ՇԱՄՓՈՒՐ — (փրոյ.) NBH 2 0464 Chronological Sequence: Unknown date, 8c, 10c գ. ՇԱՄՓՈՒՐ կամ ՇԱՓՈՒՐ. ὁβελός veru. Սայրասուր գաւազան երկաթի կամ փայտեայ, յոր անցուցանեն զշերտս խորովելի մսոյ. շիշ, քէպապ շիշի, սէֆֆուտ. *Հուր լուցեալ, եւ շամփուր երկաթի ʼի միս… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԵՐԿԱԹ — (ոյ, ոց, եւ ի, իւ, աց, իւք.) NBH 1 0686 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 10c, 12c, 13c գ. σίδηρος ferrum Հանք թխագոյն՝ ժանգահար՝ կարծր եւ տոկուն. որ զամենայն պնդութիւն նուաճէ, եւ ինքն հրով եւեթ նուաճի. երկաթ. ... *Դարբին… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՃԱՆԿ — (ի, աց.) NBH 2 0170 Chronological Sequence: Unknown date, 7c, 11c, 13c գ. ՃԱՆԿ կամ ՃԱՆԳ. ὅγκινον, ἅγκυστρον, ὅνυξ uncus, harpago, ungues. Նոյն եւ ռմկ. չէնգ, գանճա, չէնկեալէ. Կեռ. սո՛ւր կամ ժանեւոր գործի. եւ Մագիլք եւ ճիրանք թռչնոց եւ գազանաց.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱԿԻՇ — (ակշի, շօք.) NBH 1 0023 Chronological Sequence: Unknown date, 12c, 15c գ. Գործի երկաթի ճանկաւոր ʼի պէտս դնելոյ եւ հանելոյ ինչ ʼի թոնրէ. լինի եւ իբր ʼի ձեւ թիոյ կամ թաթի, վասն որոյ եւ այն ռմկ. թաթակիշ ասի. ... *Ակիշ մի տաքցո՛: Երկաթն ʼի խոփս, ʼի… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԲՐԻՉ — (բրչի, չաւ.) NBH 1 518 Chronological Sequence: Early classical, 11c, 12c գ. ἁξίνη, πέλεκυς securis, bipennis, ascia, dolabra Երկաթի գործի բրելոյ զերկիր. փայտատ. փէտատ ... *Երկաթի բրիչ ʼի ձեռն առեալ՝ խոնջեալ աշխատին. Լաստ. ՟Զ: *Վերակացուք մարդկան… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԿԱՊԱՆՔ — (նաց, նօք.) NBH 1 1054 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 7c, 11c, 12c, 13c, 14c գ. δεσμός vinculum, ligamen πέδη compes, pedica. Կապ, մանաւանդ կաշկանդիչն եւ պատժականն. պարան. չուան. ոտնակապ. ձեռնակապ. շղթայ. իրօք կամ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՄՈՒՐՃ — (մրճոյ, ոյ, ոց, ովք կամ օք.) NBH 2 0301 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 8c, 10c, 12c գ. πέληξ, πέλεκυς securis, bipennis λαξευτήριον ascia, instrumentum ad incidendum σφύρος malleus. Գործի երկաթի՝ հատիչ, փշրիչ, ջախիչ, տաշիչ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՈՒՌՆ — (ռան, ռունք, ռանց.) NBH 2 0554 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c գ. σφύρα malleus. (լծ. հյ. ուրագ. թ. ու՛ռ. վու՛ռ. այսինքն հա՛ր.) Գործի երկաթի մեղեխաւոր՝ կոփիչ, տոփիչ, ջախիչ. որ եւ ԿՌԱՆ. տե՛ս եւ ՄՈՒՐՃ, եւ ՈՒՐԱԳ. չէքիճ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՍԼԱՔ — (ի, աց.) NBH 2 0717 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 8c, 10c գ. ἁκωνή, ἁκίς, ἁκμή cuspis, acies. իսկ ի սուրբ գիրս τόξευμα, βολίς jaculum. (լծ. թ. սիլահ. զէն Սայր սայրասուր բերան կամ ծայր զինուց. եւ Սսցեալ կամ ձգելի զէն… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՏԱՊԱԿ — (ի, կամ ոյ, աց.) NBH 2 0845 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 8c, 14c գ. τήγανον sartago. վր. տապա՛կի. պ. դապա, թապէ. թ. թավա, թավէ. Անօթ տապակելոյ, կամ խորովելոյ ʼի տապ հրոյ՝ իւղով զխմոր, զձուկն, զմիս, եւ այլն. սան պղնձի … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
