ԳՈՒՃ — I. (գուճք.) NBH 1 0579 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 11c, 14c գ. Կոճն եւ ծալքն ծնգաց. ծունկք. ծունր. ուստի Ի ԳՈՒՃՍ ԻՋԱՆԵԼ կամ ՀԱՐԿԱՆԻԼ, ԿԱԼ եւ այլն, է Խոնարհիլ ծունր կրկնելով. ծունր դնել. տարածել զանձն կորացեալ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱԾԵՄ — (ածի, ա՛ծ.) NBH 1 0020 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 7c, 8c, 10c, 11c, 12c, 14c ն. ἅγω, ἁνάγω, ἑπάγω, προάγω duco, adduco Բերել. մերձ կամ առաջի դնել, կացուցանել. ... *Ած զնոսա առ Ադամ ... ած զնա առ Ադամ: Ա՛ծ զնա… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԽՈՆԱՐՀԵՑՈՒՑԱՆԵՄ — (ցուցի) NBH 1 0962 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 10c, 11c, 12c ն. ταπεινόω humilio κλίνω, ἑπικλίνω, κύπτω, καθίημι inclino, demitto եւն. Ի վայր կոյս բերել. Իջուցանել. ... *Խոնարհեցոյց զերկինս, եւ էջ: Խոնարհեցո՛ տէր զունկն … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԿՐԿՆԵՄ — (եցի.) NBH 1 1136 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 8c, 10c, 11c ն. διπλασιάζω, διπλόω, ἑπιδιπλόω duplico δευτερόω secundo facio, intero ἑπικάμπτω, ἁνακάμπτω flecto, reflecto եւն. Կրկին առնել զմիակն. երկպատկել զնոյն թիւ,… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԳՃԻՄ — (եցայ.) NBH 1 0563 Chronological Sequence: Unknown date, 12c, 14c ձ. Ի գուճս անկանիլ. ʼի վերայ ծնգաց նստել. ծունր կրկնել՝ դնել. կճիլ, ճկիլ, չոքիլ. տիզ չէօքմէք. *(Պղատոն զփիղ) հրահանգէր գճիլ ʼի լսարանին. Մխ. առակ.: *Յոտին կանգնի գճեալն. Մաշտ.:… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԴՈՓԵՄ — (եցի.) NBH 1 0640 Chronological Sequence: Early classical, 11c, 12c, 13c չ. ψοφέω strepo, sono Բախել ոտամբ զերկիր, տրոփել. դրնդել. դռնչել, կայթել. կաքաւել. *Ծա՛փս հար ձեռամբ, եւ դոփեա՛ ոտամբ: Դոփեցեր ոտամբ քով. Եզեկ. ՟Զ. 11: ՟Ի՟Ե. 6: *Ոտիւքն դոփէ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԵՐԿԻՐՊԱԳԱՆԵՄ — (պագի, պա՛գ.) NBH 1 0693 Chronological Sequence: Early classical ն. ԵՐԿԻՐ ՊԱԳԱՆԵՄ, ԵՐԿԻՐՊԱԳԱՆԵՄ. προσκυνέω adoro որ եւ ՊԱԳԱՆԵԼ ԵՐԿԻՐ. եւ բարդութեամբ ԵՐԿՐՊԱԳԵԼ. Համբուրել զերկիր, ծունր կրկնել, խոնարհիլ ցգետին կամ միջով չափ. որ տիրապէս աստուծոյ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԵՐԿՐՊԱԳՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 0703 Chronological Sequence: Unknown date, 10c գ. προσκύνησις, προσκύνημα adoratio, veneratio Պագանելն զերկիր. ծնրադրութիւն. պաշտօն. մեծարանք աստուծոյ, եւ աստուածայնոց. *Ի հրեշտակաց երկրպագութիւն առնու. Շար.: *Ի վայր խոնարհեալ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԸՆԿԻՃԵԱԼ — ( ) NBH 1 0780 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical ԸՆԿԻՃԵԱԼ ԿԱԼ. Հակառակ կալ իբրեւ խոչ. (որպէս թ. էնկել ՝ այսինքն արգելք ըլլալ.) իսկ Վարդան իմանայ՝ Նեղել. (որպէս թ. ինճիթմեք. լտ. անկօ. բայց յն. եւ եբր. եւ լտ. եւ այլն ունին,… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԹԱՓԵՄ — (եցի.) NBH 1 0802 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 8c, 9c, 10c, 11c, 12c, 13c ն. ἁποχέω, ἑκχέω, καταχέω, ἑκκενόω, κατακενόω effundo, evacuo Որպէս թէ թափով իմն հեղուլ, կամ թափո՛ւր առնել. Հեղուլ ʼի դուրս. դատարկել զիմն … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)