Sequence: Early classical ԱՆՄԻ ԱՌՆԵԼ. Չթողուլ եւ զմի ոք. բնաջինջ առնել. կամ չթողուլ ʼի միասին, ցիր եւ ցան առնել. *Զամենայն զօրսն պարսից կոտորեալ, անմի արարեալ սպառեցին. Բուզ. ՟Դ. 31. 47: ՟Է. 5 … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՆՊԱՐՏԱԿ — ( ) NBH 1 0230 Chronological Sequence: Unknown date ա.մ. Ոչ պարտակեալ. չամփոփեալ. ցրիւ. ցիր եւ ցան. *Դեւք զպատկերն աստուծոյ ամենայն ուրեք անպարտակ ցրուեցին. Վրդն. սղ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՐՄ — (ի, մամբ, արմք.) NBH 1 0368 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical գ. (ուստի Զարմ.) Նոյն ընդ արմատ՝ իրօք կամ նմանութեամբ. ... *Տապար առ արմին ծառոց դնի. Մտթ. ՟Գ 10: *Առ արմամբ խլեցաւ այգին նոցա. Կոչ. ՟Ժ՟Դ: *Տապար՝ որ է կացին, առ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԲՆԱՒՈՐԻՄ — (եցայ, եալ եմ.) NBH 1 498 Chronological Sequence: Unknown date, 6c, 7c, 8c, 10c, 11c, 12c, 13c Երբեմն նոյն ընդ վերնոյն (=ԲՆԱՒՈՐԵՑՈՒՑԱՆԵՄ). այսինքն Սովորեալ եմ. սովոր եմ. այս բնութիւն է իմ. ʼի բնէ ունիմ զայս ինչ, կամ զայս բոյս բարուց. *Խաղաղութիւն … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԳԻՇԵՄ — (եցի.) NBH 1 0554 Chronological Sequence: 11c, 12c ն. Գիշատել. գզել. բրդգզել. գիշաքարշ առնել. *Սատանայ առիւծ ասի վասն շաղղակերութեան, եւ գազանաբար կապտելոյն եւ գիշելոյն զկենդանիսն. Մխ. դտ.: *Իմաստասիրաբար ʼի քեզ ամփոփել (զբանս) եւ ո՛չ զնա ցիր եւ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)