- ԽՐԱՏ
- (ու, ուց, ուք, օք կամ իւք. եւ ոյ, ով, ովք.) NBH 1-0992 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 8c, 12c, 13c գ. Բան յորդորիչ կամ զգուշացուցիչ. ազդումն. յուշարարութիւն. թելադրութիւն. ... *Խրատ է բան բացասութեամբ (այսինքն վճռաբար) գլխաւորեալ, յորդորելով յինչ, կամ հրաժարեցուցանելով. Պիտ. : յն. γνώμη sententia. ըստ այսմ տե՛ս Դան. ՟Զ. 14: ՟Ա. Կոր. ՟Ե. 25. 40: ՟Բ. Կոր. ՟Ը. 10: կամ յն. νουθέτημα, νουθεσία monitio, admonitio. տե՛ս Յոբ. ՟Ե. 17: Առակ. ՟Բ. 2: Իմ. ՟Ժ՟Զ. 6: ՟Ա. Կոր. ՟Ժ. 11: Ըստ այսմ անխտիր ասի Խրատ բարի կամ չար. *Հեռի էին ʼի խրատէ վարդապետութեանն. Եփր. համաբ.: *Մինչեւ զնորա բանն արարք, եւ խրատ նորա եկաց առ մեզ, գիտացաք տալ քեզ խրատ. Բուզ. ՟Դ. 52: ԽՐԱՏ. παιδιά disciplina, institutio. Հրահանգ. կրթութիւն. դաստիարակութիւն. ... *Սնուցանիջիք զնոսա (զորդիս) խրատու, եւ ուսմամբ տեառն. Եփես. ՟Զ. 4. եւայլն: *Սահմանեսցու՛ք, թէ զինչ իցէ երբէք խրատ ... եւ գլուխ իսկ խրատու ասեմք զուղիղ սնունդն. Պղատ. օրին. ՟Ա: *Կիւրոս՝ զօրաւար բարի, եւ քաղաքասէր, բայց զուղիղ խրատէ ամենեւին բուռն ոչ հարեալ. Անդ. ՟Գ: Կամ Որ ինչ կից է ընդ դաստիարակութեան, որպէս պատուհաս սաստից եւ գանից. *Գաւազան եւ խրատ հեռի է ʼի նմանէ: Առ խրատու պատուհասի: Զխրատ տեառն աստուծոյ քո, զձեռն հզօր: Խրատ խաղաղութեան մերոյ ʼի նմա, եւ նորա վիրօքն բժշկեցաք. եւայլն: *Խրատ նորա մեզ խաղաղութիւն. այսինքն սակս խաղաղութեան որոյ նա խրատի. Աթ. ՟Գ: *գայ բաժակ խրատոց աստուծոյ. Սեբեր. ՟Թ: ԽՐԱՏ. συμβουλία consilium. Խորհուրդ. *Այսպէս տամ քեզ խրատ: Զայս ինչ եւ զայս խրատ ետ աքիտոփէլ: Խրատ ետուն նմա արշաւել յերկիր նորա: Որ խրատն ետ հրէից. եւայլն: ԽՐԱՏ. ἑπιστήμη peritia, scientia, ars եւ παίδευσις disciplina, doctrina, eruditio. Ուսումն. մրցութիւն. գիտութիւն. *Քերականութեան, եւ ճարտասանութեան, եւ այլոց հանճարոյ խրատու տեսուածք: Զներշրջանական ամենայն խրատս հանճարոյ: Որոց խրատու ցանկութիւն հարցասէր եւ ուսումնասէր է. Փիլ. ստէպ: *Զհռովմայեցի եւ զհելլենացի ստացայ զխրատ. բայց զայբ եւ զբեն վայրենոյս այսորիկ ոչ երբէք ուսայ. Վրք. հց. ձ: *Ի խրատու է բանից վարդապետաց եկեղեցւոյ. Շ. թղթ.: *Ըստ քերականին խրատու. Վրդն. ծն.: ԽՐԱՏ. τάξις ordo. Կարգաւորութիւն. Հրաման. օրէնք. *Կատարեաց ʼի վերայ նորա ըստ խրատուն արքունի. Եղիշ. ՟Ը: *Մովսէս ընձեռելով գիրս խրատու եւ նախազգուշութեան. Պիտ.: *Յաղագս երկրորդ խրատունʼʼ. որ է երկրորդումն օրինաց. Փիլ. ՟ժ. բան.: Ի ԽՐԱՏ ՄՏԱՆԵԼ. Սկսանիլ խրատել. *Յաղագս տրոց ողորմութեան ʼի խրատ մտանէ. Ոսկ. ՟բ. կոր.:
հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.