ԻՒՐ

(րոյ, ոց.) NBH 1-0875 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 8c, 9c, 10c, 12c ա. ἵδιος proprius ὀ, ἠ τὸ αὑτοῦ suus, -a, -um. դերան. ստաց. Որ ինչ ի՛ւր, կամ անկ է ինքեան. իւրական. առանձնական. սեպհական. իրը, իրենը. ... *Տեառն իւրոյ: Տեառն իւրում: Ի տեառնէ կամ ʼի ծառայէ իւրմէ: Տէր ʼի տաճար սուրբ իւրում, տէր յերկինս յաթոռ իւրում (իբր ʼի տաճարի, աթոռի): Իւրով պաշտաման զինուն: Ծառայից իւրոց: Զծառայս իւր: աշակերտօքն իւրովք. եւայլն: *իւրով անձամբ առնէր զյաղթութիւն. Խոր. ՟Բ. 79: *յիւրոց տանջեալ խորհրդոց. Յհ. իմ. ատ.: *Իւրով անարատ կրօնիւքն: Ոչ զիւրսն խրատելով որդիս. Պիտ.: *Ի չափու իւրում ընթացից (այսինքն իւրոց). Նար. ղ. ՟Խ՟Ը: *Նշան տեսողաց զնա իւրում քաջութեան (այսինքն իւրոյ): Թողու զթագաւորութիւնն արտաշրի որդւոյ իւրոյ (այսինքն իւրում). Յհ. կթ.: *Զորդին առաքեաց յիւրում ծոցոյնʼʼ. այսինքն ʼի ծոցոյ իւրմէ. Սարգ. ՟ա. պ. ՟Դ: Ի՛ՒՐ Է. ըստ յն. ոճոյ. ἵδιον ἑστι proprium est. Յատուկ է. սեպհական է. մախսուս տուր. *Իւրէ էութեանն զներհակս ոչ ընդունել. իսկ թէ էութեանն իւր է այս, իւր եղիցի աստուծոյ: Նորա իւր է: Իւր է նորա: Նորա իւր է հոգին, որպէս եւ հօր. եւայլն. Կիւրղ. գանձ. եւ Կիւրղ. պրպմ. ստէպ: Ուստի՝ ԻՒՐ ԱՌՆԵԼ. Տ. ԻՒՐԱՑՈՒՑԱՆԵԼ. *Զմարմինն ընդունիչ մահու՝ իւր արար. Լմբ. հանգ.: ա.գ. ԻՒՐՔՆ. ա.գ. ἵδιοι, -ια proprii, -ia οἰ αὑτοῦ sui. որ եւ ԻՒՐԱՅԻՆՔՆ. Մերձաւորք՝ ազգակիցք՝ կամ ընտանիք իւր. *իբրեւ լուան՝ որք իւրիքն էին. Մրկ. ՟Գ. 21: *Յիւսն եկն, եւ իւրքն զնա ոչ ընկալան. Յհ. ՟Ա. 11. ուր ասէ Ոսկ. *Իւրս զհրէասն անուանէʼʼ. *մեռանի ինքն, եւ ամենայն իւրքն: Ի վերայ իմոցս ողբալով ասեմ, որպէս եւ պօղոս յաղագս իւրոցն. Խոր. ՟Բ. 71. 89: *Նահապետն մտանէր ʼի տապանն իւրովքն. Շ. բարձր.: *Որ օտարացն ետ, յիւրոցս ոչ արգելու. Լմբ. ատ.: գ. ԻՒՐ, կամ ԻՒՐԵԱՆ, րեաբ, կամ րեւ, կամ րեաւ, իւրեանք, եանց, եամբք. գ. դերանուն էական. αὑτοῦ, ἐαυτοῦ sui ipsius, sibi, se եւն. Ինքեան. անձին իւրոյ. ինքեանք. իսկ փոխանակ եզակի ուղղականի պակասելոյ՝ դնի ինքն կամ Անձն. ինքը, իր, իրեն, իրենք, իրենց. ... *Վասն իւր ասէ: Առ կամ ընտրեաց իւր: Առեալ ընդ իւր: Արկեալ զիւրեւ կտաւ մի: Յաղագս իւրեանց: Զհանդերձս իւրեանց: Յանձինս իւրեանց: Ունէին առ իւրեանս. եւայլն: *Ունելով զիւրեաւ տեռ: Ոչ եթող առանց իւր զաշխարհս. Խոր. ՟Ա. 15: ՟Բ. 86: *Ընդ իւրեաւ թագուցեալ ունելով. Սարգ. ՟ա. պ. ՟Ե: *Իւրաքանչիւր ոք զիւր բեռանցն հոգայ. Սարգ. ՟ա. յհ. ՟Ը: *Զյանցմունս նախնեացն՝ իւր վարկանիցի: Համագոյ հօր իւր հզօրի. Նար.: *Զերկիրն յիւր վտարեալ, բռնացեալ ունէր: Զբազումս յիւր (այսինքն ʼի կերպարանս իւր) կերպարանեալ էր ʼի մէջ իւրոյ գնդին. Բուզ. ՟Ե. 1. 43: *Որով իւրեանքն անխտանան, ընձեռեսցեն թողութիւն այլոց. Ոսկ. ի պետր. եւ Ոսկ. յեղիա.: *Կեղծաւորեն զիւրեանս. Համամ առակ.: *իւրեան գործակցօք. Շար.: *Ասէին եւ իւրեանք: Իւրեանք անփորձ են. Լմբ. ժղ.: ԻՒՐ ԻՆՔԵԱՆ. Անձին իսկ իւրոյ կամ իւրում. ... *Ըստիւր ինքեան ասլոյ. Շ. թղթ.: *Զիւր ինքեան զիսկագոյնն եւ զհարազատագոյնն: Ինքն իւր իւքեան խոնարհեալ երկրպագէ յիմարաբար. Յհ. իմ. ատ. եւ Յհ. իմ. պաւլ.: *Զոր խորհըրդեամբըն պատկերեալ, եւ իւր ինքեան կերպարանեալ. Շ. վիպ.: