ԱՂԱՊԷՏ — (ի, աւ.) NBH 1 0034 Chronological Sequence: Unknown date, 10c գ. ԱՂԱՊԷՏ կամ ԱՂՊԷՏ. Պէտք աղի եւ կարեւոր ուտելեաց. պարէն. ոգեպահ կերակուր. ... *Հիւանդաց հարկ առնեմք՝ որչափ ունիցին շունչ, կերակրիլ դոյզն ինչ աղապետաւ (տպ. աղպէտաւ). Խոսր.: *Փոխեն… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՆԱՐԻՒՆ — (րեան, եանց.) NBH 1 0116 Chronological Sequence: Early classical, 5c, 6c, 8c, 10c, 11c, 12c, 13c ա. ἅναιμος sanguinecarens Ոյր կամ ուր չիք արիւն. արուն չունեցօղ. ... *Բազումք են անարիւնք, բայց շնչաւորք: Արիւնաւորացն կենդանեաց, եւ անարեանց. Նիւս.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՆԿԵՐ — (ա.մ.) NBH 1 0173 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 9c, 12c, 13c ԱՆԿԵՐ ԱՆԿԵՐԱԿՈՒՐ Որ չունի զկեր եւ զկերակուր. չուտօղ՝ ʼի բնէ կամ ʼի հարկէ, կամ կամաւ. անսուաղ. բան չկերօղ, եւ առանց ուտելու. ... *Անկեր, անխում, պարկեշտ.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՊՈՒՐ — ( ) NBH 1 0277 Chronological Sequence: 11c, 12c գ. Արմատ Ապրելոյ. տե՛ս ʼի բարդութիւնս՝ ԱՆՁՆԱՊՈՒՐ, ՄԱԶԱՊՈՒՐ, ՄԱՐԴԱՊՈՒՐ: Առանձին վարի՝ որպէս Կերակուր ʼի պէտս ապրելոյ. *Տըղայն չուտէր՝ բայց միայն հուր. մեծին ագռաւըն տայր ապուր. Շ. յառակս վասն եղիայի … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՌԱՋԻ — I. ( ) NBH 1 0288 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 8c, 10c, 11c, 12c նախադր. ս. խ. ἑνώπιον, ἕμπροσθεν, ἕναντι, κατενώπιον coram, ante, in conspectu եւն. Յանդիման աչաց. հանդէպ երեսաց. զառաջեաւ. առաջեւը, առջեւը, դիմացը … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՌՈՂՋՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 0311 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 8c, 10c, 12c գ. ὐγίεια sanitas, ὀλοκληρία integritas Առողջն գոլ, եւ առողջանալն. ունելն կամ ընդունելն զբարեխառն վիճակ անախտութեան եւ ամբողջութեան մարմնոյ. ... *Քան… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՒԱԳ — (ի, աց.) NBH 1 0387 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 10c, 11c, 12c ա.գ. μέγας, μείζων magnus, major, μεγιστᾶνες magnates, προέχων primas obtinens ʼի բարդութիւնս ἁρχί (լծ. հաւակ. եւ աճ, բարգաւաճ). Մեծ. մեծագոյն. երէց … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԳՈՂՏՐԻԿ — ( ) NBH 1 0568 Chronological Sequence: Unknown date, 6c, 10c, 13c ա. Փափկիկ. քաղցրիկ. ախորժելի. հեշտալի. մեղմ. կակուղիկ, անուշիկ. *Կերակուր գողտրիկ, հեշտ եւ սիրելի: Հաճո՛յ եւ գողտրիկ է աստուծոյ: Հեշտ եւ գողտրիկ անուն գաւառականաց՝ քոյր. Փիլ.:… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԸՄՊԵԼԻ — (լւոյ, լեաց.) NBH 1 0764 Chronological Sequence: Early classical, 6c, 12c ա. πότιμος potabilis Զոր լինի ըմպել. խմելու, խմւելու. ... *Ըմպելի ջուր բղխելով. Փիլ. լին.: *Եւ գինի յոյժ (եւ անոյշ՝) արքայի ըմպելի. Եսթ. ՟Ա. 8: *Չճաշակել ʼի սեղանոյ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԹԱՓՈՒՄՆ — (փման.) NBH 1 0802 Chronological Sequence: Unknown date, 5c, 8c, 9c, 11c, 14c գ. Թափելն, եւ իլն. իբր Դատարկումն. հեղումն ʼի դուրս. պարպիլը, վոթիլը. կամ Ծախումն. մէկ դիէն պակսիլը. *Հա՛րկ է կա՛մ թափմանն փոխանակ ʼի ներքս բերել զհաւասարս, կամ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
