ԱՄԷՆ

I. (ամենի, ից) NBH 1-0069 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 8c, 9c, 10c, 11c, 12c ա. Նոյն ընդ համայն, եւ ամենայն, որ յերկուց անտի ծագէ. πᾶς omnis, quvis, universus, ὄλος, ὀλόκληρος totus ամմէն, բոլոր. ... *Ամէն ամենազան բարեօք վայելչացուցեալ. Պիտ.: *Զամէն մնացեալսն յանձն առնէր շնորհացն Աստուծոյ. Կորիւն.: *Որ կերակրէ զաշխարհս ամէն. Շ. խոստ.: *Ամէն նոքա անդամք: Ետ զսրբոցն ամենի նուէրն. Լմբ. պտրգ.: *Զաւուրն զցերեկութեան ամենի. Ոսկ. յհ. ՟Ա. 8: *Զփայտն զայն՝ զամենայն բարեացն պարունական, որոյ անուն է ամէնն (այս ինքն ամենայն ինչ). Նիւս. կազմ. ՟Ի՟Ա: *Զպատճառսն խնդրեսցուք զամենիդ. Եփր. աւետ.: *Ամենից գոյից, կամ հաստուածոց, եղանակաց, բռնութեանց: Ամենից հոգւոց: Ամենից կուսից. Նար.: գ. ԱՄԷՆ. գ. Ամենայն ոք, եւ ամենայն իրք. ամմէնքը, ամմէն բան. ... πάντες omnes *Դրոշմ աստուածային նկարեալ ʼի դէմս ամենի. Զքր. կթ.: *Ամէն, եւ յամենայնում. Նար. ՟Ղ՟Գ: *Ամենումն ʼի միջոյ էանց: Յամենում (այս ինքն յամենայնի). Պիտ.: *Ամէն նմա հնազանդեսցին: Եթէ ուրուք կայր ինչ ʼի թաքստեան, զամէնն հանեալ. Լաստ. ՟Ժ՟Ա. ՟Ժ՟Ը: *Զստեղծօղդ ամենից: Կենացն ամենից: Ի դէմս ամենից. Շար.: *Ամենից տիրօղ: Փրկչին ամենից. Նար.: *Ո՛վ, որ ամենից ես գիտելի, եւ դժուարագիւտ մնացեալ. եւ ամենից ունելի, եւ ըմբռնիլ ոչ կամեցեալ. Պիսիդ.: ԱՄԷՆ, կամ ԱՄԷՆԱ. Սկիզբն բարդութեանց, նոյն է ընդ ԱՄԵՆ, կամ ԱՄԵՆԱ. նմին իրի զնոյն բառ ոմանք ʼի գրչաց՝ է տառիւ գրեն, եւ այլք ե. եւս եւ նոյն գրիչ՝ երբեմն է, եւ երբեմն ե. վասն որոյ եւ զառաջիկայսդ վերածեա՛ յառաջինսն՝ գիտելով եւ զայն, զի առաւել աստ եդաք զայն բարդութիւնս՝ որոց յաջորդ բառն բնիկ ձայնաւորաւ սկսանի, թէպէտեւ ըստ ինքեան ուղիղ եւս է ամեն, քան ամէն, որ է առաւել ռամկական. թո՛ղ զի եւ հոլով սորա է ամենի, ից: II. ԱՄԷՆ 2 (-) NBH 1-0069 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 10c, 11c, 14c մ. Որպէս բառ եբր. արաբ. եւ այլն. ամէն, ամին. ἁμήν amen Ի վերջն բանից՝ նշանակէ, այո՛ այդպէս է, եւ այդպէս եղիցի. ամմէն .... որ եւ ստէպ թարգմանի՝ եղիցի՛. եւ կրկնութեամբ ʼի վերջոյ, եղիցի՛ եղիցի՛: *Օրհնեալ Տէր Աստուած Իսրայէլի յաւիտենից մինչեւ յաւիտեանս. եւ ասասցէ ամենայն ժողովուրդն. ամէն. ՟Ա. Մնաց. ՟Ժ՟Զ. 36: Նեեմ. ՟Ե. 13: ՟Ը. 6: *Եւ փառք յաւիտեանս, ամէն: Որ է օրհնեալ յաւիտեանս, ամէն: Ասելով, ամէն: Յաւիտեանս յաւիտենից, ամէն: Ասելով, ամէն, ալէլուիա. Մտթ.: Հռ.: Յայտ. եւ այլն: *Զիա՛րդ ասիցէ ʼի քում գովութեան զամէնն. քանզի զոր ասեսն՝ նա ոչ գիտէ: Վասն որոյ եւ նովին ամէնն մեօք ʼի փառս Աստուծոյ. ՟Ա. Կոր. ՟Ժ՟Դ. 16: ՟Բ. Կոր. ՟Ա. 20: *Այո՛, ամէն, ալէլուիա. Նար. ՟Ղ՟Գ: Ի սկիզբն բանից նշանակէ, ստո՛յգ, ստուգութեամբ. հաստատութեամբ. արդարեւ. ճշմարտապէս. այս այսպէս է, եւ այսպէս լինիցի. իրաւցընէ, ըղորդ, հաստատ. ... *Ամէն ասեմ ձեզ, կամ քեզ. Մտթ.: Մրկ.: Ղկ.: կամ *Ամէն ամէն ասեմ. Յհ. ստէպ: *Ամէն ամէն ասեմ ձեզ, հաստատութեամբ եւ ստուգութեամբ. Ոսկ. յհ. ՟Ա. 43: *Ամէն ամէն ասեմ ձեզ. այս ինքն հաստատուն եւ ճշմարիտ, զոր գիտեմ, այս է. յինէն ասեմ, կամ յանձնէ ասեմ. Տօնակ.: *Զամէնն ոմանք՝ եղիցի՛ թարգմանեցին, եւ կէսք՝ այո՛, եւ այլք՝ ճշմարիտ. Ոսկիփոր.: *Է ամէնն եբրայեցի բարբառով, այո՛, եւ արդարեւ. Խոսր.: *Յաւել եւս զամէնն տէրն վասն առաւել հաստատութեանն. Մանդ. ՟Ա: *Իրաւամբք ուխտի երդմնականաւ ամենիւն ազդեալ զանփոփոխութիւն բարեացն. Նար. ՟Ի՟Բ: ԱՄԷՆՆ. որպէս անսխալ ճշմարտութիւն՝ Աստուած. ὀ ἁμήν *Այսպէս ասէ ամէնն, վկայն հաւատարիմ եւ ճշմարիտ. Յայտ. ՟Գ. 14: