ԿՈՂՄՆ

ԿՈՂՄՆ
(կամ կողմ, ման, մանք, մանց.) NBH 1-1112 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 8c, 10c, 12c, 13c գ. ԿՈՂՄՆ կամ ԿՈՂՄ. κλίτος latus. Որ ասի եւ ԿՈՂ. եւ ԿՈՅՍ. (յորմէ ռմկ. քով, քովը. պ. գույ, գըյ ). մասն եւ դիրք տեղեաց, աշխարհաց, եւ իրաց. մասնաւոր վայր, կամ բաժին. կողմն կողից. որ ինչ անկանի յաջ կամ յահեակ, յառաջոյ կամ զկնի դիտողին. ... *Անկցին ʼի կողմանէ քումմէ Հազարք: Ընդ չորս կողմանս սրահին: Յաջմէ կողմանէ տաճարին: Ի կողմն արեւելից: Յարեւելից կողմանէ: Ընդ կողմն հիւսիսի: Ի հարաւոյ կողմանէ: Ի չորեցունց կողմանց նորա: Ի կողմանս տապանակին. եւայլն: *Ոչ հպէին նոքա բնաւ ընդ կողմն ծառոյն. Եփր. ծն.: ԿՈՂՄՆ. որպէս յն. գլի՛մա, կամ կլիմա. κλίμα regio, tractus. *Ի կողմանցն ծուրայ: Ի կողմանս յայսոսիկ: Ի կողմանս աքայեցւոց: Եկի ʼի կողմանս ասորւոց եւ կիւլիկեցւոց. եւայլն: Իսկ *Կողմանք ասորւոց. ՟Ա. Եզր. ՟Բ. ՟Դ. ՟Զ. յն. Κοιλή Συρία, Κοιλοσύρια . նոյն է՝ որ այլուր Ստորին ասորիք դնի, կամ Կլեսուր: ԿՈՂՄՆ. որպէս յն. մէ՛րօս (ուստի թ. միրաս ). μέρος pars, portio. (լծ. թ. փարչի, փարէ ). Մասն, բաժին. *Յամենայն կողմանց շուրջանակի: Գնաց ʼի կողմանս գալիլեյացւոց: Հասին ʼի կողմն փիւնիկեցւոց: Շրջեալ զվերին կողմամբքն: Ի ստորին կողմ երկրի: Ի չորեսին կողմանս իւրեանց գնային: Ի կողմանէ փեղկին: զայս կողմն լերինն, զայն կողմն լերինն. եւայլն: ԿՈՂՄՆ. որպէս Գաւառ շրջակայ. περὶ χωράς, περίχωρον circumjacens regio. *իշխանկողմանցն, կամ կիսոյ կողմանն: յամենայն կողմանս յորդանանու. եւայլն: ԿՈՂՄՆ. որպէս յն. πλευρά costa latus. Կող. *Որպէս ադամն. զի առաւ կինն ʼի կողմանէ անտի նորա. Եփր. համաբ.: *Առ կողմամբ լերինն: Ի կողմանէ ʼիկողմ: Յերեկոցունց կողմանց սեղանոյն. եւայլն: ԿՈՂՄՆ. որպէս յն. πλάγιον . իբր Խոտորնակ կողմն. կողմն մի. *Զդուրս տապանին ʼի կողմանէ արասցես: Ի կողմանց սեղանոյն: Ի կողմանէ խորանին կամ տապանակին: Նստաւ ʼի կողմանէ հնձողացն, կամ սաւուղայ: Ի կողմանց դրանն: Քարինս ʼի կողմանէ նոցա ընկենոյր, եւայլն: ԿՈՂՄՆ. Ընտիր հայկաբանութեամբ դնի ʼի մեզ, ուր ʼի յն. չիք. զոր օրինակ՞ *նոքա կողմանքն երկոքին: Անկան ʼի կողմանցն նիկանովրայ: Ի կողմ հարաւոյ: Յոր կողմ եւ յուսացեալ իցէ: Յո՛ր կողմն դիմէր հողմն: Ոչ ինչ հոգայ ʼի տանէ կողմանէ այր նորա: Եղիցի յինէն կողմանէ այոն այո, աւ ոչն ոչ: Ի ձեր կողմն է: Դարձեալ ʼի կինն կողմն: Ամպ մեծ ʼի կողման նմա (կամ նորա): Որք ոչ ʼի տեառն կողմն լինէին. եւայլն: Նոյնպիսի ոճով ասին եւ յայլ գիրս. *Զամենայն անձն քո փոխեա՛ ʼի տէր կողմ. Սեբեր. ՟Ժ: *Ի թշնամեաց կողմ եղիցին. Ճ. ՟Բ.: *Յերից կողմանց ազգակցութեան, ʼի վեր, ʼի խոնարհ, եւ յառ ʼի կողմ. Նախ. ղեւտ.: *Յամենայն իսկ կողմանց յայտ է. Եւս. քր. ՟Ա: *Որք ʼի կորճէից, եւ որք ʼի մերմէս կողմանէ. Խոր. ՟Բ. 64: *Ի կողմանց կողմանց քրիստոնեայքն. Եղիշ. ՟Բ: *Ի խոնարհ կողմ երկրի ձգտէին (այսինքն ʼի վայր կոյս). Փարպ.: *Առ պատուանդանիս, այսինքն ʼի ներքին կողմ, ʼի խոնարհ տեղին. Սարգ. յկ. ՟Զ: *Ի պարգեւականէն զրկեցեալ՝ յողորմութեանն կողմն նայիմ. Նար. ՟Ձ՟Զ: *Յոր կողմ եւ միտեմք կամովք, նորին լինիմք ընդունակք. Լմբ. սղ.: *Արգամայ առեալ զբազմութիւն հետեւակացն ʼի կողմ ելանէրʼʼ. այսինքն ʼի միւս կողմն անցանէր, կամ կուսակից լինէր. Խոր. ՟Բ. 43: Ի ԿՈՂՄՆ ԼԻՆԵԼ, կամ ԱՆԿԱՆԻԼ. Որպէս Կողմնիլ, ընկողմանիլ. պառկիլ. ... *նստեալ ʼի վերայ անկողնոյն, եւ կամէր լինել ʼի կողմն. Ճ. ՟Ա.: *Ի կողմն եղեալ՝ ննջեաց. Վրք. հց. ՟Ի: *Յոտն կալ ոչ կարէր վասն դիւացն հարուածոց, այլ ʼի կողմ անկեալ կայր. Աթ. անտ.:

հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.

Игры ⚽ Нужна курсовая?

Полезное


Смотреть что такое "ԿՈՂՄՆ" в других словарях:

  • ՅԵՏՈՅ — ( ) NBH 2 0356 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 7c, 8c, 10c, 11c, 12c նխ.մ. ὁπίσω, ὅπισθε, θεν post, a tergo, pone, posterius. Ի յետին կողմն. յետկոյս. ʼի թիկանց կուսէ. զկնի. էտեւը, էտեւէն, ետքը. ... *Ունկն դնէր առ… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ՀԱԿԱՄԻՏԻՄ — (եցայ.) NBH 2 0006 Chronological Sequence: Unknown date, 6c, 7c, 8c, 10c, 12c ձ. ἁντιρρέπω in contrariam partem vergo, praepondero, propensus sum. Հակամէտ լինել. ʼի մի կողմն կամ ʼի հակառակ կողմն միտել. յօժարիլ. կուսակից լինել. բերիլ. ... *Յանշահ… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՀԵԱԿ — (եկի, կաց կամ կից.) NBH 1 0030 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 8c, 10c ա. եւ գ. ἁριστερός, ἁριστερόν, εὑώνυμος sinister, tra, rum Ձախ. ձախոյ՝ ձեռն կամ կողմն. ... *Յուսոյ տանն յաջմէ մինչեւ յուս ահեկի կողմանն: Յահեկէ… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՌԱՋ — (ոյ, առաջք, զառաջս, յառաջ, յառաջս.) NBH 1 0287 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 11c գ. τὸ ἕμπροσθεν, ἕναντι , προτέρον quod ante est, coram, anterior, ἁρχή initium, principium Կողմն՝ որ է առաջի աչաց. հանդէպ երեսաց.… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՍՏՈՒԱԾԱԿՈՂՄՆ — (կողման) NBH 1 0325 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 8c, 10c գ. ԱՍՏՈՒԱԾԱԿՈՂՄՆ ԱՍՏՈՒԱԾԱԿՈՅՍ τὰ πρὸς τὸν θεόν, τὰ παρὰ τοῦ θεοῦ quae ad deum, in deum, a deo, ex parte dei Կողմն Աստուծոյ. եւ Որ ինչ է ʼի կողմն Աստուծոյ, եւ ʼի… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՍՏՈՒԱԾԱԿՈՅՍ — ( ) NBH 1 0325 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 8c, 10c գ. ԱՍՏՈՒԱԾԱԿՈՂՄՆ ԱՍՏՈՒԱԾԱԿՈՅՍ τὰ πρὸς τὸν θεόν, τὰ παρὰ τοῦ θεοῦ quae ad deum, in deum, a deo, ex parte dei Կողմն Աստուծոյ. եւ Որ ինչ է ʼի կողմն Աստուծոյ, եւ ʼի կողմանէ …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԾՈՎԱԿՈՂՄ — (ման, մանց.) NBH 1 1024 Chronological Sequence: Early classical գ. ԾՈՎԱԿՈՂՄՆ գրի եւ ԾՈՎԱԿՈՂՄ. πρός θάλασσαν, θάλασσα ad mare, mare. Կողմն ծովու. ծով. եւ Արեւմտեան կողմն հրէաստանի. Ծովին կողմը. Տե՛ս Ծն. ՟Ի՟Ը. 14: Թուոց. ՟Բ. 18: Օր. ՟Գ. 27: Յես. ՟Ը …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԾՈՎԱԿՈՂՄՆ — (ման, մանց.) NBH 1 1024 Chronological Sequence: Early classical գ. ԾՈՎԱԿՈՂՄՆ գրի եւ ԾՈՎԱԿՈՂՄ. Կողմն ծովու. ծով. եւ Արեւմտեան կողմն հրէաստանի. Ծովին կողմը. Տե՛ս Ծն. ՟Ի՟Ը. 14: Թուոց. ՟Բ. 18: Օր. ՟Գ. 27: Յես. ՟Ը. 9: Ես. ՟Ժ՟Ա. 14: Եզեկ. ՟Խ՟Ա. 12:… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԿՈՂ — (ի կամ ոյ, ից, կամ աց եւ կողունք ղամբք.) NBH 1 1111 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 9c, 10c, 11c, 12c, 13c գ. (յորմէ կողմն) πλευρά, πλευρόν costa (լծ. կուշտ), latus Կողմանք լանջաց կամ միջաց կենդանւոյ. ոսկերք աղխաղխեալք… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԿՈՂՄԱՆԱՒՈՐ — ( ) NBH 1 1112 Chronological Sequence: Unknown date, 6c, 8c, 10c ա.մ. Նոյն ընդ վ. (= ԿՈՂՄԱՆԱԿԻ) πλάγιος obliquus, transversus եւ μερικός particularis. Իբր հակեալ ʼի մի կողմն, կամ եւ այլ կողմն. խոտորնական. զառ ʼի կող. զառ ʼի վայր. եւ Ի մի կողմն… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»