ՀԱՄ

ՀԱՄ
I. (ոյ կամ ի, ոց.) NBH 2-0011 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 8c, 10c, 11c, 12c, 13c գ. γεῦμα gustus եւ χυμός (որ է հիւթ, համ.) humor, succus, sapor . Ճաշակ ախորժ կամ անախորժ՝ զոր առնուն ճաշակելիքն յուտելեաց եւ յըմպելեաց. առարկայն, եւ որակութիւնն կամ զգածումն լեզուի եւ քմաց եւ կոկորդաց, իրօք կամ նմանութեամբ. ... *Համ նորա իբրեւ զխորիսխ մեղու: Կայր համ նորա ʼի նմին: Կամ գուցէ՞ համ ʼի բանս ունայնս. Ել. ՟Ժ՟Զ. 31: Երեմ. ՟Խ՟Ը. 11: Յոբ. ՟Զ. 6: *Գուցէ՛ ինչ համ ʼի բանիդ զուր իմաստութեան քո: Առցո՛ւք զհամ զազնուութեանն՝ որ յաստուծոյ տուեալ է մեզ: Զհամ շնորհացն գիտիցեն. Ոսկ. յհ. ՟Ա. 2: եւ 8: *Համ անուշութեան նորա առաւել էր քան զամենայն գինւոյ. Եփր. ծն.: *Այսպէս համ հացի եւ ջրոյ ոչ ճաշակեցի երբէք: Համոցն եւ անուշահոտութեանցն այնպիսեաց: Այնպիսում պատահեալ իցեն համոց եւ հոտոց. Վրք. հց. ՟Ժ՟Զ. եւ ՟Ի՟Զ: *Զանազան համովք եւ գունով: Ի գոյնս զանազանս, ʼի համբ, եւ ʼի հոտս: Աղ ամենայն համոց անուշացուցիչ է. Պիտ.: Խոսր.: Շ. մտթ.: *Ճաշակեալ զհամս գրոց. Վրդն. ծն.: ՀԱՄ որպէս ռմկ. կեամ, կէմ. Լկամ, սանձ. եւ կամ որպէս Աղ համեմիչ, եւ բուն համ իրաց, նմանութեամբ. այն է Չափաւորութիւն. կարգ եւ կանոն. ուղղութիւն. բարեկարգութիւն. (որ ʼի յն. պէսպէս բացատրի.) *Համ դնել որկորի: Աչաց լկտեաց համ դնել: Համ դնել լեզուի: Չդնե՞ս փոքր մի համ անձին: Որ համովն եւ պարկեշտութեամբն գնայ: Եթէ համով խնամ ունիցի մարմնոյն, չէ պարտ բամբասել: Եթէ ʼի չափու ունիս համով զամուսնութիւնն. Ոսկ. մ. ՟Ա. 21: Ոսկ. եփես. Ոսկ. տիտ. Ոսկ. եբր.: Տե՛ս եւ ՀԱՄՈՅՔ: II. ՀԱՄ 2 (-) NBH 2-0011 Chronological Sequence: Unknown date, 6c, 10c - ՀԱՄՔ. Ընդունարան զգալի հեշտութեան յորովայնի. ստորին որովայն. ներքին արմատն արութեան եւ իգութեան. ծին. ἵστρον inguina եւն. ... (ուստի հյ. ամուլ՝ է անծնունդ. եւ թ. համիլէ ՝ յղի) *Որովայն, եւ զկնի որովայնին համք: Սրտմտականին (վայր) լանջք, եւ ցանկականին ներքին համք: Առ ներքին համսն՝ որ երրորդ է մարմնոյս. Փիլ. այլաբ.: *Խոզակերպ չարին ծնունդ՝ վայր ունի սա ըստ արժանիս ինքեան ʼի ներքին համբ մասանց մարմնոյս. Անյաղթ հց. իմ.: *Ներքին համք որովայնին, որ շարժէ զամենայն մարդ ʼի մարմնական ցանկութիւնսն: Ներքին համօքն շաղեալ պատին. համք ընդ համս խառնին. Եղիշ. խաչել. եւ Եղիշ. յես.: *Գաւազանս ընդ ներքին համսն վարէին. Յհ. կթ.: *Ցանկականին բնակն է յերիկամունսն, եւ ʼի ներքին համսն,. (տպ. վրիպակաւ, կամսն.) Գր. հր.: ՀԱՄՔ (2-0029) Տ. ՀԱՄ ըստ ՟Գ նշ: III. ՀԱՄ 3 (-) NBH 2-0011 Chronological Sequence: Unknown date - Մասնիկ բաղադրիչ կամ բարդիչ, որպէս Կից. բաղ. շար. մի. հոմ. համայն. եւ այլնն: (լծ. թ. պ. հէմ. յն. ամա, օմօ. յորմէ լտ. սիմուլԼ եւն). Յար բեւ նման պէսպղիսութեան յն. συν, συμ-, συγ-, συλ-, συρ- եւ լտ. cum, con-, col-, cor- եւն. Լինի ʼի մեզ համ, հան, հալ, հաղ. յան. ան. ամ. որպէս տեսանես ʼի բառս սկսեալս այսպիսի ձայնիւք:

հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.

Игры ⚽ Поможем написать реферат

Полезное


Смотреть что такое "ՀԱՄ" в других словарях:

  • ԱՆՈՒՇԱՀԱՄՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 0222 Chronological Sequence: 11c, 12c գ. ἠδονή suavitas, voluptas Անուշութիւն համոց. համ անոյշ. քաղրութիւն. համեղութիւն. ունելն եւ առնուլ զանոյշ համ. *Պտուղք զգալիք ունին զգեղեցկութիւն եւ զանուշահամութիւն. Շ. բարձր.: *Կարօտութեամբ… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ՀԱՄԱԴԱՄ — (ի, աց.) NBH 2 0013 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 9c, 11c, 12c, 13c ա. εὕχυμος, γεῦστος sapidus եւն. Իբր կրկնութիւն ձայնիս Համ. (որպէս եւ եբր. դաամ է համ, կամ ճաշակ). Համահամ. պէսպիսահամ. համեղաճաշակ. քաղցրահամ. անոյշ …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ՀԱՄՕՐԷՆ — ( ) NBH 2 0029 Chronological Sequence: Early classical, 6c, 8c, 10c, 11c, 12c ա. (ʼի Համուռ. համ ուր. համ օրէն.) πᾶς, σύμπας omnis, totum. Ընդհանուր. համայն. ամենայն. բոլոր. բովանդակ. բոլորեքին. ... *Ամենայն համօրէն տուն յովսեփայ: Ըստ համօրէն… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՂԻ — I. (աղւոյ.) NBH 1 0039 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 8c, 10c, 11c գ. եզականն բառիս ԱՂԻՔ. որպէս մասն ախոնդանաց կամ փորոտեաց. աղիք. ... եւ լար քնարի՝ կազմեալ յաղեաց. ... σπλάγχνον viscus, χορδή chorda *Որ ʼի սրտին… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՂՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 0043 Chronological Sequence: Early classical, 8c, 12c գ. Կծուութիւն եւ համ աղի. դառնութիւն. աղիութիւն, շօռութիւն. ... ἁλμυρότης salsedo, ἅλμι salsugo *Աղ՝ եթէ աղութիւն ոչ ունիցի, ոչ իմիք է պիտանացու. Շ. մտթ.: *Ճաշակականքն կոչեցեալք… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՄ — (ի, աց.) NBH 1 0050 Chronological Sequence: Early classical, 5c, 6c, 8c, 10c, 14c, 15c գ. Տարի. ժամանակ ՟Ժ՟Բ ամսոց արեգական. ... ἕτος, ἑνιαυτός annus *Եկաց Ադամ ամս ... եւ եղեն ամենայն աւուրք Ադամայ՝ ամք իննհարիւր եւ երեսուն: Եղիցին աւուրք դոցա՝… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՄԵՆԱՀԱՄ — ( ) NBH 1 0062 Chronological Sequence: Unknown date, 10c ա. Որ ունի զամենայն համ կամ զհամեղութիւն. շատ համով, անուշ անուշ. *Ամենահամ կերակուր. Վրք. հց. ՟Բ: *Ամենահամ առակագրութեամբ. Նար. ՟Խ՟Ը …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՄՈԼ — (լոյ կամ լի կամ ամլոյ. մանաւանդ ամոլք, ամոլաց, կամ լից, կամ լեաց.) NBH 1 0071 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 9c, 10c, 11c, 13c ա.գ. ԱՄՈԼ մանաւանդ ԱՄՈԼՔ. (ʼի համ, եւ ուլն.) Լծորդ, լծակից. զոյգ արջառոց՝ որք ուլամբք զնոյն …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՆ — ( ) NBH 1 0100 Chronological Sequence: Unknown date Մասնիկ բաղադրութեան ʼի սկիզբն բառից՝ հասարակօրէն է նշանակ բացասութեան կամ պակասութեան, որպէս ʼի մեզ Ապ. յն. ա, ան, աբօ, նի. պրս. նա, պի թ.(ի վերջէ) սըզ. զորօրինակ տեսցի յայսմհետէ յաճախութեամբ:… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՆԿԱՐԳ — ( ) NBH 1 0171 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 8c, 10c, 12c ա. Օտար ʼի կարգէ եւ ʼի կանոնէ. անտեղի. անիրաւ. խառնակ. անպատշաճ. (յն. եւ լտ. պէսպէս լինի). ... *Զլեզու մարդկան՝ զչարն եւ զանկարգն. Յկ. ՟Գ. 8: *Յանկարգ… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»