ԱՐՄԱՏ

ԱՐՄԱՏ
(ոյ, ոց.) NBH 1-0368 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 7c, 8c, 10c, 12c գ. ῤίζα radix որ եւ ԱՐՄ. Ստորոտ բուսոց եւ անկոց՝ յերեսաց երկրէ մինչեւ ցխորս հողոյ հանդերձ մանր թելիւք. կոճղ կամ ստորին բունն, եւ մազմզուկքն կամ մղեղն. *Արձակեսէ արմատս ʼի խոնարհ, եւ պտուղս ʼի վեր: արմատ ընդարձակեալ ʼի վերայ ջրոց: արմատ նոցա իբրեւ զմղեղ եղիցի: Եթէ ծերասցի յերկրի արմատ նորա: Խլել զնա յարմատոց իւրոց: Ոչ եթէ դու զարմատն ʼի վեր ունիս, այլ արմատն զքեզ. եւ այլն: *Գիտել զայլակերպութիւնս արմատոց (ʼի պէտս դեղոց). Իմ. ՟Է 20: *Վասն բժշկութեանդ՝ որ լինին ʼի ձեռն քո առանց դեղոց եւ արմատոց. Խոր. ՟Բ 29: *Արմատք բուսոց ʼի պէտս օգտակարութեան դեղոց. Փարպ.: *Ոմն ʼի սրբոցն ասէ. ծառք յարմատոց աճեն, եւ փառք ʼի հեզութենէ Եղիշ. յեսայ.: *Ծածկեցաւ մարմինն աստուածութեամբն, եւ ներկաւ անմահ արմատովն. Սեբեր. ՟Զ: *Իբր ʼի դառն արմատոց երկրի քաղցրաճաշակ պտուղ յայտնեցար. Նար. կուս.: *Ձիաւորեալ ոչ միայն ʼի վերայ բուսաբեր արմատոյն (այսինքն փայտի խաչին). Շար : ԱՐՄԱՏ. նմանութեամբ, Սկիզբն սերնդոց, ցեղ, ազգ, զարմ, յաջորդութիւն. եւ Ամենայն սկզբնապատճառ կամ առիթ. ... *Արմատ քո եւ ծնունդ քո յերկրէ քանանացւոց: Յարմատոյն յեսսեայ: Յարմատոյն դաւթի: Ես արմատ եւ սեռ ʼի դաւթայ: Արմատք արդարոց: Մի՛ ոք իցէ ʼի ձէնջ արմատ ʼի վեր բուսեալ դառնութեան. եւ այլն: *Յաղագս արմատոյն հանուրց մարդկութեանս (այսինքն ադամայ). Խոր. ՟Ա 3: *Եթէ ոք զիւր սուրբ արմատն (սերնգեան) խառնակէ ընդ ուրուկս. Կանոն.: *Արմատ ամենայն չարեաց արծաթ սիրութիւն է: Արմատ չարի. եւ այլն: *Աղբիւր մտաց սիրան է արմատ խորհրդոցն. Սեբեր. ՟Բ: *Արմատ բարեաց՝ սրբութիւնն է: Հեզութիւն՝ արմատ խոնարհութեան. Յճխ.: *Հիմն եւ արմատ ամենայն բարութեան. Պիտ.: *Արմատ օրհնութեան: Երանեցին զարմատ ամենայն բարութեան. Պիտ.: *Արմատ օրհնութեան: Երանեցին զարմատդ եւ զպատճառ. Նար.: *Անաւատութիւնն (է) այսորիկ բարբառոյ արմատ. Լմբ.: *Մելքիսեդեկ արմատն (օրհնութեան) եբրայեցւոց. Վրք. հց. ՟Բ: ԱՐՄԱՏ. Վերջին ծայր եւ եզր ստորին, Խորք. խարիստ, հիմն (իրօք կամ նմանութեամբ). հետք. *Արմատ բանից դացուք ʼի նմա. Յոբ. ՟Ժ՟Թ 28: *Յարմատս ոտից իմոց հասեր. Յոբ. ՟Ժ՟Գ 27: *Յարմատս ոտից իմոց հասեր. Յոբ. ՟Ժ՟Գ 27: *Յարմատոյ երկաթոյն եղիցի ʼի նմա. Դան. ՟Բ 4: *Զի տացէ՛ արմատ բանի՝ ինձ ներսեսի անարժանի. Շ. վիպ.: *Տեսի զծովուն զարմատս, զանդնդոցն զունջ. Փիլ. յովն.: *Ի ձեւ սանդղոյ, որոյ արմատն յերկիր հաստատեալ էր, եւ գլուխն յերկիր հասանէր. Աթ. խչ.: *Հիմամբք եւ արմատովք հանդերձ զչարն կործանիցէ. Ագաթ.: *Թագաւորութիւն յանձն հարուածեալ՝ արմատովք իւրովք խլեսցի. Նար. խչ.: *Արմատ գրոյն երեւէր ʼի վերայ պիտակին. Վրք. հց. ՟Դ: ԿԻՆ ԱՐՄԱՏ. առաւել ռմկ. իբր Կին մարդ. զարմ կամ ազգ կանացի. *Զի այլ ոչ բնաւ եկեալ է աստ կին արմատ. Վրք. հց. ՟Զ: ուր յառաջն կոչի լոկ՝ կին, եւ կին մարդ:

հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.

Игры ⚽ Поможем написать курсовую

Полезное


Смотреть что такое "ԱՐՄԱՏ" в других словарях:

  • ԱՆԱՐՄԱՏ — ( ) NBH 1 0117 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 8c, 14c ա. Որ չունի արմատս. ... ἅριζος radice carens *Անարմատ եղէց յերկրի. Յոբ. ԼԱ. 8: *Մի՛ վէմ ապառաժացեալ՝ անարմատ ցուցանիցէ զբարեպաշտ բանին զօրութիւն. Նիւս. թէոդոր.: *Նա… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՌԱՊԱՐ — (ի, աց.) NBH 1 0286 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 8c, 10c, 11c ա.գ. τραχύς asper, ἁκρότομος praeruptus, rupes Տեղի երիզուտ՝ քարուտ՝ ապառաժուտ, դժուարուտ. խիստ. անկոխ. անհարթ, եւ խորտաբորտ. քարուտ .... որ եւ յեբր. եւ… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • Դ — I. ( ) NBH 1 0589 Chronological Sequence: Early classical, 13c Դ. իբրեւ արմատ դերանուանցս Դա, Այդ, Դոյն, հանգոյն նոցին որոշէ զմիջականն ընդ մօտաւոր եւ ընդ հեռաւոր. *Արձակեա՛ զժողովուրդդ: Տա՛ր զճաշդ, զոր ունիս, ի բաբելոն: Ի բա՛ց կացէք յարանցդ… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԵՌ — I. (ի, ից.) NBH 1 0660 Chronological Sequence: 9c, 12c ա. Իբրեւ արմատ ձայնիցս Երեք, եւ Երրորդ, նոյն է ընդ նոսա. *Եռն՝ երիս ասի, որ է ըստ թուական արհեստից կատարեալ թիւ. Շ. բարձր.: *Յեռումն աւուր յառնելով՝ ինքն զինքն յարուցանէր. Նանայ.: II. ԵՌ 2 (… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԶԱՒԱԿ — (ի, աց.) NBH 1 0722 Chronological Sequence: Unknown date, 13c գ. σπέρμα semen ἕκγονον foetus, soboles κατάλειμμα , ἑγκατάλειμμα residuum, reliquum Ծնունդ եւ սերունդ ուրուք. ուստր եւ դուստր. որդի. թոռն. զարմ. տոհմ. մնացորդ կամ յաջորդ ազգի ամենայն… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԽՌՈՎ — ( ) NBH 1 0986 Chronological Sequence: Early classical, 12c, 14c գ. ταραχή conturbatio, tumultus. (Արմատ Խռովելոյ. իսկ արմատ իւր է Խեռ, կամ Հեռ. լծ. եւ գրգիռ. ռմկ. խըռխըռ. կամ է տատանիլն որպէս զխռիւ.) որ եւ ԽՌՈՎՈՒԹԻՒՆ. Վրդով. աղմուկ. շփոթ. *Զի էր …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԿԱՅԹ — I. (ի, ից.) NBH 1 1044 Chronological Sequence: Early classical, 8c, 12c գ. γομόρ, μέδιμνος gomer, medimnus, modium. Իբրեւ արմատ Կթելոյ՝ է Կթոց. քթոց. կեղթ. կողով խաղողոյ, չամչի, կամ ողկոյզ նոցին. չափ արմտեաց. գրիւ. քոռ. արդու. գոմոր. մոդ. ... եբր …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԿԱՍԿ — I. (ի, աց.) NBH 1 1059 Chronological Sequence: Early classical գ. ԿԱՍԿ. Գարի կեղեւեալ, մաքուր եւ եփեալ գարւոյ եւ ցորենոյ՝ որպէս հերիսայ. (լծ. ընդ պ. քէշկէք, քէշեք, ʼի ճէվ, որ է գարի.) *Սակաւ մի կասկ ընդ արմաւաջուր խառնեալ. Եւագր. ՟Ա. 4: ուր… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԿԱՐ — I. (ոյ, ոց, ովք կամ իւք.) NBH 1 1063 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 8c գ. καλώδιον funis, funiculus. Իբրեւ արմատ ներգ. բայիս Կարել, (այսինքն կար ընել. ... եւ լծ. ընդ թ. քիրիշ ) է նոյն ընդ. Կառան. խառան. այսինքն պարան.… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԿԻԾ — ( ) NBH 1 1096 Chronological Sequence: 7c, 11c, 13c գ. Արմատ Կծանելոյ. Կսկիծ. մարմաջ. եռ. կճելը, եռք. ... *Զկիսոց մարմինսն կիծ գազանագոյն ստիպէր, մինչ զի եղընգամբք իբրեւ երկաթի քերչօք արիւնըռուշտ առնէին. Վրք. ոսկ.: *Մահ եւ վէրք ʼի մարդիկ, կիծ եւ… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
… Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»