ԲԱՂԽՈՀՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 428 Chronological Sequence: 7c, 9c, 11c գ. συμβουλή, συμβουλία consilium, consultatio, suasio որ եւ ԲԱՂԱԽՈՀՈՒԹԻՒՆ. Խորհրդակցութիւն ընդ այլում կամ ընդ անձին. տրամախոհութիւն . խորհուրդ. մտածութիւն. հանճար. *Եկեալ եմ ընդ ձեզ զօրավիգն,… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՀԱՒԱՔՈՒՄՆ — (քման.) NBH 2 0078 Chronological Sequence: Unknown date, 5c, 6c, 8c, 10c, 12c, 13c գ. Հաւաքելն, իլն. գումարումն. ամփոփումն. *Հաւաքումն գետոց, կամ հնձոց: Ի միասին կամ առ միմեանս հաւաքումն: Հաւաքումն ժողովոյ, կամ նշխարաց ʼի հանգստարանսն. Խոր.: Նար … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՏՐԱՄԱԲԱՆԱԿԱՆ — (ի, աց.) NBH 2 0895 Chronological Sequence: Unknown date, 6c, 7c ա. διαλεκτικός, λογιστικός, λογικός dialecticus, rationalis. Սեպհական տրամաբանութեան եւ տրամաբանից, որպէս եւ տրամախօսութեան. *Որոշումն է տրամաբանական, որ ասէ՝ թէ պարտ է ʼի վերայ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՆՊԱՏՃԱՌ — (ի, ից.) NBH 1 0227 Chronological Sequence: Unknown date, 5c, 6c, 7c, 8c, 10c, 11c, 12c, 14c ա. ἁναίτιος, ον non causa, non habens causam Որ չէ պատճառ իմիք. պատճառ չեղօղ. ... *Օրհնաբանի՝ բարին որպէս ամենայն բարեաց պատճառ, որպէս չարեաց անպատճառ.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԿԱՑՐԴԱԿԱՆ — (ի, աց.) NBH 1 1078 Chronological Sequence: Unknown date, 6c, 11c, 13c ա. πανηγυρικός panegyricus, festus, pompaticus Կացրդի սեպհական. հանդիսական. տօնական. ամենաժողով. մեծապայծառ. *Ի ղամպարափայլ կացրդական ըստ բոլոր պարագայեալ ամի: Ի հաւուր… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՀԱՒԱՔԱԲԱՆՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 2 0078 Chronological Sequence: 6c գ. συλλογισμός syllogismus, ratiocinatio, argumewntatio. Հաւաքումն բանի տրամաբանութեամբ. քաղումն եզրակացութեան յառաջարկութեանց. ձեռնարկութիւն անվրէպ. *Մասն իմաստասիրութեան է հաւաքաբանութիւն: Ապացուցական… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՄԱԿԱՑՈՒՑԱԿԱՆ — (ի, աց.) NBH 2 0193 Chronological Sequence: 8c ա. ՄԱԿԱՑՈՒՑԱԿԱՆ կամ ՄԱԿՑՈՒՑԱԿԱՆ. ἑπιδεικτικός, ἁποδεικτικός demonstrativus, ostentativus. Ցուցօղ անձին ճարտարութեան. եւ Ապացուցական. *Գաղինոս վկայէ մակացուցականօքն իւրովք բանիւք. Նիւս. բն … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՎԵՐԼՈՒԾԱԿԱՆ — (ի, աց.) NBH 2 0812 Chronological Sequence: Unknown date, 6c, 11c ա. ἁναλυτικός, κή, κόν resolutivus, resolutorius. Կարդեալ ʼի վերլուծանել զբաղադրութիւն, եւ զդժուարութիւն կամ զմթութիւն. մանրամասն բացատրիչ. մեկնողական. *Վերլուծական… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)